Đất có chủ quyền, bị “xử” buộc phải bán làm đường đi chung

Từ cái sai của Chính quyền

Theo đơn kiến nghị của bà Nguyễn Thị Trong, ngụ tại tổ 14, KP Bình Thung 1, phường Bình An, thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương gửi Chánh án Tòa án nhân dân cấp cao TP. HCM yêu cầu Chánh án xem xét lại nội dung của bản án dân sự sơ thẩm số 15/2015/DS-ST của Tòa án nhân dân thị xã Dĩ An và bản án dân sự phúc thẩm số 160/2015/DS-PT của Tòa án nhân dân tỉnh Bình Dương trong vụ kiện “Tranh chấp quyền sử dụng đất” giữa bà với ông Trương Minh Thành.

Hồ sơ cho thấy gia đình bà Nguyễn Thị Trong có mảnh đất 672m2 thuộc thửa số 695, 696. Đây là phần đất hương hỏa có nguồn gốc từ bà Nguyễn Thị Thì mẹ của ông Võ Văn Tư chồng bà Nguyễn Thị Trong để lại và đã được UBND huyện Thuận An (nay là thị xã Dĩ An) cấp GCNQSD đất ngày 18/12/1997.

Năm 2003, ông Tư mất, phần đất này được chuyển nhượng hợp pháp cho bà Nguyễn Thị Trong. Bà Trong được UBND huyện Dĩ An cấp lại GCNQSDĐ ngày 17/3/2008.

GCNQSDĐ của gia đình bà Nguyễn Thị Trong làm chủ sở hữu từ năm 1997.

Trong quá trình canh tác và sử dụng, gia đình bà phát hiện ông Trương Minh Thành đồng sở hữu một phần thửa đất số 696. Lô đất này được UBND huyện Dĩ An cấp GCNQSDĐ ngày 26/4/2000 với diện tích chưa đo đạc là 506m2 (thực tế đo đạc là 243,7m2). Gia đình bà Trong làm đơn khiếu kiện gửi đến Tòa án nhân dân thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương để được giải quyết vụ việc “Tranh chấp quyền sử dụng đất”.

Trong phiên tòa sơ thẩm lần thứ nhất ngày 29/7/2011 tại Tòa án nhân dân thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương và phiên tòa phúc thẩm lần thứ hai ngày 26/3/2012, Tòa án nhân dân tỉnh Bình Dương đồng quyết định: “Buộc ông Trương Minh Thành tháo gỡ hàng rào kẽm gai và 1 trụ điện để trả lại cho bà Nguyễn Thị Trong quyền sử dụng đất thuộc một phần thửa số 696 tờ bản đồ số 2 tọa lạc tại KP Bình Thung 1, phường Bình An, thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương với diện tích đất là 101,2m2. Đồng thời ông Trương Minh Thành phải có nghĩa vụ thanh toán giá trị QSDĐ đối với phần diện tích lối đi và diện tích làm mương thoát nước với diện tích đất là 142,5m2 cho gia đình bà.”

Kết luận của Tòa án Dân sự Tòa án nhân dân tối cao cũng nêu rõ sai sót của cơ quan chuyên môn về việc xác định vị trí số thửa và đối chiếu bản đồ địa chính trong quá trình cấp GCNQSDĐ cho ông Thành dẫn đến việc cấp cùng một thửa cho 2 hộ.

Ngoài ra Hội đồng xét xử ra quyết định thu hồi GCNQSDĐ thuộc một phần thửa đất số 696 được UBND Huyện Thuận An cấp cho ông Thành trước đó.

Trong văn bản trả lời ông Thành của Viện kiểm sát nhân dân tối cao tháng 10/2012 ghi rõ: “Xét diện tích đất tranh chấp thuộc quyền sử dụng hợp pháp của bà Trong, do đó, tòa án cấp sơ thẩm và phúc thẩm chấp nhận yêu cầu khởi kiện của bà Trong, buộc ông trả lại phần đất tranh chấp nêu trên là có căn cứ.”

Đến quyết định “khó hiểu” của tòa

Sau hơn 2 năm kể từ ngày Tòa án nhân dân tỉnh Bình Dương ra quyết định cụ thể về sự việc “Tranh chấp quyền sử dụng đất” giữa bà Nguyễn Thị Trong và ông Trương Minh Thành. Giám đốc thẩm Tòa án nhân dân tối cao Tòa Dân sự bất ngờ ra quyết định “hủy bỏ toàn bộ bản án dân sự sơ thẩm ngày 29/7/2011 và bản án dân sự phúc thẩm ngày 26/3/2012. Đồng thời ra quyết định cho Tòa án nhân dân thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương tiến hành xét xử sơ thẩm lại vụ việc trên.”

Phần đất ông Trương Minh Thành được UBND huyện Dĩ An (nay là thị xã Dĩ An) cấp năm 2000 và được Tòa Sơ thẩm, tòa Phúc thẩm lần đầu đề nghị hủy bỏ.

Nhận quyết định, ngày 8/4/2015, Tòa án nhân dân thị xã Bình Dương mở phiên tòa xét xử sơ thẩm về việc “Tranh chấp quyền sử dụng đất” theo nguyên đơn là bà Nguyễn Thị Trong và bị đơn là ông Trương Minh Thành.

Qua quá trình thụ lý vụ án, Tòa tuyên án ra quyết định buộc ông Trương Minh Thành có trách nhiệm thanh toán cho bà Trong với số tiền 360.540.000 đồng cho giá trị 200,3m2 đất thuộc quyền sở hữu của bà Nguyễn Thị Trong. Điểm đặc biệt, ông Thành được quyền sử dụng 200,3m2 đất này cùng với việc yêu cầu UBND thị xã Dĩ An điều chỉnh GCNQSDĐ của của hai bên theo đúng diện tích đất thực tế các bên đang sử dụng và được công nhận trong bản án này.

Tại phiên tòa phúc thẩm của Tòa án nhân dân tỉnh Bình Dương ngày 17/5/2016 ra quyết định yêu cầu gia đình bà Trong mở lối đi chung, ông Thành được sử dụng phần diện tích 165,4m2 trên phần đất đang tranh chấp sau khi thanh toán 365.700.000 đồng theo đúng giá trị khu đất được tòa án “tự” định giá như ở phiên tòa sơ thẩm ngày 8/4/2015.

Bà Nguyễn Thị Ngọc Sơn, đại diện theo giấy ủy quyền của bà Trong bức xúc cho biết: “Gia đình tôi chỉ yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp quyền sử dụng đất, nhưng Tòa án nhân dân tỉnh Bình Dương đã giải quyết vượt quá yêu cầu của hai bên nguyên đơn và bị đơn. Cụ thể là Tòa án đã giải quyết yêu cầu ngoài bản án cho ông Thành (bị đơn) về việc mở đường đi chung và buộc nhà tôi giao cho ông Thành 200,3m2 đất với mức định giá không có cơ sở. Tôi nhận thấy, đây là quyết định hết sức “khiên cưỡng”. Tôi đề nghị cơ quan có thẩm quyền định giá lại phần đất mở lối đi chung. Tòa án nhân dân tỉnh BÌnh Dương đã quá “ưu ái” cho ông Thành vì nếu như quyết định của Tòa, thì gia đình tôi sẽ không có đường đi mà phải mua lại phần đất của mình với giá do ông Thành yêu cầu là 11.000.000 đồng/m2…”

Với những tình tiết ẩn khuất nhiều nghi vấn về kết luận của Tòa án nhân dân tỉnh Bình Dương sau bản kiến nghị của Giám đốc thẩm. Gia đình bà Nguyễn Thị Trong đã gửi đơn kiến nghị đến Viện kiểm sát nhân dân cấp cao TP.HCM nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết.