"Quốc pháp bất vị ngân"

Song không ngờ, chưa xong tuần trà, ông Phạm N. H. - người đồng đội cao niên nhất đã lên tiếng trả lời. Ông H. nói: Tôi không được ăn học nhiều như các ông, rời quân ngũ về lập gia đình, “ham” nhiều con nên phải lao vào “nghiệp” kinh doanh để mưu sinh. Cũng nhờ cái “nghiệp” này nó dậy tôi rất nhiều điều trên đường đời. Theo tôi, câu ví “Quốc pháp bất vị thân” nay đã được chuyển thành “Quốc pháp bất vị ngân”. Ông H. chậm dãi làm ngụm trà, rồi nói tiếp: Thời trước, chế độ phong kiến có một nguyên tắc rất rành mạch về pháp luật. Đó là “vương tử phạm pháp, tội như thứ dân”. Thời nay, Hiến pháp của chúng ta cũng quy định “mọi công dân đều bình đẳng trước pháp luật”. Nghĩa là bất cứ ai, dù giữ cương vị cao đến đâu chăng nữa, một khi đã vi phạm pháp luật, thì đều bị xử lý như người ở cương vị thấp, không có ngoại lệ. Song, đó chỉ là lý luận, còn trên thực tế vẫn xảy ra nhiều cảnh tượng “đồng bạc đâm toạc tờ giấy”. Vậy nên mới có câu “Quốc pháp bất vị ngân”. Từ “ngân” ở đây là chỉ chữ “tiền” - ông H. giải thích. Vì thế mà “lợi ích nhóm” đã làm khuynh đảo môi trường kinh doanh, gây thiệt hại cho nền kinh tế và gây bất ổn về trật tự xã hội…

Để chứng minh lời nhận định trên của ông H. nay tôi gửi tới bạn đọc 2 chuyện sau để suy ngẫm.

Chuyện thứ nhất, cách xử lý sai phạm trong lĩnh vực xây dựng của các cơ quan công quyền

Vì mục tiêu săn lùng lợi nhuận tối đa, nên các chủ dự án xây dựng đều tìm cách “lách luật” và có những hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực quản lý đất đai và xây dựng. Điển hình cho những sai phạm này là: xây dựng khi chưa được cấp giấy phép; xây vượt tầng; vượt diện tích; xây không đúng thiết kế; tự ý chuyển đổi công năng của dự án… Song quan trọng là việc xử lý không minh bạch, không bình đẳng giữa các chủ đầu tư. Mặc dù biết “mọi sự so sánh đều khập khiễng”, song nếu không so sánh thì khó có thế lột tả được sự công bằng.

Dự án KĐT Xa La của "Đại gia điếu cày".

Ví như ở Hà Nội, trong khi Xí nghiệp Xây dựng tư nhân số 1 Lai Châu do đại gia "điếu cày" Lê Thanh Thản làm chủ đầu tư dự án KĐT Xa La (Hà Đông) và Công ty CP may Lê Trực do Thương binh ¾ Trần Đức Minh làm chủ đầu tư dự án nhà 8B Lê Trực (Ba Đình) đều có hành vi vi phạm về quy định trong lĩnh vực xây dựng, song cách xử lý lại hoàn toàn khác nhau.

Cụ thể, đối với dự án KĐT Xa La, tại Kết luận Thanh tra số 164/KL-TTr do Chánh thanh tra Bộ Xây dựng Phạm Gia Yên ký ngày 26/9/2015 có ghi:

Tại tòa CT1 và Trung tâm thương mại. Theo quy hoạch chi tiết được phê duyệt Nhà CT1 cao 25 tầng. Thực tế xây cao 25 tầng và thêm tầng áp mái; phần xây thêm đã được chia thành căn hộ.

Tòa CT2 và CT3 theo quy hoạch chi tiết được phê duyệt nhà CT2 và CT3 cao 21 tầng. Thực tế xây cao 21 tầng và thêm tầng áp mái; phần xây thêm đã được chia thành căn hộ.

Nhà CT4 theo quy hoạch chi tiết được phê duyệt nhà CT4 cao 33 tầng, thực tế xây cao 34 tầng và xây thêm tầng áp mái; phần xây thêm đã được chia thành căn hộ.

Tòa nhà CT4A, CT4B, và CT4C. Theo quy hoạch được duyệt, ba khối chung cư này được phép xây dựng 33 tầng, chủ đầu tư dự án này đã tự ý xây lên 34, 35 tầng…

Vi phạm là thế, song chủ đầu tư chỉ bị “phạt” còn các tòa nhà vi phạm thì vẫn tồn tại theo thời gian.

Tòa CT4A được phép xây dựng 33 tầng, chủ đầu tư đã tự ý xây lên 34 tầng

Trong khi đó, sai phạm của dự án nhà 8B Lê Trực thì bị các cơ quan công quyền xử lý một cách không thương tiếc, không cần xem xét tới nguyên nhân sai phạm và hậu quả của việc xử lý.

Quyết định số 2452/QĐ-UBND ngày 5/12/2008 của UBND TP.Hà Nội

Nghiên cứu hồ sơ của dự án này, chúng tôi thấy nguyên nhân dẫn tới chủ đầu tư bị đẩy vào con đường vi phạm về trật tự xây dựng là sự xuất hiện Giấy phép xây dựng số 11/GPXD-SXD ngày 24/3/2014 của Sở Xây dựng Hà Nội. Giấy phép này ra đời sau khi dự án đã được khởi công hơn 4 năm. So với quy hoạch được duyệt và chiều cao được phép của công trình là 17m, thì theo Giấy phép xây dựng số 11 giảm đi một tầng ở, một tầng kỹ thuật, giảm 16,1m so với đề nghị của chủ đầu tư. Còn về cách xử lý thì bạn đọc cũng đã rõ tôi không muốn nhắc lại mà chỉ nêu ý kiến của KTS. Phạm Thanh Tùng - Chánh Văn phòng Hội Kiến trúc sư Việt Nam phát biểu về vụ việc này. KTS. Phạm Thanh Tùng nói: “Cần phải minh bạch dự án này. Cần phải lấy 8B Lê trực làm bài học, kinh nghiệm xương máu cho cả công tác quản lý. Ở đây chúng ta đang đẩy trách nhiệm cho chủ đầu tư. Tôi xịn nói không chủ đầu tư nào dám cả gan vượt lên mấy tầng, vượt hàng chục mét chiều cao. Không một chủ đầu tư nào lại dại dột đến thế cả. Ở đây có vấn đề. Theo tôi đã đến lúc phải mở lại vụ án này. Xem sai phạm từ đâu, ai chịu trách nhiệm về việc cho điều chỉnh quy hoạch”.

Công trình 8B Lê Trực đang bị cắt ngọn vì Giấy phép xây dựng số 11/GPXD-SXD cấp sai?

Chuyện thứ hai, cách xử lý sai phạm trong lĩnh vực cổ phiếu của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước

 Từ ngày 20/10/2017 đến ngày 24/10/2017, ông Trịnh Văn Quyết - Chủ tịch HĐQTCông ty Cổ phần Tập đoàn FLC (mã: FLC) bán 57 triệu cổ phiếu FLC không báo cáo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, Sở Giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (HOSE) về việc dự kiến giao dịch. Hành vi bán “chui” 57 triệu cổ phiếu FLC đã mang về một khoản lợi nhuận giá trị cả trăm tỷ đồng cho ông Trịnh Văn Quyết so với bán công khai, nhưng chỉ bị Ủy ban Chứng khoán Nhà nước xử phạt 65 triệu đồng.

Ông Trịnh Văn Quyết, một trong những đại gia giàu nhất sàn chứng khoán bị phạt 65 triệu đồng vì bán "chui" 57 triệu cổ phiếu FLC. Ảnh: FLC

 Trong khi đó, bà Lưu Hải Anh, Kế toán trưởng của Công ty Cổ phần Tàu cao tốc Superdong - Kiên Giang (SKG) bán “chui” 5.400 cổ phiếu SKG thì bị Ủy ban Chứng khoán Nhà nước xử phạt 450 triệu đồng. Hành vi bán chui này chỉ giúp bà Hải Anh thu về khoản lợi nhuận 85 triệu đồng.

  Như vậy, có thể thấy cùng một vấn đề bán "chui" cổ phiếu, nhưng Ủy ban Chứng khoán Nhà nước lại áp dụng mức xử phạt và áp dụng khác nhau.

Câu hỏi đặt ra là có hay không việc phân biệt đối xử giữa các nhà đầu tư với nhau trên thị trường chứng khoán của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước?

Cũng chính việc xử lý không công bằng này mà Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính Việt Nam đã làm văn bản kiến nghị lên Bộ Trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng xem xét và đề nghị Ủy ban Chứng khoán Nhà nước làm rõ mức phạt trên đối với ông Trịnh Văn Quyết.