900.000 lao động nông thôn sẽ được đào tạo nghề

Theo Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn (Bộ NN&PTNT), dự thảo Kế hoạch đào tạo nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn (LĐNT) giai đoạn 2017 - 2020 với mục tiêu là đào tạo nghề nông nghiệp cho trên 900.000 LĐNT, trong đó tỷ lệ LĐNT có việc làm ngay sau đào tạo đạt 80%.

Dự án với tổng kinh phí thực hiện kế hoạch này là 1.750 tỷ đồng; trong đó, kinh phí Trung ương hỗ trợ từ nguồn Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới là 1.375 tỷ đồng; kinh phí địa phương 300 tỷ đồng, kinh phí khác 76 tỷ đồng, kinh phí cấp cho các địa phương là 1.702 tỷ đồng.

Kế hoạch mới này sẽ chủ yếu đào tạo dạy thực hành cho lao động tại nơi sản xuất, lựa chọn các dự án phát triển sản xuất, an sinh xã hội, dự án cánh đồng mẫu lớn và vùng sản xuất hàng hóa tập trung. Điều này cũng đồng nghĩa với việc các đơn vị sản xuất, các doanh nghiệp đang xây dựng vùng nguyên liệu, sản xuất hàng hóa tập trung có liên kết tiêu thụ sản phẩm, sản xuất công nghệ cao… sẽ là đối tượng được ưu tiên đào tạo nguồn nhân lực.

Theo đó, giải pháp để thực hiện kế hoạch trên là rà soát lại các chương trình, giáo trình nghề trình độ sơ cấp và dưới 3 tháng đã xây dựng từ những năm trước để hoàn thiện; cập nhật, bổ sung các chương trình, giáo trình nghề nông nghiệp cho phù hợp với điều kiện thực tiễn và thời gian học.

Ngoài ra, đào tạo nghiệp vụ sư phạm và kỹ năng nghề cho đội ngũ giáo viên ở các trung tâm giáo dục nghề nghiệp chưa đủ giáo viên cơ hữu. Hàng năm, tổ chức các lớp tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng về nghiệp vụ quản lý cho đội ngũ cán bộ quản lý ở các cơ sở giáo dục tham gia dạy nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn…

Ảnh minh họa

Những năm qua, chương trình đào tạo nghề cho LĐNT đã đạt kết quả tích cực. Nhiều mô hình tại nông thôn có kết quả rõ rệt, không chỉ nâng cao trình độ nghề, tạo việc làm mới, tăng thu nhập mà còn góp phần thay đổi nhận thức. Tuy nhiên, quá trình thực hiện cũng đã bộc lộ nhiều hạn chế bất cập như: Ngành nghề nông thôn còn lúng túng, lẫn lộn giữa công nghiệp, nông nghiệp; chương trình đào tạo nghề nội dung giáo trình, kiến thức còn chưa phù hợp...

Kết quả nghiên cứu mới đây của Oxfam về hiệu quả đào tạo nghề ngắn hạn cho LĐNT cũng cho thấy, cơ chế lập kế hoạch và phân bổ ngân sách đào tạo nghề vẫn còn nhiều hạn chế. Tình trạng đầu tư lớn cho các trung tâm dạy nghề ở tất cả các huyện là không cần thiết và gây lãng phí nguồn lực. Các chính sách hỗ trợ học nghề chưa được tích hợp, vẫn đang tồn tại ở nhiều văn bản khác nhau, với cơ quan chủ trì riêng và dòng ngân sách riêng.

Từ kết quả nghiên cứu này, ông Hoàng Xuân Thành, Trưởng nhóm nghiên cứu của Oxfam đã nêu ra một số khuyến nghị chủ yếu về đổi mới nhận thức, chính sách đào tạo nghề và các giải pháp thực hành ở cấp địa phương nhằm nâng cao hiệu quả đào tạo nghề ngắn hạn cho LĐNT hướng đến giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Trong đó, chú trọng tích hợp chính sách hỗ trợ đào tạo nghề cho các đối tượng khác nhau vào chung một văn bản, áp dụng chung cơ chế và quy trình thực hiện. Tiến hành bổ sung hỗ trợ đào tạo nghề cho cả đối tượng người lao động di cư, “hộ mới thoát nghèo” và “người quá tuổi lao động nếu có đủ sức khỏe, có khả năng lao động và có nhu cầu học nghề”.

Chú trọng đào tạo nghề bổ sung, chuyên sâu cho nhóm nông dân nòng cốt để tạo hiệu ứng tiên phong, lan tỏa trong cộng đồng, gắn với vùng sản xuất hàng hóa, tận dụng tiềm năng thế mạnh của từng địa phương.

Giai đoạn 2017 - 2020, Bộ NN&PTNT sẽ xây dựng các mô hình đào tạo kiểu mẫu về phương pháp tổ chức lớp học, kỹ năng, hình thức đào tạo cho các loại nghề phù hợp với điều kiện của từng địa phương từ đó tổng kết đánh giá để nhân rộng. Các địa phương lựa chọn ngành nghề gắn với các vùng sản xuất hàng hóa tập trung, có liên kết sản xuất; sản phẩm công nghệ cao, an toàn vệ sinh thực phẩm.

Kế hoạch này được kỳ vọng sẽ khắc phục những hạn chế trong các quy định trước đó về đào tạo nguồn nhân lực cho lao động nông thôn như không phân biệt rõ ràng giữa đào tạo nghề và tập huấn khuyến nông, chương trình đào tạo chưa phù hợp với thực tiễn người nông dân và đơn vị sản xuất. Tuy nhiên, việc đào tạo này chỉ là chất xúc tác, để có hiệu quả thực sự cho đào tạo nhân lực, thì doanh nghiệp mới là đối tượng gốc. Mặt khác, để quá trình đào tạo thực sự hiệu quả, cần chuyển đổi các lớp học hội trường thành các lớp học hiện trường và đòi hỏi nguồn lực giáo viên có trình độ rất cao.