Chính sách ưu đãi đối với DN của thương binh và người khuyết tật: Còn nhiều bất cập

BCH Hiệp Hội Doanh nghiệp của TB và NKT Việt Nam họp bàn về chính sách bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho các DN thuộc Hiệp hội

Chính vì thế mà từ năm 1945 đến nay, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách, pháp luật ưu đãi đối với thương binh và người tàn tật (sau này là người khuyết tật) thông qua Pháp lệnh Ưu đãi người có công (NCC); Luật NKT và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan. Cùng đó, hệ thống chính sách, pháp luật về ưu đãi NCC và NKT đã tạo hành lang pháp lý và điều kiện thuận lợi hơn cho thương binh và NKT, giúp họ vươn lên, giảm bớt khó khăn, cải thiện điều kiện sống, được hòa nhập cộng đồng.

Song, nhìn trên giác độ doanh nghiệp của TB và NKT thì hình như chính sách ưu đãi của Nhà nước đối với loại hình doanh nghiệp này lại đang theo chiều hướng “Phú quý giật lùi”.

Đồng quan điểm với nhận định trên, AHLĐ Trần Hồng Quảng - Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp của TB và NKT Việt Nam phát biểu: Nếu như Quyết định số 51/2008/QĐ-TTg ngày 24/4/2008 của Thủ tướng Chính phủ quy định: “Các doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp tư nhân, công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp doanh, hợp tác xã, tổ hợp tác được thành lập theo quy định của pháp luật có trên 51% số lao động là người tàn tật được miễn tiền thu sử dụng đất, tiền thuê đất, tiền thuê mặt nước”. Song, đến Nghị định số 28/2012/NĐ-CP ngày 10/4/2012 của Chính phủ lại quy định: “Miễn tiền thuê đất, mặt bằng, mặt nước phục vụ sản xuất kinh doanh đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh sử dụng từ 70% lao động là người khuyết tật trở lên. Giảm 50% tiền thuê đất, mặt bằng, mặt nước phục vụ sản xuất kinh doanh đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh sử dụng từ 30% đến dưới 70% lao động là người khuyết tật.” (Trích điểm đ, mục 1, Điều 9).

AHLĐ, thương binh, doanh nhân Trần Hồng Quảng phát biểu tại cuộc họp

Cùng với quan điểm trên, nhưng nhìn ở góc độ khác, ông Bùi Tiến Chung, trợ lý Tổng giám đốc Xí nghiệp tập thể thương binh Quang Minh - TP. Hải Phòng lại đưa ra một số dẫn chứng thực tế để phân tích. Ông nói: Hiện nay mô hình doanh nghiệp thuộc Hiệp hội Doanh nghiệp của TB và NKT Việt Nam rất đa dạng về lực lượng lao động. Có doanh nghiệp lao động chỉ toàn anh em thương, bệnh binh; Có doanh nghiệp lại chủ yếu là thương binh và thân nhân gia đình liệt sĩ; Có doanh nghiệp lại bao gồm cả lao động là thương binh, lao động là NKT và lao động bình thường. Với mô hình này rất khó trong việc xác định tỷ lệ lao động được hưởng chế độ ưu đãi của nhà nước. Ví dụ, tổng số lao động hiện có của doanh nghiệp A gồm 100 người, trong đó lao động thuộc diện TB là 30 người; lao động là NKT là 40 người; lao động bình thường là 30 người. Nếu tỉnh, thành phố nào xếp lao động TB cũng là lao động NKT thì doanh nghiệp A thuộc diện miễn tiền thuê đất, mặt bằng, mặt nước phục vụ sản xuất kinh doanh, bởi đây là cơ sở sản xuất, kinh doanh sử dụng 70% lao động là người khuyết tật. Còn ở tỉnh, thành phố nào không xếp lao động TB là lao động NKT, thì DN A chỉ thuộc diện giảm 50% tiền thuê đất, mặt bằng, mặt nước phục vụ sản xuất kinh doanh, bởi cơ sở sản xuất, kinh doanh này chỉ sử dụng có 40% lao động là NKT. 

Nguyên nhân mà họ viện dẫn không áp dụng việc cộng lao động TB và lao động là NKT vào là vì trong Luật NKT, không có khái niệm khuyết tật do chiến tranh (tức là thương binh). Mặc dù, thương, bệnh binh và NKT đều là người bị suy giảm về sức khỏe khiến cho lao động, sinh hoạt, học tập gặp khó khăn.

Để giải quyết bất cập này, Bộ Lao động - Thương Binh và Xã hội cần sớm ban hành thông tư hướng dẫn việc xác định lao động ở các cơ sở sản xuất, kinh doanh có sử dụng lao động là người khuyết tật (bao gồm cả thương, bệnh binh). Có như thế, các cơ sở sản xuất, kinh doanh thuộc Hiệp hội Doanh nghiệp của TB và NKT Việt Nam mới có cơ hội thụ hưởng được hết quyền và lợi ích hợp pháp mà Đảng và Nhà nước ưu đãi.