Những thương binh “tàn nhưng không phế”

Còn sức còn “chiến đấu”

Chúng tôi đến thăm thương binh Lục Đức Túng, xóm Lũng Xỏm, xã Hồng Định, Quảng Uyên (Cao Bằng). Bước vào cái tuổi "thất thập" nhưng ông rất hoạt bát, nụ cười thường trực trên môi. Ông Túng nhập ngũ năm 1966, biên chế vào đơn vị bộ binh Tiểu đoàn 631, Bộ Tư lệnh B3, đóng quân tại Chư Hả (Gia Lai) rồi Trung đoàn 25 (Đắk Lắk). Trong những năm tháng chiến tranh khốc liệt đó, trên mảnh đất Tây Nguyên lửa đạn, ông cùng đồng đội đã anh dũng chiến đấu và 3 lần bị thương, nhiều mảnh đạn còn găm trong đầu, cánh tay. Năm 1977, ông trở ra Bắc, tiếp tục cầm súng tham gia chiến đấu bảo vệ biên giới. Xuất ngũ, trở về địa phương, ông tích cực tham gia công tác xã hội, luôn nêu cao tinh thần gương mẫu, uy tín, được bà con nhân dân và chính quyền tin tưởng giao giữ chức xã đội trưởng, rồi Phó Chủ tịch Hội Cựu chiến binh xã Hồng Định gần 20 năm.

Thương binh Lục Đức Túng (người ngồi giữa) kể về những kỷ niệm trong những năm tháng chiến tranh.

Lũng Xỏm là xóm còn nhiều khó khăn, thiếu thốn, nhưng bà con luôn đoàn kết, gắn bó, cùng nhau xây dựng đời sống văn hóa lành mạnh. Hơn 10 năm nay, xóm luôn giữ vững danh hiệu Làng văn hóa. Những kết quả đó có đóng góp không nhỏ của thương binh Lục Đức Túng. Mỗi khi trong xóm có mâu thuẫn, ông cùng với đoàn thể, chi bộ xóm gặp gỡ, trao đổi nắm bắt tâm tư để dàn hòa, giải đáp những khúc mắc. Thấy con đường đất vào xóm đi lại khó khăn, ông cùng đoàn thể vận động bà con nhân dân cùng hiến đất, đóng góp ngày công để mở đường từ tỉnh lộ vào xóm để thuận tiện đường đi lối lại, vận chuyển nông sản. Năm 2012, ông hiến đất cho xóm làm nhà văn hóa để bà con có nơi sinh hoạt, tổ chức hội họp.

Là hội viên chi hội cựu chiến binh của xóm, ông có sáng kiến cùng nhau hiến đất, trồng cây lương thực để xây dựng quỹ hội cựu chiến binh, giúp đỡ nhau phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo. Năm 2015, quỹ hội CCB của Lũng Xỏm là 30 triệu đồng, đứng đầu quỹ các chi hội cựu chiến binh trong toàn huyện. Ông tâm niệm: “Mình còn sức khỏe, còn làm được việc có ích phải có trách nhiệm cống hiến cho xóm làng, cho quê hương lấy đó làm niềm hạnh phúc niềm vui sống tuổi già”.

“Sức còn, chí quyết”

Cũng là thương binh, nhiễm chất độc màu da cam, nhưng cựu chiến binh Nông Văn Chung, xóm Bản Hà II, xã Đức Long (Hòa An) là tấm gương tiêu biểu về nỗ lực vươn lên của một người lính. Năm 1969, khi mới 17 tuổi, người thanh niên Nông Văn Chung rời xa trường học, bạn bè xung phong nhập ngũ. Ông tham gia vào Tiểu đoàn 246, Bộ Tư lệnh mặt trận B5 trực tiếp chiến đấu tại mặt trận Bình Trị Thiên khói lửa. Trong một trận đánh ở cao điểm 94 ông bị thương vào vùng đầu, mặt, một con mắt bỏ lại nơi chiến trường.

Thương binh Nông Văn Chung, xóm Bản Hà II, xã Đức Long (Hòa An) đang chăm sóc vườn thanh long.

Trở về quê hương, trong mình mang những vết thương, ông kết duyên với một cô giáo mầm non. Cuộc sống vốn đã nghèo khó, vất vả lại càng đau xót khi người con trai đầu lòng sinh ra bị di chứng chất độc da cam, không có khả năng lao động. Là người có ý trí nghị lực, phát huy bản chất “Bộ đội Cụ Hồ - Thương binh tàn nhưng không phế”, ông đã làm đủ mọi nghề để kiếm sống, nuôi dạy các con. Ông mày mò, tìm hiểu làm các mô hình trồng trọt, chăn nuôi phát triển kinh tế từ lợn, gà, trồng mía, trồng quýt. Qua nhiều năm tần tảo, chịu khó, đến nay, trừ người con cả, các con ông đều có công ăn, việc làm ổn định. Nhưng "sức còn chí quyết", ông bà không trông đợi vào con cháu và những khoản trợ cấp, cần mẫn với mô hình trồng cây ăn quả theo hướng sản xuất hàng hóa. Ông từng lặn lội đi các tỉnh Hưng Yên, Vĩnh Phúc, Sơn La học tập kinh nghiệm trong việc đưa khoa học kỹ thuật, chọn giống cây để mang về địa phương. Hiện nay, khu vườn táo với các loại giống táo đào vàng, táo Đài Loan gần 200 cây của ông cho thu nhập trung bình từ 60 - 70 triệu đồng/năm. Ông còn trồng gần 100 gốc giống cây Thanh Long. Ông cho rằng: Trồng và chăm sóc cây trái không chỉ là niềm đam mê bấy nhiêu năm của ông mà còn là việc làm có ích và cần thiết để giáo dục con cháu biết yêu quý, trân trọng thành quả lao động.

Ông cùng vợ là những người gương mẫu tích cực trong công tác xã hội, 21 năm làm chi hội trưởng cựu chiến binh, hiện nay, ông giữ vai trò Phó Chủ tịch Hội nạn nhân chất độc da cam xã Đức Long; thường xuyên thăm hỏi đồng chí, đồng nghiệp, nắm bắt tình hình đời sống vật chất, tinh thần cũng như sức khỏe, bệnh tật của đồng đội.

Đất nước độc lập, dẫu vết thương chiến tranh vẫn đeo đẳng, nhưng các thương bệnh binh - những người từng tham gia chiến đấu ở chiến trường, trở về với đời thường luôn phát huy truyền thống “Bộ đội Cụ Hồ” vươn lên khẳng định mình, sống và làm việc có ích cho gia đình, xã hội, góp phần xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp.