Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc cùng các đại biểu. Ảnh: VPCTN

Phát biểu tại buổi gặp mặt, Chủ tịch nước nêu rõ, chiến tranh biên giới trên mặt trận Vị Xuyên luôn là một phần quan trọng của lịch sử chiến tranh vệ quốc của dân tộc Việt Nam.

Đảng, Nhà nước, nhân dân luôn trân trọng, ghi nhớ những hy sinh, cống hiến của các sỹ quan, chiến sỹ và nhân dân cả nước trong cuộc chiến tranh biên giới phía Bắc, bảo vệ nền độc lập, sự thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; trong đó có các cựu chiến binh mặt trận Vị Xuyên, tỉnh Hà Tuyên (cũ) nay là tỉnh Hà Giang. 

Trong cuộc chiến tranh biên giới phía bắc, Hà Giang là địa bàn trọng điểm và mặt trận Vị Xuyên là chiến trường khốc liệt nhất, đặc biệt trong 5 năm (1984 - 1989) diễn ra nhiều trận đánh cam go, nổi bật là trận đánh tại các cao điểm, in đậm tinh thần hy sinh, anh dũng bám trụ của các chiến sĩ “Sống bám đá, chết hóa đá” trở thành bất tử.

Trong năm năm, tỷ lệ thương vong hỏa tuyến cao nhất là sư đoàn 313. Ở sư đoàn này, trung bình mỗi ngày có 3 thương binh, ngày cao nhất là 23 thương binh. Trên toàn mặt trận Vị Xuyên, ngày cao nhất có 820 người bị thương (12/7/1984), trong đó chỉ riêng sư đoàn 356 đã có khoảng 600 người hy sinh. Năm 1989, sư 356 giải thể.

Mặt trận Vị Xuyên - Thanh Thuỷ được xác định là vùng chiến sự ác liệt nhất trong cuộc chiến tranh chống lấn chiếm biên giới phía Bắc 1984-1989. Trong vòng 4 tháng (4/1984 - 8/1984), Việt Nam đã loại khỏi vòng chiến đấu khoảng 7.500 quân Trung Quốc. Tuy vậy, đến nay chưa có tài liệu chính thức nào công bố tổng số người thương vong của hai phía. Cuộc chiến dù quy mô không lớn nhưng rất quyết liệt, căng thẳng và đau thương, như nhà thơ Lê Vân từng khắc khoải: Giặc Trung Quốc đánh Hà Tuyên/ Sông Nho Quế gầm lên bão sóng/ Súng trả lời với súng/ Xác quân thù chồng chất biên cương.

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc tặng Ban liên lạc Hội Cựu chiến binh toàn quốc mặt trận Vị Xuyên – Hà Tiên bức tranh “Bác vẫn cùng chúng cháu hành quân“ (Ảnh: Báo Lao động)

Trước những hi sinh và tổn thất to lớn trong cuộc chiến, Chủ tịch nước khẳng định, Tổ quốc, nhân dân mãi trân trọng, ghi nhớ, đời đời biết ơn các anh hùng, liệt sĩ và các chiến sĩ đã xả thân chiến đấu bảo vệ Tổ quốc; góp phần tô thắm thêm truyền thống yêu nước, anh hùng của nhân dân ta.

Chủ tịch nước bày tỏ cảm động gặp mặt các cựu chiến binh, trong đó có nhiều tướng lĩnh đã từng kinh qua hai cuộc chiến tranh chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ đầy khốc liệt, lại tiếp tục nhận nhiệm vụ tham gia chỉ huy tác chiến và chiến đấu ở mặt trận Vị Xuyên. Đây cũng là những nhân chứng sống của thời kỳ đỏ lửa oanh liệt, đầy hy sinh gian khổ của những năm tháng chiến tranh. 

Chủ tịch nước biểu dương nỗ lực đóng góp, vượt qua khó khăn của Hội và Ban liên lạc Cựu chiến binh toàn quốc Mặt trận Vị Xuyên qua 6 năm thành lập. Với khoảng 22 nghìn hội viên hoạt động trong 44 chi hội địa phương, cơ sở, Hội không ngừng được củng cố về tổ chức và hoạt động ngày càng phong phú, thiết thực, hỗ trợ giải quyết chế độ chính sách; chia sẻ, giúp đỡ, động viên nhau trong cuộc sống.

Đề cập tình hình hiện nay, Việt Nam và Trung Quốc đang tích cực xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị, ổn định, phát triển, Chủ tịch nước mong muốn các cựu chiến binh Mặt trận Vị Xuyên-Hà Tuyên tích cực hưởng ứng, tham gia các hoạt động của Hội theo tôn chỉ, mục đích và quy chế hoạt động; thực hiện tốt các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; chủ động đề xuất, tham mưu cho Đảng và Nhà nước về công tác thương binh, liệt sỹ, chăm lo người có công...; kêu gọi và phối hợp với các cấp, các ngành để làm tốt hơn nữa các hoạt động thiết thực, ý nghĩa, khắc phục hậu quả chiến tranh, đền ơn đáp nghĩa, nhất là với các cựu chiến binh có hoàn cảnh khó khăn.

Cùng với đó, Chủ tịch nước mong muốn các cựu chiến binh mặt trận Vị Xuyên - Hà Tuyên không ngừng phát huy truyền thống vẻ vang, tinh thần cách mạng của người lính. Giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ, nhất là các giá trị lịch sử của cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc của Tổ quốc. 

Chủ tịch nước chụp ảnh lưu niệm cùng các đại biểu. Ảnh: VPCTN

Chủ tịch nước cũng đề nghị tỉnh Hà Giang và các bộ, ngành tiếp tục đầu tư tu bổ, tôn tạo Nghĩa trang liệt sĩ Vị Xuyên và một số nghĩa trang trên địa bàn Hà Giang; tích cực hỗ trợ Hội Cựu chiến binh toàn quốc mặt trận Vị Xuyên đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền, giáo dục lịch sử; bảo tồn di tích chiến tranh; tăng cường các hoạt động đền ơn đáp nghĩa.

Tỉnh tiếp tục rà soát, trình các cấp xét tặng các hình thức khen thưởng kịp thời cho các tập thể và cá nhân có thành tích, tăng cường khắc phục, giải quyết những vấn đề còn tồn đọng sau chiến tranh ở vùng biên giới phía Bắc, đặc biệt chú trọng tìm kiếm, quy tập liệt sỹ còn sót lại ở mặt trận Vị Xuyên.

Nghĩa trang Liệt sĩ Quốc gia Vị Xuyên là nơi yên nghỉ của 1.854 liệt sĩ và một phần mộ liệt sĩ tập thể, trong đó có trên 1.600 liệt sĩ từ khắp các tỉnh, thành phố trong cả nước đã anh dũng chiến đấu, hy sinh trong cuộc chiến bảo vệ biên giới phía Bắc.

Trước anh linh các Anh hùng liệt sĩ, các cựu chiến binh đã dâng hương, dâng hoa tưởng nhớ và bày tỏ lòng biết ơn vô hạn, khắc ghi công lao to lớn của các Anh hùng liệt sĩ đã anh dũng chiến đấu, hy sinh cả tuổi thanh xuân của mình để bảo vệ từng tấc đất bờ cõi biên cương thiêng liêng của Tổ quốc.