Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cũng đánh giá: “Bộ trưởng dù lần đầu đăng đàn nhưng nắm chắc tình hình, trả lời thẳng thắn”.

Bộ trưởng Thông tin truyền thông Trương Minh Tuấn trả lời trong phiên chất vấn

Bộ trưởng giải đáp nhiều nhóm vấn đề

Trong ngày, Bộ trưởng Trương Minh Tuấn đã trả lời chất vấn của các đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa (Đồng Tháp); Mong Văn Tình (Nghệ An); Nguyễn Lân Hiếu (An Giang); Đinh Thị Kiều Trinh (Nghệ An); Nguyễn Phương Tuấn (Ninh Bình); Phạm Văn Tuân (Thái Bình); Cao Thị Xuân (Thanh Hóa); Vũ Thị Nguyệt (Hưng Yên); Hoàng Văn Cường (Hà Nội); Lê Thanh Vân (Cà Mau)... 

Trong đó, các đại biểu đã chất vấn hàng loạt các nội dung: Giải pháp đẩy mạnh xây dựng Chính phủ điện tử; giải pháp xử lý bất cập xã hội hóa truyền hình, truyền hình thương mại "lấn lướt" truyền hình công; giải pháp xử lý một số tồn tại, hạn chế trong hoạt động báo chí (thông tin giật gân, câu khách, thông tin chưa chính xác, thiếu kiểm chứng, sai sự thật, chưa đúng tôn chỉ mục đích,...).

Đặc biệt, ngay trong các câu trả lời, Bộ trưởng Trương Minh Tuấn đã đưa ra giải pháp ngăn chặn tình trạng quảng cáo tràn lan, sai sự thật, gây nguy hại trên mạng internet; cách phân loại thông tin độc hại để quản lý, tránh ngăn chặn thông tin phản biện; giải pháp đột phá để kiểm soát thông tin mạng (đưa tin sai sự thật, xuyên tạc, nói xấu cá nhân, tổ chức).

Không để dòng chảy chính của báo chí Cách mạng bị “biến dạng”

Trả lời chất vấn về tình trạng báo chí vi phạm tràn lan, đưa tin sai sự thật, Bộ trưởng Trương Minh Tuấn nêu rõ, vai trò của báo chí từ trước đến nay đã được thể hiện rõ ràng, không có báo chí mọi hoạt động của xã hội không thể được phản ánh đầy đủ.

Theo Bộ trưởng Tuấn, từ khi Đảng thành lập đến nay, báo chí luôn đồng hành và phản ánh mọi hoạt động của Đảng, Nhà nước nhân dân. Những nơi khó khăn nhất đều có vai trò của báo chí. Báo chí đi tiên phong, góp phần tuyên truyền đường lối, chủ trương của đảng, đưa đường lối, chủ trương, chính sách, pháp luật vào cuộc sống. Có thể nói, báo chí đóng góp rất lớn, các thành công của Đảng, của đất nước đều có vai trò của báo chí.

Thừa nhận sai phạm của báo chí vừa qua là rất lớn, đây cũng là vấn đề nhức nhối trong thời gian gần đây, nhưng Bộ trưởng Trương Minh Tuấn khẳng định, những sai phạm này không làm biến dạng dòng chảy chính của báo chí cách mạng Việt Nam.

Cũng theo Bộ trưởng, Luật Báo chí năm 2016 khẳng định quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận trên báo chí, nhưng cũng quy định rất rõ trách nhiệm, quyền hạn của cơ quan báo chí. Việc đăng tải thông tin sai lệch, gây hoang mang trong nhân dân là hành vi bị cấm.

Với trách nhiệm của cơ quan quản lý Nhà nước về báo chí, Bộ TT&TT thường xuyên phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương để theo dõi, kiểm tra việc thực hiện quy định pháp luật về báo chí, đặc biệt là quy định liên quan đến nội dung thông tin trên báo chí, và hoạt động báo chí.

Năm 2016, Bộ TT&TT đã kiểm tra, xử phạt vi phạm hành chính với gần 150 cơ quan báo chí. Năm 2016 là năm Bộ xử phạt nhiều nhất từ trước đến nay. Trong đó, vi phạm đưa thông tin sai sự thật chiếm tỷ lệ lớn. Đưa thông tin gây phương hại đến lợi ích của quốc gia có 2 cơ quan báo chí bị xử lý. Có thời điểm trong một tháng có 70 cơ quan báo chí bị xử lý về đưa thông tin sai sự thật, trong đó riêng vụ nước mắm có 50 cơ quan báo chí bị xử lý, vụ cháu bé tự tử ở Gia Lai có 12 cơ quan báo chí bị xử lý. Như vậy việc tăng cường xử lý vi phạm được thực hiện nghiêm túc, mọi hành vi cố ý hay vô tình xâm hại lợi ích quốc gia đều được xử lý nghiêm.

Trong các cuộc giao ban báo chí hàng tuần, Bộ TT&TT và Ban Tuyên giáo Trung ương thường xuyên nhắc nhở, yêu cầu các cơ quan báo chí thực hiện đúng quy định pháp luật về nội dung thông tin, bảo đảm thông tin khách quan, chính xác và kịp thời.

Tới đây, Bộ trưởng Trương Minh Tuấn cam kết:  “Bộ TT&TT sẽ tiếp tục tăng cường quản lý Nhà nước đối với lĩnh vưc báo chí; rà soát lại việc thực hiện tôn chỉ, mục đích của cơ quan báo chí; rà soát lại việc cấp thẻ nhà báo, khi không đủ yêu cầu thì phối hợp với cơ quan báo chí rút thẻ nhà báo với trường hợp cần thiết”.

Chương trình xã hội hóa không lấn át chương trình thiết yếu

Về vấn đề xã hội hóa truyền hình, Bộ trưởng Trương Minh Tuấn cho biết: Các chương trình truyền hình liên kết hầu hết là các chương trình giải trí. Xu hướng chung là tăng cường giải trí xây dựng nền văn hóa Việt Nam đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc phối kết hợp với văn hóa hiện đại.

“Tuy nhiên, trong thực tế, nhiều chương trình có vấn đề, cách đây mấy năm sai phạm ở trong chương trình xã hội hóa còn nhiều. Gần đây hầu hết các đài đã có quy trình chuẩn hơn, chấn chỉnh lại quá trình xã hội hóa từ quy trình kiểm duyệt do đó mức độ vi phạm giảm” –Bộ trưởng Tuấn khẳng định.

Bộ TT&TT cũng thường xuyên kiểm tra, xử lý, nhắc nhở với chủ trương các chương trình xã hội hóa không lấn át chương trình thiết yếu.

Lấy báo chí làm hạt nhân dẫn dắt mạng xã hội

Trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội về việc xử lý người dùng mạng xã hội nặc danh, Bộ trưởng Trương Minh Tuấn cho biết, với trách nhiệm là cơ quan quản lý nhà nước trên phương diện truyền thông, Bộ TT&TT đã làm việc với các nhà mạng có văn phòng đại diện, có quan hệ hợp tác với Việt Nam và yêu cầu các nhà mạng phải tuân thủ pháp luật Việt Nam.

Sự hợp tác này bước đầu đã đạt kết quả khả quan. Hiện đã gỡ được trên 5.000 clip có thông tin xấu, độc hại, chống phá lợi ích của Nhà nước Việt Nam… trên Youtube.

Lý giải về việc số lượng clip được gỡ này còn ít, Bộ trưởng nêu rõ: Các nhà mạng cho biết cứ mỗi phút đồng hồ trôi qua thì thời lượng clip tung lên mạng xã hội tương đương với khoảng 48 giờ đồng hồ nên bản thân họ cũng không thể kiểm soát được. Nếu phía Việt Nam thấy có vi phạm pháp luật của Việt Nam thì chuyển cho nhà mạng, họ xử lý.

Hiện nay, cơ quan chức năng Việt Nam cũng đang làm việc tiếp với Youtube để có bộ chặn lọc; đồng thời rà soát hệ thống pháp luật, có chế tài đủ mạnh để xử lý các vi phạm trên mạng xã hội.

Để hạn chế tình trạng thông tin xấu, độc tràn lan trên mạng xã hội thì một giải pháp cũng đã được nêu trong Báo cáo của Bộ TT&TT là thúc đẩy mạng xã hội do doanh nghiệp tại Việt Nam cung cấp dịch vụ.

Theo Bộ trưởng Trương Minh Tuấn, thực hiện chính sách hỗ trợ các trang mạng do doanh nghiệp tại Việt Nam cung cấp thì phải ưu tiền đồng bộ cả tài chính, thuế, giảm thủ tục hành chính, cũng như có chính sách ưu tiên đặc biệt để quản lý thông tin, hỗ trợ doanh nghiệp thông tin số. Có như vậy mới hình thành được hệ sinh thái số lớn mạnh ở Việt Nam, và khi đó mới có cơ sở để doanh nghiệp Việt phát triển trang mạng thay thế facebook, youtube trong 5 - 7 năm tới.

Bộ trưởng cũng cho rằng, phải có sự chung tay của 4 nhà: Nhà cung cấp hạ tầng viễn thông  – nhà mạng xã hội - nhà quảng cáo và nhà phát triển nội dung trong nước thì mới hy vọng xây dựng hệ thống sinh thái số Việt Nam.

Bộ trưởng cũng nhấn mạnh, phải lấy báo chí làm hạt nhân dẫn dắt mạng xã hội, lấy tích cực để đẩy lùi tiêu cực. Báo chí phải định hướng và tuyên truyền thông tin tốt, để thông tin tốt ngày càng phát triển và hạn chế nhiều hơn thông tin xấu. Bên cạnh đó, cần tăng cường thanh tra, kiểm tra để xử lý nghiêm.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Trương Minh Tuấn cũng cho rằng, dù ngành TT&TT có tích cực, làm nhiều hơn nữa cũng không thể tránh khỏi sai sót, không thể hoàn thiện đầy đủ. Vì vậy, Bộ trưởng mong muốn, các đại biểu Quốc hội tiếp tục quan tâm giám sát và chỉ ra các hạn chế để ngành TT&TT tiếp tục vươn lên, thực hiện tốt hơn nữa trách nhiệm quản lý nhà nước của mình.