Theo báo cáo, hiện cả nước có trên 3 triệu m2, với khoảng 4.000 khối (lô) nhà chung cư cũ được xây dựng từ trước năm 1991. Trong đó, Hà Nội có 1.516 khối từ 2 - 5 tầng; TP.HCM có trên 900 khối nhà chung cư cũ, trong đó có 484 chung cư xây dựng trước 1975. Theo đánh giá sơ bộ, hiện có trên 200 khối nhà chung cư cũ đã bị xuống cấp nghiêm trọng, thuộc diện nguy hiểm cần phá dỡ, xây dựng lại để bảo đảm an toàn, tập trung chủ yếu tại Hà Nội và TP.HCM và một số thành phố khác như: Hải Phòng, Nam Định, Việt Trì, Vinh…

Thế nhưng 9 năm qua, tại Hà Nội mới chỉ hoàn thành cải tạo, xây dựng lại được 9 khối nhà và hiện nay đang tiếp tục triển khai một vài dự án. TP.HCM đã triển khai di dời, tháo dỡ và xây dựng lại được 46 khối nhà chung cư, trong đó đã hoàn thành 19 khối với quy mô 2.462 căn hộ. Các địa phương khác như: Hải Phòng, Phú Thọ, Nam Định, Nghệ An… công tác cải tạo, xây dựng lại các nhà ở này hầu như chưa được triển khai thực hiện.

 

Nguyên nhân là do các khu nhà chung cư cũ được xây dựng từ những năm 1990 trở về trước hầu hết đều nằm trong khu vực trung tâm, là nơi có mật độ dân cư cao, cần hạn chế phát triển về dân số nhằm tránh tình trạng quá tải về hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội, không cho phép điều chỉnh tăng mật độ xây dựng, hệ số sử dụng đất và chiều cao công trình.

Mặt khác việc cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ luôn phải đặt tính xã hội cao hơn lợi nhuận. Để bảo đảm quyền lợi của các bên, khi cải tạo một chung cư 5 tầng thì ít nhất chủ đầu tư phải được phép xây chung cư mới cao từ 15 đến 17 tầng. Tính toán của doanh nghiệp là vậy, nhưng khi triển khai phải bảo đảm đáp ứng về quy hoạch xây dựng, mật độ dân cư khu vực… Xây dựng lại nhà chung cư cũ đòi hỏi cần có nguồn vốn đầu tư lớn, vì vậy chưa thu hút được các thành phần kinh tế tham gia đầu tư.