Trung tâm Phúc Tuệ: Đong đầy hạnh phúc cho trẻ thiểu năng, tự kỷ

Sau hơn 10 năm hoạt động, đến nay Trung tâm Phúc Tuệ đã phát triển mở rộng thành hai cơ sở với trên 90 em theo học. Cơ sở một tại 66 phố Phó Đức Chính có hơn 60 em dạy trẻ hằng ngày, cơ sở hai được thành lập cách đây hơn 4 năm có gần 30 em ở số 3 Thạch Cầu (quận Long Biên) là nơi trẻ được học và ở ngay tại đây. Quy mô được mở rộng nên các hình thức dạy của Trung tâm ở 2 cơ sở cũng được bổ sung theo: Dạy học chữ, vi tính, âm nhạc, thủ công; trị liệu về tâm lý cho hoạt động tập thể, trị liệu cá nhân, mát-xa phục hồi sức khỏe; chữa bệnh theo đơn thuốc của bác sĩ và dạy nghề hướng nghiệp. Các em đến đây học tùy theo trình độ, có chương trình dạy riêng cho mỗi trẻ và có em theo học từ những ngày đầu mới thành lập Trung tâm đến nay.

Giờ học của trẻ thiểu năng và trẻ tự kỷ tại Trung tâm

 

Bà Vũ Thị Minh Hương, Giám đốc Trung tâm chia sẻ: Những đứa trẻ đến với Trung tâm này chủ yếu là con của những gia đình lao động có thu nhập vừa và thấp. Với tấm lòng hướng đến trẻ em khuyết tật về trí tuệ là con của các gia đình có hoàn cảnh khó khăn nên học phí của mỗi cháu ở Trung tâm chưa đến 800.000 đồng/tháng. Đồng cảm và một lòng với tâm tư của người chèo lái Trung tâm nên các cán bộ, giáo viên của Trung tâm, có những người đã gắn bó với ở đây cả chục năm từ ngày đầu mới thành lập. 

 

Đối với trẻ tự kỷ, giáo viên phải dạy tất cả mọi thứ, cả những động tác tưởng chừng đơn giản như thè lưỡi, liếm môi, thổi, nhai, chỉ tay bằng một ngón cho đến cầm, nắm đồ vật, cho đến việc tập nói một đến hai chữ, tập phân biệt màu sắc, đồ vật, luyện tập cho trẻ vận động, matxa cho trẻ... Những phần khó hơn là dạy trẻ nghe lời, biết báo khi chuẩn bị đi vệ sinh, biết phân biệt màu sắc, chữ cái, hình ảnh... Nghe thì có vẻ đơn giản nhưng khi vào thực hành mới vất vả bởi mỗi học sinh là một thể trạng, bệnh tật, cách phản ứng khác nhau nên cần những giáo án khác nhau.

Những sản phẩm tinh tế, đẹp mắt do chính tay các em làm ra

 

Làm việc trong môi trường này không ít lần các giáo viên gặp phải sự cố. Các cô kể rằng, có cô đang chơi với trẻ thì bị chúng tát bôm bốp vào mặt. Đau thì đau vậy nhưng hiểu đó là bệnh của con nên các cô không giận mà càng thương chúng đến xót xa. Còn có những bữa ăn, đám trẻ không chịu ăn cứ phun phì phì, thức ăn bắn tứ tung… Như lời của một cô giáo dạy trẻ tại Trung tâm này, làm việc ở đây mà chẳng có sức khỏe và thần kinh không vững thì các cô cũng mắc bệnh “tâm thần” như chơi. Nếu không có một tình thương sâu sắc như là cơ duyên thì mấy ai gắn được với nghề này (?!).

Song, nếu chỉ có tình yêu và sức lực tinh thần, thể xác cũng chưa đủ để thành công với nghề. Bà Vũ Thị Minh Hương cho biết, để cải thiện được bệnh tự kỷ ở trẻ, các cán bộ, giáo viên của Trung tâm phải hiểu sâu sắc về lĩnh vực này. Do vậy, ngoài những kiến thức đã có, cán bộ và giáo viên của Trung tâm thường xuyên được tham gia vào các lớp tập huấn ngoại khóa do các chuyên gia trong và ngoài nước hướng dẫn.

 

“Những ngày đầu mới thành lập, Trung tâm hoạt động với 2 cô giáo theo dạy 5, 6 trẻ tự kỷ. Trung tâm Sao Mai giúp đỡ bằng cách cử một giáo viên có kinh nghiệm về dạy cho các trẻ cũng như hướng dẫn các cô giáo giao tiếp với trẻ. Tuy nhiên, được sự tư vấn của các chuyên gia, nếu chỉ nuôi dạy trẻ tự kỷ thì sẽ rất vất vả nên chúng tôi mở rộng đối tượng, nuôi dạy thêm các cháu thiểu năng trí tuệ để các cháu hỗ trợ hành vi cho nhau” - Bà Hương tâm sự.

 

Quả thực, chứng kiến các cô giáo của Trung tâm kiên trì, nhẫn nại dạy các em từng câu nói, từng hành vi, chúng tôi hiểu, phải có lòng nhiệt huyết, yêu nghề cùng với tình yêu thương vô bờ bến mới có thể gắn bó lâu dài với nghề đến vậy. Cô Nguyễn Thị Hà (39 tuổi), một trong ba người gắn bó với Trung tâm từ những ngày đầu mới thành lập tâm sự: “Hiện tại tôi đang phụ trách chuyên môn cho tổ chuyên môn dạy trẻ tự kỷ và hàng ngày vẫn dạy khoảng 18-20 cháu. Dạy trẻ tự kỷ khó khăn hơn rất nhiều vì các cháu thường có hành vi mang tính định hình, rập khuôn, chưa kể mỗi cháu có một hành vi khác nhau, rồi những cảm xúc không được như trẻ chậm phát triển. Nhiều cháu rất hạn chế về ngôn ngữ giao tiếp, cũng có cháu khả năng hiểu tốt nhưng vì mang tính định hình và tăng động cao nên cũng không thể học được nhiều. Trong lớp cháu nhỏ nhất 4 tuổi và lớn nhất là 14 tuổi nhưng vì các cháu thường không tập trung nên khi dạy chúng tôi phải chia nhỏ từng bước để các cháu tiếp thu dễ dàng hơn. Ở đây, các cháu được dạy theo trình độ khả năng tiếp thu chứ không phân theo tuổi nên chúng tôi cũng luôn phải theo dõi sát sao từng hoạt động của trẻ để dần tìm ra phương pháp tiếp cận thích hợp, từ đó có thể hướng dẫn trẻ theo một nề nếp học tập, sinh hoạt có ảnh hưởng tích cực tới sự tiến bộ của trẻ”.

Đại diện Lãnh đạo Hiệp hội cùng Đại diện Đại sứ quán Isarel chụp ảnh lưu niệm tại Trung tâm

 

Vất vả là vậy nhưng thu nhập của các cô giáo ở Trung tâm từ việc dạy học thật khiêm tốn so với những cơ sở cùng dạy trẻ tự kỷ khác. Bà Hương cho biết: Trung tâm Phúc Tuệ thu kinh phí dạy học của các cháu chỉ bằng 1/3 những Trung tâm khác, nếu thu quá cao, các gia đình có hoàn cảnh khó khăn sẽ không thể theo được. Ở Trung tâm, 25 cháu có hoàn cảnh khó khăn cũng được giảm học phí. Có em giảm một nửa, có em giảm 1/3. Những gia đình có 2 trẻ bị tự kỷ thì chỉ thu một trẻ. Theo bà Hương, số tiền thu được của học sinh dùng để trả lương cho giáo viên và đóng bảo hiểm xã hội cho các cô. Hiện nay, lương của cô Nguyễn Thị Hà - người có thâm niên nhất ở Trung tâm khi đã đóng bảo hiểm chỉ được gần 4 triệu đồng/tháng, người mới làm được hơn 2 triệu đồng/tháng.

 

Để đảm bảo nuôi dạy các trẻ được tốt, ngoài sự nỗ lực cố gắng, chia sẻ khó khăn của các giáo viên thì Trung tâm cũng nhận được sự giúp đỡ của nhiều cá nhân, tổ chức từ thiện. Do Trung tâm thu phí của các em rất thấp nên có nhiều tổ chức cũng ủng hộ các cháu. Với sức ăn của các cháu, mỗi buổi trưa cũng chỉ đóng 16.000 đồng/buổi nên phải nhờ đến sự giúp đỡ của các khách sạn trên địa bàn thành phố giúp thêm thức ăn trưa cho các cháu… 

Tuy vất vả rất nhiều nhưng mỗi khi thấy được sự tiến bộ dù là nhỏ nhất của trẻ, các cô đều rất vui mừng, đó cũng là niềm vui của các bậc phụ huynh khi thấy con mình có thể dần hòa nhập tốt với cộng đồng. Trung tâm Phúc Tuệ là nơi đong đầy hạnh phúc cho những mảnh đời kém may mắn.