Ban QLDA Thuỷ điện 4: Có gì khuất tất trong việc thanh toán tiền thừa cho Bảo Việt tại dự án thuỷ điện Sê San 4?

Với hàng loạt sai phạm, liệu EVN, Ban QLDA thuỷ điện 4 có đảm bảo được chất lượng đối với công trình Thuỷ điện Sê San 4?. (Ảnh: TL)

Dự án công trình thuỷ điện Sê San 4 nằm trong quy hoạch bậc thang thuỷ điện trên sông Sê San, gồm 3 tổ máy với công suất 360MW, được Thủ tướng Chính phủ cho phép đầu tư tại văn bản số 1448/CP-CN ngày 04/10/2004. Dự án được khởi công từ tháng 12/2004 và hoàn thiện đưa vào sử dụng tháng 4/2010. Công trình được đầu tư xây dựng với tổng kinh phí trên 5.500 tỷ đồng nhằm cung cấp điện năng lên lưới điện quốc gia, tăng lưu lượng nước về mùa khô và giảm lưu lượng nước về mùa lũ cho hạ lưu.

Theo tiến độ thực hiện dự án, dự án được chia thành 151 gói thầu, trong đó 11 gói thầu được thực hiện theo phương thức đấu thầu, 129 gói thầu chỉ định thầu, 11 gói thầu không thực hiện.

Tuy nhiên, do buông lỏng quản lý, Ban QLDA thuỷ điện 4 (ATĐ4) đã gây thất thoát số tiền lên tới 37 tỷ đồng trong quá trình thực hiện dự án. Cụ thể theo nội dung kết luận thanh tra số 1668/KL-BXD ngày 26/9/2012 về công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng của ATĐ4 tại dự án thuỷ điện Sê San 4 thì nội dung thất thoát bao gồm: tính sai dự toán trên 11,5 tỷ đồng; giảm trừ thanh quyết toán công trình trên 10,5 tỷ đồng; số tiền phải thu hồi về tài khoản tạm giữ của Thanh tra Bộ Xây dựng là trên 15 tỷ đồng (trong đó có trên 4 tỷ đồng thanh toán thừa khối lượng và trên 11 tỷ đồng thanh toán thừa cho Bảo Việt).

Sau cuộc họp của Chánh Thanh tra Bộ Xây dựng với các bên liên quan về việc xử lý sau thanh tra công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình thuỷ điện Sê San 4, Thanh tra Bộ Xây dựng đã nhiều lần ra quyết định yêu cầu Ban QLDA thuỷ điện 4 nộp số tiền thanh toán thừa cho Bảo hiểm Bảo Việt vào tài khoản tạm giữ của Thanh tra Bộ Xây dựng, nhưng không hiểu vì “chây ì” hay “cố ý” mà đến nay, đơn vị này vẫn “nhất quyết” không thực hiện.

Cụ thể, ngày 11/8/2016, EVN có văn bản số 3308 EVN-TTBV gửi Thanh tra Bộ Xây dựng về việc thực hiện kết luận thanh tra Dự án thuỷ điện Sê San 4. Trong đó có nêu , trên cơ sở số liệu quyết toán phần xây lắp và giá trị vật tư thiết bị lắp đặt vào công trình, căn cứ vào Điều khoản điều chỉnh phí cuối thời hạn bảo hiểm của Hợp đồng, các bên đã cơ bản thống nhất phí bảo hiểm của Công trình thuỷ điện Sê San 4 là trên 38,5 tỷ đồng. Phí bảo hiểm đã được chủ đầu tư tạm thanh toán cho Bảo Việt theo điều khoản hợp đồng là trên 42,6 tỷ đồng. Vì vậy Bảo Việt sẽ hoàn trả lại phần chênh lệch phí cho ATĐ4 với số tiền là 4,081 tỷ đồng. Từ căn cứ nêu trên, nội dung công văn cũng kiến nghị không thu hồi số tiền này vào tài khoản tạm giữ của Thanh tra Bộ Xây dựng.

Thực hiện nghiêm kết luận thanh tra đã công bố trước đó, ngày 22/8/2016, Thanh tra Bộ Xây dựng đã ra Quyết định số 314/QĐ-TTr về việc thu hồi tiền. Theo đó, quyết định thu hồi trên 4 tỷ đồng của Công ty Bảo hiểm Việt Nam do ông Phan Kim Bằng – Chủ tịch HĐTV, Tổng giám đốc là người đại diện theo pháp luật.

Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày 25/8/2016, Tổng Cty Bảo hiểm Việt Nam có trách nhiệm chuyển số tiền phải thu hồi vào tài khoản tạm giữ của Thanh tra Bộ Xây dựng.

Tiếp tục đưa ra nhiều lý do khác nhau, ngày 31/8/2016, EVN không những không thực hiện theo quyết định, mà một lần nữa ra văn bản số với nội dung tương tự gửi Thanh tra Bộ Xây dựng về việc thực hiện Kết luận thanh tra tại Dự án thuỷ điện Sê San 4. Theo đó, tiếp đề nghị không thu hồi trên 4 tỷ đồng về tài khoản tạm giữ của Thanh tra Bộ.

Xét thấy kiến nghị trên là thiếu căn cứ, ngày 7/9/2016, Thanh tra Bộ Xây dựng tiếp tục ra văn bản gửi Tập đoàn Điện lực Việt Nam, trong đó yêu cầu EVN và ATĐ4 nghiêm túc thực hiện Quyết định số 314/QĐ-TTr ngày 22/8/2016 của Thanh tra Bộ Xây dựng.

Tuy nhiên, bác lại những đề nghị của Thanh tra Bộ Xây dựng, ngày 16/9/2016, EVN đã ký văn bản số 3888/EVN-TCKT-TTBV gửi Bộ trưởng Bộ Xây dựng với nội dung tiếp kiến nghị Thanh tra Bộ Xây dựng chấp thuận không thu hồi số tiền trên 4 tỷ đồng về tài khoản tạm giữ của thanh tra. Trong đó, EVN có đưa lý do: Thời điểm đoàn thanh tra làm việc tại ATĐ 4 thì hợp đồng xây dựng và lắp đặt công trình đang trong giai đoạn thực hiện, do vậy chưa có giá trị quyết toán hợp đồng và giá trị vật tư thiết bị lắp đặt tại công trình để điều chỉnh Phí bảo hiểm tạm tính ban đầu. Đến nay, mới có đủ cơ sở để ATĐ 4 và Bảo Việt xác định Phí bảo hiểm tính toán cuối cùng để tiến hành quyết toán hợp đồng. Trong tháng 7/2016, hai bên đã làm việc xác định lại Phí bảo hiểm cuối cùng là trên 38,5 tỷ đồng. Như vậy, theo thoả thuận, Bảo Việt có trách nhiệm hoàn lại trên 4 tỷ đồng cho ATĐ4.

Lý do mà EVN đưa ra liệu có thoả đáng hay không? Nếu đúng, tại sao nó không được Thanh tra Bộ Xây dựng chấp thuận? Sau hàng loạt những sự cố về thuỷ điện như sự cố vỡ cống dẫn dòng thuỷ điện Sông Bung 2 (Quảng Nam), sập hầm thuỷ điện Đạ Dâng (Lâm Đồng)…, các sai phạm sau thanh tra cần phải được xử lý thực hiện nghiêm minh. Việc thấy sai không sửa hoặc cố tình đưa ra những lý do nhằm biện minh cho những sai phạm là việc làm khó có thể chấp nhận.

Đề nghị EVN, Ban QLDA thuỷ điện 4 cần nghiêm túc thực hiện kết luận thanh tra, đồng thời, đưa ra câu trả lời xác đáng nhằm đảm bảo tính thượng tôn của pháp luật.