Bất ổn từ thị trường XKLĐ ở Ả rập Xê út

Công ty CP Cung ứng nhân lực Việt - Nhật (VITECH.,JSC) mỗi năm đưa khoảng 300 nữ lao động sang Ả rập Xê út.

 

Những phận người “kêu cứu”…

Theo thông lệ, một nữ lao động khi sang tới Ả rập Xê út sẽ được thay đổi 3 chủ sử dụng, nếu vẫn không đáp ứng được những yêu cầu của công việc “ô-sin”, công ty môi giới bên đó và công ty phía Việt Nam sẽ làm thủ tục trả về nước trong khoảng thời gian 20 ngày. Tuy nhiên, trường hợp của chị V.T.N, sau khi Hòa Nhập phản ánh, đến ngày 25/3/2018 Công ty CP Đầu tư Vĩnh Cát mới hoàn tất thủ tục đưa chị N về Việt Nam.  

Một số lao động nữ ở đang làm việc tại Ả rập Xê út cho phóng viên Hòa Nhập những thông tin rất có cơ sở, rằng: Sau khi đưa các nữ lao động Việt Nam sang Ả rập Xê út, thông qua môi giới của nước sở tại, công ty phía Việt Nam sẽ nhận được 1 khoản tiền tương đương khoảng 120 triệu đồng Việt Nam. Sau khi nhận được khoản tiền này, các công ty bỏ mặc lao động cho chủ sử dụng. Trường hợp nào chủ không chấp nhận, số tiền trên sẽ phải hoàn lại. Vì khoản tiền nói trên nên các công ty đã cố tình gây khó khăn cho các lao động khi “gặp trục trặc” phải về nước nhằm ép bằng được gia đình họ ở Việt Nam nộp 1 khoản tiền đủ để “bù lỗ” cho các chi phí “đưa đi đón về”.

 

Hơn 1 tháng lao động V.T.N bị từ chối làm việc tại Ả rập Xê út do sức khỏe, Công ty CP Đầu tư Vĩnh Cát mới chịu giải quyết cho họ trở về Việt Nam.

 

Nữ lao động tên là N.T.H (sinh năm 1986) trú tại ấp Tân Thành, xã Tân Thuận Bình, huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang là nạn nhân do Công ty CP Đầu tư V.C đưa sang Ả rập Xê út ngày 18/12/2017. Sau khi nhận được khoản tiền trên từ chủ sử dụng, công ty này “lặn” luôn. Chị N làm việc được 1 thời gian thì bị nhà chủ này “bán” sang chủ khác. Do chủ mới bắt làm việc quá sức, bị đánh đập nên chị H đã bỏ trốn ra ngoài trong hoản cảnh không có tiền, không có quần áo, không có bất cứ giấy tờ gì trong tay (vì chủ giữ hết). Chị H đang phải sống trong cảnh lang thang hành khất kiếm sống chờ cơ may được về nước. 

Trao đổi với phóng viên về trường hợp này, Tổng giám đốc Công ty CP Đầu tư V.C không hay biết gì về thông tin trên và đang cho cán bộ phụ trách xác minh. 

 

Công ty CP Nguồn nhân lực và phát triển kinh tế hợp tác (Labcoop.,JSC) cũng là doanh nghiệp có số lượng nữ đưa sang Ả rập Xê út nhiều nhất. Hiện có 4 trường hợp hết thời hạn hợp đồng nhưng công ty không nắm được thông tin gì về họ.

 

Tương tự, ngày 19/3/2018, Công ty CP Nguồn nhân lực và phát triển kinh tế hợp tác (Labcoop.,JSC) có văn bản gửi Cục Lãnh sự (Bộ Ngoại giao) đề nghị can thiệp, giúp đỡ tìm kiếm 4 nữ lao động đã hết hạn hợp đồng nhưng không thấy về Việt Nam là chị Triệu Thị Nga, chị Đặng Thị Nga, chị Nguyễn Thị Thanh Yên và chị  Nguyễn Thị Nhung. Việc Công ty Labcoop.,JSC phát hiện 4 lao động nữ nói trên “mất tích” là nhờ… hết hợp đồng không thấy họ đến làm thủ tục thanh lý. Nghĩa là sau khi đưa lao động sang Ả rập Xê út giao cho môi giới nước sở tại, Công ty Labcoop.,JSC đã bỏ mặc trong suốt thời gian 2 năm.

 

Tiếng gọi Mẹ từ Việt Nam!

Cháu Nguyễn Thị Ánh Mai, người con gái duy nhất của chị Trương Thị Ánh- là nữ lao động do Công ty CP Cung ứng nhân lực Việt - Nhật (VITECH.,JSC) đưa sang Ả rập Xê út ngày 11/7/2017. Qua trang mạng xã hội của những phụ nữ đang làm việc ở Ả rập Xê út, cháu Mai nhận được hung tin mẹ đã bị chết oan uổng. Nguyên nhân dẫn tới cái chết của chị Ánh, cho đến nay gia đình vẫn chưa được thông báo cụ thể. Nhận được hung tin, cháu Mai đã làm đơn kêu cứu gửi tới Bộ Lao động - Thương binh và xã hội, Sở Ngoại vụ tỉnh An Giang… cùng nhiều cơ quan chức năng khác, nhưng cho đến nay, đã gần 7 tháng trôi qua, thi hài chị Ánh vẫn chưa được Công ty VITECH., JSC đưa về với gia đình. 

Nhận được đơn của cháu Mai, phóng viên Hòa Nhập đã tìm đến Công ty VITECH.,JSC có trụ sở tại số 5A, ngõ 2 phố Phương Mai, Hà Nội để xác minh sự thật. Ông Nguyễn Văn Khuyến- Phó Tổng giám đốc công ty VITECH.,JSC  thừa nhận: Lao động Trương Thị Ánh, sinh ngày 20/01/1968, trú quán tại: Ấp Thạch An, xã Thạch Bình, huyện Tân Biên, tỉnh Tây Ninh (nơi cư trú trước khi xuất cảnh: 22C3, khóm Mỹ Quới, phường Mỹ Quý, TP Long Xuyên, tỉnh An Giang) do công ty tiếp nhận, đào tạo và đưa sang Ả rập Xê út đúng như nội dung đơn của kêu cứu của gia đình.  

Nhận được công văn của Sở Ngoại vụ tỉnh An Giang, Công ty VITECH.,JSC đã tiến hành xác minh và được chủ sử dụng lao động cũng với môi giới phía Ả rập Xê út trả lời: Chị Ánh bị ngã từ tầng 2 chủ nhà xuống đất vào ngày 11/10/2017. Sau khi bị ngã, chị Ánh được chủ nhà đưa đi cấp cứu. Do chấn thương quá nặng, chị Ánh đã tử vong ngày 16/10/2017.  

Theo ông Khuyến, Đại sứ quán Việt Nam tại Ả rập Xê út đã cử ông Đoàn Kiên Trung- Trưởng Ban Quản lý lao động Việt Nam trực tiếp giải quyết các thủ tục để đưa thi hài chị Ánh về nước. Mọi chi phí liên quan đến vụ việc này, Công ty VITECH.,JSC sẽ gánh chịu và công ty cũng sẽ hỗ trợ 1 khoản tiền cho gia đình. Dự kiến trong vài tuần tới, thi hài chị Ánh sẽ được đưa về Việt Nam.

 

Ảnh và hộ chiếu nữ lao động Trương Thị Ánh bị coi là đã chết do bị ngã vào ngày 11/10/2017

 

Tuy nhiên, về phía gia đình, cháu Mai rất mong được biết rõ về nguyên nhân dẫn đến cái chết của mẹ. Đây là mong muốn chính đáng của bất cứ ai có người thân bị tử nạn trong hoàn cảnh tương tự.

Thời gian vừa qua, Hòa Nhập đã phản ánh rất nhiều trường hợp lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài phải về nước trong điều kiện bất khả kháng. Sau khi báo đăng, người thân lao động hoặc đích thân người lao động cũng đã có đơn kiến nghị gửi tới Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ Lao động – Thương binh và xã hội) mong được can thiệp giúp đỡ; phóng viên cũng đã nhiều lần làm việc với cán bộ chức năng của cơ quan này. Tuy nhiên, qua cách giải quyết và trả lời của cán bộ phòng, ban chức năng Cục Quản lý lao động ngoài nước, thể hiện có sự bao che cho sai phạm mà các công ty đã gây ra cho lao động. Cách giải quyết và trả lời của các cán bộ được giao thụ lý giải quyết vụ việc, sự chậm trễ và bao che cho sai phạm của doanh nghiệp đang làm xấu đi hình ảnh về vai trò, chức năng, thẩm quyền của cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực này.