Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam: Giải thích ra sao về việc “xẻ thịt” đất vàng cho thuê kinh doanh

Như đã thông tin ở bài viết trước, trụ sở Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam nằm ở vị trí tiếp giáp với đường Đặng Thái Thân và đường Phạm Ngũ Lão, hiện nay phía mặt tiền tiếp giáp với hai tuyến đường của Tổng Cục đã hình thành lên những kiot kinh doanh, buôn bán sầm uất.

 

Theo đó, các kiot này được cho thuê mở cửa hàng bán quần áo, đại lý vé máy bay của Vietnam Airline, quán phở, quán café Illy kết hợp nhà hàng… tiếp giáp với mặt đường Phạm Ngũ Lão hiện nay có khoảng 3 kiot, mỗi kiot rộng khoảng 20m2 cho thuê kinh doanh tranh đá quý.

 

Sau bài viết mở màn của Báo điện tử Xây dựng, quán cafe Illy đã “vội vã” đóng cửa.

 

Ngày 21/10/2016, Bộ Tài chính đã có văn bản số 1497/BTC-QLCS gửi Bộ Tài nguyên và môi trường về việc xử lý đối với các cơ sở nhà đất cho thuê, liên doanh, liên kết không đúng quy định. Về phía Bộ Tài nguyên và môi trường, cơ quan chủ quản của Tổng Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam đã có Văn bản số 5040/BTNMT-TC do Thứ trưởng Chu Phạm Ngọc Hiển ký gửi các đơn vị trực thuộc Bộ yêu cầu: Khẩn trương rà soát lại tình hình quản lý, sử dụng lại các cơ sở nhà đất do đơn vị quản lý để chấm dứt ngay việc cho thuê, cho mượn, liên doanh, liên kết không đúng quy định trước ngày 31/12/2016; đồng thời thực hiện nộp toàn bộ số tiền thu được từ việc cho thuê, liên doanh, liên kết vào ngân sách Nhà nước theo quy định của pháp luật về ngân sách Nhà nước.

 

Tìm hiểu được biết, ngày 29/3/2005 Giám đốc Sở Tài chính Hà Nội đã thừa ủy quyền của Bộ trưởng Bộ Tài chính ký giấy chứng nhận quyền quản lý, sử dụng nhà đất thuộc trụ sở làm việc thuộc quyền sở hữu Nhà nước tại các cơ quan hành chính sự nghiệp số 009980 cho Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam (sau này là Tổng Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam). Theo đó về nhà ở Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam có 4 nhà 2 tầng trở lên, tổng diện tích xây dựng 7.456,11 m2; tổng diện tích sử dụng là 6.314,79 m2; hình thức sử dụng riêng 6.097,59 m2. Tại tờ khai hiện trạng quản lý, sử dụng đất của tổ chức thì Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam được giao 6.097,59 m2 và không thu tiền sử dụng đất.

 

Điều đáng nói, mặc dù được giao 6.097,59 m2 và không thu tiền sử dụng đất, nhưng Tổng Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam vẫn tiến hành cho doanh nghiệp là đơn vị thành viên tách ra mượn một số gian nhà cấp 4 ở mặt đường Đặng Thái Thân và Phạm Ngũ Lão để làm văn phòng làm việc. Để rồi sau này, chính những doanh nghiệp “mượn” đất của Tổng Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam đã “chày cối” không chịu trả đất cho Tổng cục mà còn “tự tiện” cho các cá nhân, tổ chức khác thuê lại làm kiot kinh doanh trái mục đích.

 

Trong khi thời điểm đó, theo các quy định của pháp luật đã quy định rất rõ việc sử dụng đất, trụ sở làm việc của cơ quan hành chính sự nghiệp. Cụ thể tại Điều 6 quy chế quản lý, sử dụng trụ sở làm việc thuộc sở hữu Nhà nước tại các cơ quan hành chính sự nghiệp ban hành theo Quyết định số 20/1999/QĐ-BTC ngày 25/02/1999 của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định rõ: Trụ sở làm việc của các cơ quan hành chính sự nghiệp phải được sử dụng đúng mục đích, công năng và tiêu chuẩn, định mức do Thủ tướng Chính phủ quy định. Các cơ quan hành chính sự nghiệp được Nhà nước giao quản lý, sử dụng trụ sở làm việc nếu không được phép của cơ quan Nhà nước có thầm quyền quy định tại điểm a và d khoản 2 Điều 13 Nghị định số 14/1998/NĐ-CP của Chính phủ tuyệt đối không được sang nhượng hoặc góp vốn liên doanh với các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước để sản xuất kinh doanh, dịch vụ. Cho thuê, dùng vào sản xuất kinh doanh, dịch vụ, phân cho cán bộ công nhân viên làm nhà ở hoặc sử dụng vào mục đích khác.

 

Theo một diễn biến khác, sau khi Báo điện tử Xây dựng đăng tải bài viết về những kiot thuộc quyền quản lý của Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam bị chiếm dụng và cho thuê trái mục đích, ngày 7/6/2017, Báo Xây dựng đã nhận được ý kiến của lãnh đạo Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam. Theo đó, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam cho rằng: Năm 1995, Tổng Cty Khoáng sản Việt Nam và Tổng Cty đá quý và vàng Việt Nam là 2 đơn vị được tách ra từ Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam, có mượn một số gian nhà cấp 4 (các kiốt hiện nay ở mặt đường Đặng Thái Thân và Phạm Ngũ Lão) để làm văn phòng làm việc.

 

Ngày 22/5/2003, Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam đã có văn bản số 693/CV/ĐCKS-VP đề nghị Bộ Công nghiệp chỉ đạo Tổng Cty Khoáng sản Việt Nam trả lại phần diện tích nhà làm việc mà Tổng Cty Đá quý và Vàng Việt Nam đã mượn để làm văn phòng làm việc tại số 6 Phạm Ngũ Lão, Hà Nội (thời điểm này Tổng Cty Đá quý và Vàng Việt Nam đã sát nhập vào Tổng Cty Khoáng sản Việt Nam). Ngoài ra Bộ Công nghiệp đã có văn bản số 2421/CV-TCKT ngày 05/6/2003 về việc Tổng Cty Khoáng sản Việt Nam bàn giao lại diện tích nhà làm việc tại số 6 Phạm Ngũ Lão cho Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam, trong đó nêu rõ: “đề nghị Tổng Cty Khoáng sản Việt Nam nhanh chóng làm thủ tục bàn giao trả lại cho Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam diện tích nhà Tổng Cty Đá quý và Vàng đã mượn để sử dụng làm văn phòng tại số 6 Phạm Ngũ Lão, Hà Nội để Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam quản lý và sử dụng theo quy hoạch”.

 

Ngày 12/4/2017, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam tiếp tục có Văn bản số 1058/ĐCKS-VP gửi 05 Cty: Cty cổ phần Khoáng sản và Cơ khí, Cty cổ phần Xuất nhập khẩu khoáng sản, Cty cổ phần khoáng sản 3, Cty cổ phần vật tư mỏ địa chất, Cty cổ phần Đá quý và Vàng Hà Nội (trước đây thuộc Tổng Cty Khoáng sản Việt Nam – TKV) khẳng định toàn bộ quỹ nhà, đất tại số 6 Phạm Ngũ Lão, Hoàn Kiếm, Hà Nội đã được UBND thành phố Hà Nội giao cho Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam (nay là Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam) quản lý, sử dụng làm trụ sở làm việc và đề nghị các Cty cung cấp tài liệu có liên quan đến quyền sử dụng phòng làm việc mà các Cty đang sử dụng làm trụ sở văn phòng, cho thuê kinh doanh buôn bán.

 

Tuy nhiên, đến nay các đơn vị vẫn chưa cung cấp hồ sơ liên quan và không bàn giao lại phần diện tích nhà mượn trước đây cho Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam quản lý theo quy định. Như vậy, từ trước đến nay các Cty nêu trên vẫn quản lý, sử dụng khu nhà làm việc đã được đề cập, trong đó có việc cải tạo các phòng làm việc và sử dụng làm văn phòng, kiot bán hàng, giới thiệu sản phẩm và các mục đích khác... như bài báo đã nêu”.

 

Quán phở gà cũng “ầm thầm” đóng cửa và hạ biển

 

Tuy nhiên trong nội dung phản hồi thông tin cho Báo Xây dựng, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam chỉ đề cập tới việc bị các đơn vị mượn đất “chày cối” không chịu trả đất mà không hề đề cập giải trình gì liên quan đến việc đơn vị này “làm ngơ” trong việc cho thuê kiot làm quán cafe Illy và quán phở gà. Trước đó theo như tìm hiểu của phóng viên, mỗi tháng quán cafe Illy và quán phở gà này phải trả tiền thuê kiot khoảng gần 100 triệu đồng/tháng. Vậy số tiền thu được từ việc cho thuê này đi đâu, rơi vào túi ai trong suốt thời gian qua? Cần Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam làm rõ?

 

Ngoài ra cũng phải nói thêm, việc Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam được Nhà nước giao đất và chịu trách nhiệm về việc quản lý, sử dụng nhà đất đúng mục đích. Vậy ai đã cho phép Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam cho đơn vị doanh nghiệp “mượn” nhà đất làm văn phòng làm việc và việc để các đơn vị này chiếm dụng quyền sử dụng đất suốt một thời gian dài thì sẽ xử lý ra sao, việc này cần các cơ quan pháp luật vào cuộc làm rõ?

 

Trao đổi với phóng viên Báo điện tử Xây dựng, bà Nguyễn Thị Thu Hương – Chủ tịch UBND phường Phan Chu Trinh, quận Hoàn Kiếm cho biết: Việc xây dựng này diễn ra từ năm 2008, thời kỳ tôi còn làm cán bộ địa chính, phường cũng đã vào kiểm tra, được biết trong khuôn viên có 7 đơn vị kinh doanh tại mặt phố Đặng Thái Thân và Phạm Ngũ Lão gồm: Cty khoáng chất công nghiệp, Cty Memico, Cty đất hiếm, Cty Khoáng sản Việt Nam, Cửa hàng vàng bạc đá quý, Cty dịch vụ cơ khí mỏ, Cty vật tư mỏ địa chất. Quá trình sử dụng sau này họ chuyển nhượng thế nào thì phường không nắm được, nhưng có thể khẳng định họ dựng kiot từ thời điểm đó.

 

Cũng theo bà Hương: Phường có kiểm tra, lập biên bản hai lần, gần nhất là năm 2016. Thời điểm năm 2016 chỉ tập trung vào hai cửa hàng cafe và quán phở, việc sử dụng chắc chắn là sai mục đích nhưng phía cơ quan họ có rất nhiều lý do để họ chống đối với phường. Bắt buộc là phải có tổ liên ngành vào thì mới phát hiện ra được và chứng minh sai phạm của họ. Chính vì thế phường đang làm tổng hợp để báo cáo quận.

 

Tuy nhiên một dãy kiot được cho là đang “chiếm dụng” của Tổng cục Địa chất và khoáng sản Việt Nam vẫn “ngang nhiên” mở cửa buôn bán.

 

Bà Nguyễn Thị Thu Hương cũng cho biết: Đối với trường hợp được Nhà nước giao đất, cho thuê đất có thu tiền hoặc không thu tiền mục đích như thế nào thì phải thực hiện đúng mục đích như thế, nếu có sai phạm thì sẽ thu hồi. Theo kê khai, diện tích của Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam là 6.097,59m2 giao đất không thu tiền sử dụng đất. Chia sẻ với các anh, ngày trước phường rất muốn làm trường hợp này. Nếu thuộc doanh nghiệp thì phường đề xuất rất dễ, nhưng là cơ quan Nhà nước thì cực kỳ khó khăn.

 

Thời điểm kiểm tra lần đầu năm 2008, sau khi Đoàn liên ngành kiểm tra thì Cty trả lời là nhà ăn K của Công đoàn nhưng thời điểm đó, khu đất đó là nhà hàng kiêm quán cafe. Lúc đó theo quan sát thì có sự không đàng hoàng ở đây, nhưng khi xuống kiểm tra với thẩm quyền của phường cũng chỉ đến thế thôi. Thời điểm đó họ còn cung cấp cho phường hợp đồng liên doanh liên kết với nhà ăn này để làm cho Công đoàn.

 

Rõ ràng đã có sự “biến tướng” trong việc cho thuê kiot tại Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam, bên cạnh đó việc cho doanh nghiệp “mượn” nhà đất làm văn phòng làm việc và dẫn tới việc chiếm dụng cho thuê lại nhà đất trái mục đích như hiện nay chắc hẳn phải có trách nhiệm của Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam. Đề nghị các cơ quan bảo vệ pháp luật sớm vào cuộc, làm rõ những “uẩn khúc” trong việc chiếm dụng nhà đất làm kiot tại Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam.