Bà Lê Thị Hải xứng đáng được công nhận thương binh?

Ông Nguyễn Ngọc Lạc kể lại trường hợp bị thương của bà Hải trong kháng chiến chống Mỹ. Ảnh: NP

Sinh ra trong một gia đình giàu truyền thống cách mạng, bà Phan Thị Lan (mẹ bà Hải) là cơ sở nuôi giấu cán bộ, được công nhận là gia đình có công với cách mạng. Cha bà Hải tham gia cách mạng tại địa phương rồi tập kết ra Bắc học tập, trở thành cán bộ cốt cán. Chị gái bà Hải tham gia bộ đội, là thương binh hạng 2/4; bản thân bà Hải khi mới 10 tuổi đã làm liên lạc cho đội du kích Kỳ Trà (hiện là xã Tam Trà, TP Tam Kỳ, Quảng Nam).

 

Theo hồ sơ đề nghị được hưởng chế độ thương binh của bà Hải, bà tham gia cách mạng tháng 1/1973, thuộc du kích xã Kỳ Trà. Ngày bị thương là 17/2/1974, với các vết thương cụ thể: Đứt cánh tay phải, gãy xương vai trái; được điều trị tại Bệnh xá Tam Kỳ đến ngày 17/3/1974...

 

Người xác nhận trường hợp bị thương của bà Hải là ông Nguyễn Ngọc Lạc (54 tuổi Đảng, trú thôn 3, xã Tam Xuân 1, Núi Thành, Quảng Nam). Từ năm 1970 - 1975, ông Lạc là Huyện ủy viên Núi Thành, Bí thư Chi bộ Kỳ Trà đã xác nhận: “Bà Lê Thị Hải từ tháng 1/1973 - 2/1974, là chiến sĩ du kích làm liên lạc cho đội du kích xã Kỳ Trà. Trường hợp bị thương là do biệt kích Mỹ lên nỗng Ké qua cây Me và trại du kích sáng ngày 12/2/1974, bị đứt cánh tay phải, gãy xương bả vai trái. Lúc bấy giờ tôi là Bí thư phụ trách xã Kỳ Trà...”.

 

Ông Nguyễn Xuân Đức (55 năm tuổi Đảng, trú thôn 1, Tam Trà, Núi Thành), từ năm 1969 - 1975, ông là Uỷ viên Uỷ ban Mặt trận Giải phóng, Trưởng ban Tuyên giáo xã Kỳ Trà, ký xác nhận trường hợp bị thương của bà Hải tương tự như ông Lạc và nêu rõ bà Hải được xác nhận thương binh là đúng.

 

Từ cơ sở cụ thể trên, ngày 1/7/2005, Đảng ủy, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Tam Trà tổ chức họp xét và có “Biên bản xác nhận người bị thương” đối với bà Hải. Đề nghị cơ quan cấp trên xét cấp Giấy chứng nhận bị thương theo quy định của Nhà nước.

 

Tuy nhiên, đã hơn 12 năm qua, bà Hải vẫn không được xét chế độ thương binh.

 

Tìm hiểu về nguyên nhân của vụ việc, ông Nguyễn Ngọc Mười (Chủ tịch HĐND xã Tam Trà, khi xét ký hồ sơ thương binh bà Hải là Chủ tịch UBND xã) cho biết, quan điểm của lãnh đạo xã là thống nhất ký hồ sơ cho bà Hải, nhưng sau đó có ý kiến của ông Trần Văn Tâm (Xã đội trưởng Kỳ Trà lúc bấy giờ) là bà Hải khi đó còn nhỏ tuổi, bị pháo bắn bị thương chứ không phải biệt kích Mỹ phục bắn, nên hồ sơ bị “gác lại”.

 

Tuy nhiên, ông Lạc giải thích rằng, thời điểm đó ông Tâm là Xã đội trưởng phụ trách chung nhưng chủ yếu phụ trách khu dồn Đức Phú, Gò Da; không có mặt ở doanh trại du kích thôn 8, Kỳ Trà mà vài hôm mới trở về. Mặc dù những năm 1973 - 1974, bà Hải mới 13 - 14 tuổi nhưng đã làm liên lạc cho du kích, chính bản thân ông Lạc cũng giao nhiệm vụ cho bà Hải nhiều lần...

 

“Những năm đen tối nhất do địch đánh phá ác liệt, gia đình chị Lan đã có công với cách mạng lớn nhất không thể bù đắp nổi, một tấc không đi, một ly không rời. Khi Mỹ đổ quân bất ngờ mẹ con cùng dân quân phải đi lánh càn không may bị Mỹ bắn, trong đó chị Hải bị thương sau hầm bà Phối. Sau giải phóng, nhiều cán bộ quân đội trước đây hoạt động ở xã có về trao đổi với tôi là nên làm sớm chế độ thương binh cho chị Hải. Thôi thì, nếu hồ sơ có thiếu sót đôi chút nhưng trường hợp của chị Hải là rất xứng đáng...”, ông Lạc vẫn nhớ như in từng chi tiết.

 

Vào năm 2008, bà Hải nhận được quyết định của UBND huyện Núi Thành về việc trợ cấp xã hội đối với người tàn tật, với số tiền khá ít ỏi (120 ngàn đồng/tháng). Đến tháng 2/2010, Bà Hải được Bộ Tư lệnh Quân khu 5, ra quyết định trợ cấp một lần đối với “Đối tượng trực tiếp tham gia kháng chiến chống Mỹ” theo Quyết định 290/2005/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ với số tiền 800 ngàn đồng. Điều này khẳng định Bà Hải có tham gia kháng chiến chống Mỹ, bị thương nhưng chưa được hưởng chế độ thương binh.

 

Trò chuyện với chúng tôi, bà Hải buồn bã nói: “Trường hợp của tôi được xét chế độ thương binh, nhưng không hiểu sao chỉ được xếp vào đối tượng tàn tật? Bảo là tôi không tham gia kháng chiến nhưng lại được nhận trợ cấp trực tiếp tham gia kháng chiến 1 lần. Hiện tại, do hậu quả thương tật và tuổi cao không thể lao động được, chỉ có chồng già lặn lội làm ruộng rẫy kiếm sống qua ngày; cuộc sống gia đình rất khó khăn".