Thu hồi giấy phép nếu gây ô nhiễm nghiêm trọng

Sông Cẩm Đàn bị ô nhiễm nghiêm trọng.

 

Dù đã có bề dày hoạt động hơn 20 năm, được hưởng nhiều ưu đãi nhưng công ty này lại chưa quan tâm đầu tư thỏa đáng bảo vệ môi trường và cũng chưa có biện pháp khắc phục triệt để các sai phạm đã kéo dài nhiều năm.

 

Vi phạm nhiều năm vẫn không khắc phục

 

Cách đây hơn một năm, chúng tôi có mặt tại sông Cẩm Đàn (xã Cẩm Đàn, huyện Sơn Động) sau khi nhận được phản ảnh của người dân về tình trạng ô nhiễm. Chúng tôi chứng kiến đường ống nước thải của Công ty Á Cường xả thẳng ra sông. Nước thải đục ngầu, mùi hôi nồng nặc. Theo thông tin từ Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang khi đó, nước xả thải của công ty vượt quy chuẩn kỹ thuật về chất thải từ 5 đến 10 lần.

 

Trước đó một năm, theo kết luận của Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang tại Thông báo số 35/TB-TNMT ngày 23/5/2014, Công ty Á Cường khai thác khi chưa có báo cáo đánh giá tác động môi trường được phê duyệt đối với xưởng tuyển đồng ở thôn Đồng Bưa; chưa chuyển giao chất thải nguy hại cho đơn vị có giấy phép quản lý chất thải nguy hại quá 12 tháng; xả nước thải vượt quy chuẩn môi trường cho phép từ 5 đến 10 lần…

 

Mặc dù sở đã yêu cầu công ty phải khắc phục triệt để các sai phạm trước tháng 9/2014 nhưng đến tận nửa năm sau, công ty vẫn không thực hiện. Ngày 12/5/2015, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang đã xử phạt Công ty Á Cường 210 triệu đồng. Sau đó, công ty này chẳng những không hoàn thiện triệt để quy trình xử lý nước thải mà còn tiếp tục ngang nhiên xả chất thải độc hại chưa qua xử lý ra sông Cẩm Đàn. Công ty đã không thực hiện triệt để yêu cầu của UBND tỉnh về việc vét bùn thải, làm hồ lắng dung tích 1.000m3, xây dựng đập kè, chấm dứt xả thải ra sông.

 

Đến nay, tình hình ô nhiễm vẫn hết sức nghiêm trọng. Ngày 26/6/2016, sau 3 tháng các mỏ của Công ty Á Cường tạm dừng hoạt động để khắc phục sự cố, đoàn kiểm tra liên ngành do Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang dẫn đầu phối hợp với Phòng PC49 công an tỉnh; UBND huyện Sơn Động… tiếp tục kiểm tra thì phát hiện nước thải ra có chứa bùn và có màu đục sẫm, không được xử lý theo quy định và xả thải trực tiếp ra sông Cẩm Đàn.

 

Đặc biệt, nhà máy tuyển đồng ở thôn Gốc Gạo đến nay chẳng những chưa kê khai nộp phí bảo vệ môi trường mà còn chưa xây dựng hệ thống tuần hoàn nước thải sản xuất, chưa có biện pháp xử lý bùn lắng, chưa lập lại báo cáo đánh giá tác động môi trường. Tại báo cáo kiểm tra ngày 5/7/2016, Phó giám đốc Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang Vũ Văn Tưởng đề xuất dừng hoạt động đối với Xưởng tuyển Á Cường do không có giấy phép hoạt động, tạm dừng hoạt động đối với nhà máy tuyển và luyện đồng thôn Gốc Gạo để khắc phục triệt để các vi phạm về bảo vệ môi trường.

 

Ông Đinh Quang Hiệp, Trưởng Công an huyện Sơn Động, cho biết: Công ty Á Cường đã nhiều lần bị các cơ quan chức năng lập biên bản và xử phạt hành chính vì hành vi xả nước thải trực tiếp không qua xử lý ra sông Cẩm Đàn. Cục Cảnh sát Môi trường Bộ Công an cũng đã kiểm tra xử phạt nhưng công ty này một mặt vẫn nộp phạt, một mặt vẫn ngang nhiên xả thải ra sông Cẩm Đàn.

 

Tăng trưởng nóng, quên đầu tư bảo vệ môi trường

 

Được biết, Công ty Á Cường tiền thân là Công ty TNHH Tam Cường được thành lập ngày 15/2/1996, hoạt động trong lĩnh vực khai thác, chế biến tinh quặng đồng, bạc, đồng và than. Công ty đã được cấp phép, chứng nhận đầu tư tại 7 điểm mỏ đồng và 1 điểm mỏ than trên địa bàn tỉnh Bắc Giang với tổng diện tích mỏ lên tới 277,19ha. Năm 2015, công ty dự kiến đạt 400 tỷ đồng doanh thu và lợi nhuận sau thuế 70 tỷ đồng, cổ tức tối thiểu 10%.

 

Công ty đang được hưởng rất nhiều ưu đãi như: Miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong năm 2014, 2015 và được miễn giảm 50% thuế thu nhập doanh nghiệp trong 3 năm tiếp do áp dụng chính sách thu hút đầu tư đối với địa bàn có điều kiện kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn. Từ tháng 7/2015, công ty chính thức niêm yết 51 triệu cổ phiếu trên sàn giao dịch chứng khoán với vốn điều lệ thực góp 510 tỷ đồng, là một trong những doanh nghiệp khoáng sản quy mô lớn nhất hiện nay niêm yết trên thị trường chứng khoán.

 

Cuối năm 2015, bà Phạm Thị Thúy Hạnh - Tổng giám đốc Công ty Á Cường cho biết, doanh nghiệp đã hiện đại hóa, sử dụng công nghệ tách được vàng, bạc và các kim loại quý trong quặng, không bị thất thoát. Công ty sẽ khai thác một số mỏ vàng mới tại Quỳ Châu (Nghệ An), Minh Phong-Sa Lý (Bắc Giang).

 

Thế nhưng, có lẽ do đầu tư dàn trải, gặp khó khăn về vốn nên doanh nghiệp này đã không thực hiện được các cam kết, đầu tư bảo vệ môi trường, gây nhiều hậu quả.

 

Ngày 7/6/2016, Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà đã có công văn hỏa tốc gửi các cơ quan chức năng chỉ đạo: Giao Tổng cục Môi trường chủ trì, phối hợp với Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam, Cục Cảnh sát Môi trường và Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang… tổ chức kiểm tra toàn diện việc thực hiện, chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường và khoáng sản của Công ty Á Cường. Nếu phát hiện vi phạm, môi trường bị ô nhiễm, suy thoái nghiêm trọng như báo chí phản ánh, phải xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. Áp dụng các biện pháp: Đình chỉ hoạt động; thu hồi giấy phép khai thác khoáng sản, giấy phép xả nước thải; buộc khắc phục hậu quả… Ông Trần Hồng Hà cũng yêu cầu báo cáo kết quả kiểm tra sự việc trước ngày 20/7/2016.