Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã được 100% Ban Chấp hành T.Ư đồng ý giới thiệu để Quốc hội bầu làm Chủ tịch nước vào tháng 10.2018. Ảnh: Ngọc Thắng

Tốt nghiệp đại học, đủ sức khỏe độ tuổi và uy tín trong nhân dân

Về tiêu chuẩn chung, các cán bộ thuộc diện T.Ư quản lý phải đảm bảo 5 tiêu chuẩn về chính trị, tư tưởng; đạo đức, lối sống; trình độ; năng lực và uy tín; sức khỏe, độ tuổi và kinh nghiệm.

Theo đó, về trình độ, các cán bộ này phải tốt nghiệp đại học trở lên, lý luận chính trị cử nhân hoặc cao cấp; quản lý nhà nước ngạch chuyên viên cao cấp hoặc tương đương; trình độ ngoại ngữ, tin học phù hợp.

Về sức khỏe, độ tuổi và kinh nghiệm, quy định mới của Bộ Chính trị nêu rõ: phải đủ sức khỏe để thực hiện nhiệm vụ; bảo đảm tuổi bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử theo quy định của Đảng.

Ngoài ra, cần phải kinh qua và hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ của chức danh lãnh đạo, quản lý chủ chốt cấp dưới trực tiếp; có nhiều kinh nghiệm thực tiễn.

Về chính trị tư tưởng, phải tuyệt đối trung thành với lợi ích của Đảng, quốc gia - dân tộc và nhân dân; kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, đường lối đổi mới của Đảng…

Về đạo đức, lối sống, phải mẫu mực về phẩm chất đạo đức; không tham vọng quyền lực; tuyệt đối không trục lợi và cũng không để người thân, người quen lợi dụng chức vụ, quyền hạn của mình để trục lợi…

Về năng lực, uy tín, phải có quan điểm khách quan, toàn diện, biện chứng, lịch sử cụ thể, có tư duy đổi mới, tầm nhìn chiến lược; có thành tích nổi trội, có kết quả và "sản phẩm" cụ thể góp phần quan trọng thúc đẩy sự phát triển của ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị; được cán bộ, đảng viên, quần chúng nhân dân tin tưởng, tín nhiệm cao.

Phải tham gia trọn 1 nhiệm kỳ Bộ Chính trị; trường hợp đặc biệt do T.Ư quyết định

Đối với các chức danh cụ thể, ngoài tiêu chuẩn chung nêu trên còn có những tiêu chuẩn cụ thể.

Ủy viên T.Ư phải là những người có tầm nhìn chiến lược. Ảnh Gia Hân

Cụ thể, với ủy viên T.Ư cần phải là người tiêu biểu về bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức và năng lực công tác. Có năng lực tổ chức thực hiện thắng lợi đường lối, chính sách, nhiệm vụ của Đảng, chiến lược phát triển đất nước trong giai đoạn mới ở lĩnh vực, địa bàn công tác được phân công quản lý, phụ trách. Có năng lực dự báo, xử lý, ứng phó kịp thời, hiệu quả những tình huống đột xuất, bất ngờ; có khả năng làm việc độc lập.

Đối với ủy viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư, quy định nêu phải là ủy viên chính thức Ban Chấp hành Trung ương trọn 1 nhiệm kỳ trở lên; đã kinh qua và hoàn thành tốt nhiệm vụ ở các chức vụ lãnh đạo chủ chốt cấp tỉnh (bí thư tỉnh uỷ, thành uỷ; chủ tịch Hội đồng nhân dân, chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố) hoặc trưởng các ban, bộ, ngành, Mặt trận Tổ quốc, tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương. Trường hợp Uỷ viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư công tác trong quân đội thì phải kinh qua chức vụ chủ trì cấp quân khu.

Đối với chức danh tổng bí thư, chủ tịch nước, thủ tướng Chính phủ, chủ tịch Quốc hội, thường trực Ban Bí thư, quy định nêu rõ phải kinh qua và hoàn thành tốt nhiệm vụ ở chức vụ bí thư tỉnh uỷ, thành uỷ hoặc trưởng ban, bộ, ngành Trung ương; tham gia Bộ Chính trị trọn 1 nhiệm kỳ trở lên; trường hợp đặc biệt do Ban Chấp hành Trung ương quyết định.

So với quy định cũ ban hành năm 2017 thì quy định mới chỉ yêu cầu "hoàn thành tốt nhiệm vụ", thay vì "hoàn thành xuất sắc" đối với các chức danh lãnh đạo chủ chốt của đất nước.

Ngoài ra, chức danh Tổng Bí thư cần có uy tín cao trong Trung ương, Bộ Chính trị, trong toàn Đảng và nhân dân; tiêu biểu nhất về đạo đức, trí tuệ của toàn Đảng. Có trình độ cao về lý luận chính trị. Có kiến thức sâu, rộng, toàn diện trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, xây dựng Đảng, quản lý nhà nước…

Đồng thời, phải có bản lĩnh chính trị, tư duy nhạy bén, năng lực nghiên cứu, phát hiện, đề xuất và quyết đoán; bình tĩnh, sáng suốt trước những vấn đề khó, phức tạp liên quan đến vận mệnh của Đảng, của quốc gia, của dân tộc. Có năng lực lãnh đạo, điều hành Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư; có năng lực lãnh đạo xây dựng đội ngũ cán bộ cấp chiến lược, đặc biệt là người kế nhiệm, cán bộ chủ chốt.

Đối với chức danh chủ tịch nước, quy định yêu cầu có uy tín cao, là trung tâm đoàn kết trong Trung ương, Bộ Chính trị, trong toàn Đảng và nhân dân. Có năng lực nổi trội, toàn diện trên các mặt công tác. Là trung tâm đoàn kết các lực lượng xã hội và các cộng đồng dân tộc trong, ngoài nước. Quyết liệt trong lãnh đạo, điều hành theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được phân công.

Đối với chức danh thủ tướng Chính phủ, cũng cần phải là người có uy tín cao, là trung tâm đoàn kết trong Trung ương, Bộ Chính trị, trong toàn Đảng và nhân dân. Có năng lực nổi trội toàn diện trên các lĩnh vực, nhất là trong hoạch định chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh; tư duy nhạy bén, năng động, quyết đoán, quyết liệt, quyết định kịp thời những vấn đề khó, phức tạp liên quan đến lĩnh vực hành pháp.

Ngoài ra, phải hiểu biết sâu, rộng nền hành chính quốc gia, kinh tế - xã hội đất nước; kinh tế, chính trị thế giới và hội nhập quốc tế. Có năng lực toàn diện về tổ chức, quản lý, chỉ đạo, điều hành cơ quan hành chính nhà nước và hệ thống chính trị.Với chức danh chủ tịch Quốc hội, Quy định nêu rõ yêu cầu phải có năng lực nổi trội, toàn diện trong các lĩnh vực công tác, nhất là trong việc hoạch định chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh và trong việc chỉ đạo thể chế hoá đường lối, chủ trương, nghị quyết của Đảng về xây dựng pháp luật, giám sát thực thi pháp luật và quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước; bảo đảm dân chủ, công bằng, công khai, minh bạch, đại diện cho ý chí, nguyện vọng của các tầng lớp nhân dân và bảo đảm mọi quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân. Hiểu biết sâu sắc hệ thống pháp luật của Việt Nam, pháp luật và thông lệ quốc tế. Có năng lực điều hành chất lượng, hiệu quả các phiên họp Quốc hội, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội.

Đối với chức danh thường trực Ban Bí thư, quy định yêu cầu có uy tín cao, là hạt nhân đoàn kết trong Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và trong toàn Đảng. Có trình độ lý luận chính trị cao, hiểu biết sâu rộng và giàu kinh nghiệm trong công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị. Có kiến thức sâu rộng trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại… Nhạy bén về chính trị, quyết liệt trong điều hành và có năng lực điều phối hài hoà, hiệu quả hoạt động của các cơ quan tham mưu, giúp việc của Trung ương Đảng, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội.

Ngoài ra, quy định mới của Bộ Chính trị cũng quy định rõ tiêu chuẩn của các chức danh của các cơ quan Đảng, Chính phủ và Quốc hội.

Quy định 214 vừa ban hành sẽ thay thế Quy định 90 ngày 4.8.2017 của Bộ Chính trị.

Lê Hiệp