Chất tạo nạc mới có thể gây ung thư: Vẫn chưa có trong danh mục cấm

Bộ NN&PTNT nên sớm đưa ra quyết định về quản lý chất tạo nạc cysteamine

Dùng cysteamine tăng nạc cho lợn

Thanh tra Bộ NN&PTNT cho hay, vừa qua, có tình trạng các cơ sở chăn nuôi chuyển sang dùng chất cysteamine thay thế salbutamol. Chất này được nhập lậu từ Thái Lan, Trung Quốc, có tác dụng tăng trọng, tạo nạc cao tương tự như salbutamol. Tuy nhiên, hiện nay, việc quản lý chất này lại rất “lửng lơ” nên lực lượng chức năng khó xử lý.

Ông Nguyễn Văn Việt, Chánh Thanh tra Bộ NN&PTNT nhận định, việc sử dụng cysteamine tương đối phổ biến trong chăn nuôi từ Bắc tới Nam. “Nếu chúng ta không sớm đưa ra quyết định về việc cấm hay quản lý chất này như thế nào thì chỉ một thời gian ngắn nữa cysteamine sẽ được đưa ồ ạt vào thức ăn chăn nuôi”, ông Nguyễn Văn Việt cảnh báo.

Kiểm tra thực tế từ tháng 8/2016 tới nay, lực lượng chức năng đã liên tục phát hiện các doanh nghiệp chế biến thức ăn chăn nuôi và người chăn nuôi sử dụng cysteamine. Cụ thể, ngày 5/8, Thanh tra Bộ NN&PTNT phối hợp với Cục An ninh nông nghiệp nông thôn, Bộ Công an thanh tra đột xuất và phát hiện Công ty TNHH MTV Công nghệ đổi mới (địa chỉ tại 39 Trần Quốc Hoàn, phường 4, quận Tân Bình, TP.HCM) nhập 2 loại sản phẩm dinh dưỡng bổ sung là maxsure và synergrown từ Thái Lan.

Mặc dù trên bao bì không ghi thành phần có cysteamine nhưng lấy mẫu kiểm tra, cơ quan chức năng đã phát hiện cysteamine có hàm lượng là 29.898 mg/kg và 30.645 mg/kg. Đáng nói, số sản phẩm này đã được công ty bán hết cho các đại lý, cơ sở sản xuất thức ăn chăn nuôi và các trang trại lợn ở cả khu vực phía Bắc và phía Nam. Theo ông Nguyễn Văn Việt, Thanh tra Bộ NN&PTNT chỉ có thể xử phạt Công ty Công nghệ đổi mới về hành vi nhập khẩu và kinh doanh chất không được cơ quan thẩm quyền cấp phép với số tiền 180 triệu đồng. Ngoài ra, lực lượng chức năng cũng phát hiện việc sử dụng cysteamine tại các tỉnh Hưng Yên, Hải Dương, Thái Bình, Sơn La.

Mới đây, Thanh tra Bộ NN&PTNT cũng đã phát hiện 1 công ty ở Bình Lục, Hà Nam, trong vòng 3 tháng đã nhập khẩu tới 7 tấn maxsure. Ông Phạm Tiến Dũng, Trưởng phòng Thanh tra chuyên ngành (Thanh tra Bộ NN&PTNT) thông tin: “Giá công ty mua vào là 4,1 triệu đồng/bao 25kg ở phía Bắc và ở phía Nam là 5,5 triệu đồng. Trong khi đó, nông dân Hưng Yên mua chất này để sử dụng với giá 6,5-10 triệu đồng/bao 25kg. Lợi nhuận quá lớn!”.

Tăng cường kiểm tra để phát hiện sớm thức ăn chăn nuôi có chứa chất tạo nạc

Phải thể hiện rõ cấm hay không

Hiện nay, Trung Quốc là quốc gia duy nhất quy định cysteamine CH1 được sử dụng làm phụ gia thức ăn chăn nuôi. Chất này không có trong danh mục của tổ chức CODEX - Ủy ban tiêu chuẩn thực phẩm quốc tế, nhưng Liên minh châu Âu (EU) cấm sử dụng chất này làm phụ gia thức ăn chăn nuôi. Nhiều tổ chức thú y ở các nước trên thế giới khuyến cáo chỉ dùng cysteamine để xử lý những trường hợp vật nuôi riêng lẻ, cụ thể, không dùng trong chăn nuôi đại trà, thương mại...

Với những căn cứ trên, ông Nguyễn Văn Việt cho rằng, Bộ NN&PTNT cần thể hiện rõ quan điểm cấm hay cho phép sử dụng cysteamine. “Những nhà máy sản xuất thức ăn chăn nuôi nhỏ sử dụng chất cysteamine và bán hàng rất chạy. Nếu chúng ta không tỏ rõ quan điểm mà cứ lập lờ như hiện nay thì sẽ có rất nhiều doanh nghiệp sử dụng chất này vì chế tài xử phạt còn nhẹ (15 - 20 triệu đồng)”, ông Nguyễn Văn Việt nhấn mạnh. Cùng quan điểm, bà Nguyễn Thu Thủy, Phó Cục trưởng Cục Thú y cho rằng, hiện Cục Thú y không cho phép nhập cysteamine dùng trong chăn nuôi. GS Vũ Duy Giảng, nguyên giảng viên Khoa Chăn nuôi, Học viện Nông nghiệp Việt Nam cho rằng: “Việt Nam không nên cho phép sử dụng cysteamine trong chăn nuôi”.

Trong khi đó, ông Nguyễn Xuân Dương, Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi cho rằng, dù chưa đưa cysteamine vào danh mục cấm nhưng cũng chưa nên cho phép sử dụng chất này trong chăn nuôi để chờ thêm bằng chứng khoa học rõ ràng về tác hại của nó đối với sức khỏe vật nuôi và con người. Để tìm được phương án hợp lý đối với quản lý chất cysteamine, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Vũ Văn Tám đã giao các đơn vị liên quan thực hiện một số nghiên cứu về chất này. “Chúng ta không thể hy sinh lợi ích cộng đồng để phục vụ lợi ích cho một nhóm người. Tất cả phải vì lợi ích của người tiêu dùng của Việt Nam, bảo vệ giống nòi và đảm bảo an toàn thực phẩm”, Thứ trưởng Vũ Văn Tám nhấn mạnh.