Tăng khả năng tiếp cận các giải pháp tài chính toàn diện

Hiểu biết về tài chính được xem là một công cụ hữu hiệu để các tổ chức tài chính tiếp cận với bộ phận người dân hiện chưa được phục vụ đầy đủ, bao gồm cả phụ nữ thuộc các nhóm kinh tế - xã hội khác nhau. Tuy nhiên, theo Findex của Ngân hàng Thế giới hiện vẫn còn khoảng 1,7 tỉ người trưởng thành vẫn chưa được tiếp cận tài chính, bất bình đẳng về giới trong tiếp cận tài chính vẫn chưa được cải thiện, mức độ nhận thức và phổ cập giáo dục tài chính cho người dân còn chưa đầy đủ và có sự chêch lệch...

Trước những thách thức đang đặt ra, các nước ASEAN đã cùng nhau xây dựng một diễn đàn trao đổi, chia sẻ thông tin, kinh nghiệm thường xuyên thông qua Nhóm công tác về tài chính toàn diện (WC-FINC) và đưa ra mục tiêu chung là giảm tỉ lệ người dân chưa được tiếp cận tài chính trong khu vực ASEAN từ 44% xuống 30% và tăng tính sẵn sàng của cơ sở hạ tầng tài chính toàn diện từ 70% lên 85% vào năm 2025.

Hội thảo khoa học quốc gia "thúc đẩy phát triển tài chính toàn diện tại Việt Nam: Những vấn đề lý luận, kinh nghiệm thực tiễn của các nước"

Để hoàn thành mục tiêu trên, các quốc gia trong khu vực ASEAN, trong đó có Việt Nam đang nỗ lực tìm giải pháp và đưa ra các sáng kiến nhằm tăng cường tài chính toàn diện. Trong số đó, vấn đề bình đẳng giới về tiếp cận tài chính, đặc biệt là tăng cường vai trò và quyền của phụ nữ trong thúc đẩy tài chính toàn diện cũng được nhấn mạnh. Bởi theo Findex 2017, tỉ lệ nữ giới toàn cầu có tài khoản tại tổ chức tài chính là 56%, thấp hơn 7% so với nam giới, trong khi đó chêch lệch này là 9% ở các nước đang phát triển và sự chêch lệch này không thay đổi từ cuộc điều tra năm 2011 và 2014 đến nay.

Còn tại Việt Nam thì sao? Chuyên gia tư vấn về tài chính toàn diện của ADB Lê Thanh Tâm cho rằng, so với các nước láng giềng (Thái Lan, Malaysia, Indonesia, Singapore...), mức độ tiếp cận tài chính tại Việt Nam khá cao. Tỉ lệ người trưởng thành vay vốn từ các tổ chức tài chính tăng đều qua các năm. Đáng chú ý, phần đi vay của phụ nữ ở các tổ chức tài chính vi mô nhiều hơn rất nhiều so với nam giới như tại TYM, 100% khoản vay là phụ nữ, Thanh Hóa là 92% khoản vay là phụ nữ. Điều này cho thấy mức độ tiếp cận tốt hơn nam giới, nhưng những sản phẩm đặc thù cho phụ nữ thì ở Việt Nam không nhiều.

Trái ngược với nhận định trên, bà Nguyễn Thị Tuyết Minh, Chủ tịch Hội đồng Doanh nhân nữ Việt Nam, trong 5 khó khăn nhất của doanh nhân nữ khi khởi nghiệp và phát triển doanh nghiệp thì tiếp cận tài chính đứng thứ 4, sau vấn đề về: chi phí đầu vào, nguồn lao động chất lượng cao... Do vậy, để tăng khả năng tiếp cận tài chính cho nữ giới nói chung, doanh nhân nữ nói riêng, bà Minh kiến nghị, cần xây dựng khung khổ pháp lí thuận lợi và đặc biệt là một chiến lược tài chính toàn diện có tầm nhìn 10-15 năm hoặc 20 năm, đồng thời các bên cần phải làm một cách đồng bộ từ đó mới tìm ra giải pháp cho doanh nhân nữ một cách thật sự.

Để tăng khả năng tiếp cận tài chính cho mọi đối tượng khách hàng nói chung, khách hàng nữ giới nói riêng, bà Tâm cho rằng, thời gian tới cần tăng mức độ tiếp cận tài chính bằng cách tạo thêm các công cụ để các tổ chức tài chính vi mô xếp hạng khách hàng một cách tốt hơn. Các đơn vị cung cấp dịch vụ tài chính cũng cần thiết kế thêm các sản phẩm quan tâm hơn về vấn đề giới. Còn theo bà Minh, phụ nữ phải không ngừng học tập, nâng cao năng lực, nắm bắt được pháp luật... đi kèm với đó là các chương trình giảm lãi suất cho vay đối với phụ nữ ở khu vực nông thôn, miền núi.

Để có thêm các nguồn vốn giá rẻ hỗ trợ cho các nguồn tài chính toàn diện phát triển, Chính phủ và các bộ ngành có liên quan cần có sự hỗ trợ, hướng dẫn các tổ chức tài chính vi mô tiếp cận nguồn vốn phi chính phủ nước ngoài.

Đối với việc tiếp cận các nguồn vốn ủy thác, nguồn vốn từ sử dụng công cụ chính sách tiền tệ, NHNN nghiên cứu chỉ định một ngân hàng thương mại cổ phần có vốn chi phối của Nhà nước hỗ trợ thanh khoản và điều hòa vốn cho tổ chức tài chính vi mô khi chưa có được quỹ lớn đảm đương vai trò này... Đồng thời, trong chính sách khung về tín dụng trong Thông tư số 39 nên có quy định cụ thể hơn về chính sách tín dụng đối với doanh nghiệp nữ, hộ khách hàng do nữ làm chủ; cũng như nới các điều kiện về vay tín chấp đối với doanh nghiệp nữ./.