Giải pháp hạn chế tình trạng người vi phạm giao thông chống đối

Liên tục diễn ra các vụ người vi phạm giao thông chống đối lực lượng CSGT

Từ đầu tháng 2 đến nay, liên tục xảy ra các vụ người vi phạm giao thông chống đối, lăng mạ, thậm chí tấn công lực lượng CSGT khi đang thi hành công vụ.

Đơn cử, vào đêm 6/2, tổ công tác hực hiện nhiệm vụ đảm bảo trật tự an toàn giao thông, trấn áp tội phạm tại km 39+900, QL4E (TP Lào Cai, tỉnh Lào Cai) phát hiện tài xế xe máy Air Blade, do một nam thanh niên điều khiển, chở theo một người, có biểu hiện vi phạm nên ra hiệu lệnh dừng xe để kiểm tra. Nhưng thay vì chấp hành hiệu lệnh, tài xế (tên Kiều Tiến Tâm, SN 1994, trú tại TP Lào Cai) đã tăng ga cho xe đâm thẳng vào Thiếu tá Quách Văn Trường, Đội phó Đội CSGT đường bộ. Nạn nhân bị hất văng, ngã xuống lòng đường, phải nhập viện cấp cứu, bị đa chấn thương, nứt hộp sọ.

Tài xế xe máy Air Blade chống đối tăng ga cho xe đâm thẳng vào Thiếu tá Quách Văn Trường, Đội phó Đội CSGT đường bộ. Nạn nhân bị hất văng, ngã xuống lòng đường, phải nhập viện cấp cứu, bị đa chấn thương, nứt hộp sọ.

Trước đó, ngày 5/2, tại Vĩnh Phúc, Tổ CSGT Công an huyện Vĩnh Tường, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ tuần tra kiểm soát, xử lý chuyên đề nồng độ cồn tại đường đê tả sông Hồng đã phát hiện một xe ô tô đi vào đường ngược chiều nên ra hiệu lệnh dừng xe. Tuy nhiên, tài xế Cao Văn Lý (SN 1958, trú tại huyện Vĩnh Tường) đã quay đầu xe bỏ chạy. Khi bị CSGT chặn lại, tài xế vẫn cố tình tiến thẳng khiến một CSGT đứng ngay phía trước đầu xe phải bám trên nắp capo của xe ô tô để tránh va chạm. Xe ô tô bỏ chạy được 2km thì tông phải 1 xe máy, hất văng CSGT xuống đường, gây thương tích cho cả CSGT và người điều khiển xe máy.

Theo kiểm tra ban đầu của cơ quan chức năng, cả hai đối tượng nêu trên đều đã vi phạm nồng độ cồn khi tham gia giao thông. Vì muốn trốn tránh việc kiểm tra nên đã có hành vi bỏ chạy, chống đối và gây thương tích người thi hành công vụ. Cả hai vụ việc đã được cơ quan cảnh sát điều tra phối hợp với lực lượng CSGT củng cố hồ sơ để xử lý theo pháp luật hình sự.

Tại Vĩnh Phúc, tài xế cố tình tiến thẳng khiến một CSGT đứng ngay phía trước đầu xe phải bám trên nắp capo của xe ô tô để tránh va chạm. Xe ô tô bỏ chạy được 2km thì tông phải 1 xe máy, hất văng CSGT xuống đường, gây thương tích cho cả CSGT và người điều khiển xe máy.

Ở một diễn khác, tại Hà Nội liên tiếp nhiều "ma men" chống đối, hành hung, có lời lẽ lăng mạ tổ công tác 141 vào chiều 16/2, tổ công tác Y3/141 do Trung tá Phạm Anh Tuấn (Phó đội trưởng đội CSGT số 3 - Phòng CSGT Công an Hà Nội) làm tổ trưởng thực hiện nhiệm vụ tại ngã tư Lê Văn Lương - Hoàng Đạo Thuý thuộc phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân. Tổ công tác sau đó ra hiệu dừng ôtô 7 chỗ do tài xế N.M.H. (sinh năm 1980, ở Chương Mỹ, Hà Nội) cầm lái hướng Lê Văn Lương - Tố Hữu. Trên xe lúc này chở theo một phụ nữ khác. Tuy nhiên, nam tài xế không chấp hành mà lái xe lao lên vỉa hè. Sau khi cảnh sát áp sát, tài xế mở cửa xuống xe nhưng không chấp hành kiểm tra nồng độ cồn và có lời lẽ xúc phạm, chửi bới, hất rơi mũ của một chiến sĩ cảnh sát trong tổ công tác. Chưa dừng lại, ông H. còn dùng chân đá vào một chiến sĩ cảnh sát hình sự trong tổ công tác Y3/141. Ngay sau đó, người này bị chiến sĩ CSCĐ khống chế đưa về Công an phường Nhân Chính. Tại Công an phường Nhân Chính, kết quả đo nồng độ cồn của nam tài xế là 0,442 mg/l khí thở, vượt mức kịch khung. Hiện vụ việc đang được cơ quan Công an quận Thanh Xuân thụ lý, làm rõ về hành vi chống người thi hành công vụ.

Trước đó ít ngày khoảng 20h35 ngày 12/2, tổ công tác Y11/141 do Trung tá Nguyễn Đức Huấn (Phó đội trưởng Đội CSGT số 12 - Phòng CSGT Công an Hà Nội) làm tổ trưởng lập chốt tại nút giao Lê Trọng Tấn – Khu đô thị Park City, quận Hà Đông phát hiện và yêu cầu dừng ôtô mang biển kiểm soát 30H- 484.xx do tài xế V.Đ.N. (sinh năm 1995, trú tại tỉnh Phú Thọ) điều khiển để kiểm tra. Tuy nhiên, tài xế này không chấp hành việc kiểm tra nồng độ cồn mà yêu cầu tổ Cảnh sát 141 cho kiểm tra chuyên đề, kế hoạch công tác. Dù được giải thích, tài xế N. tiếp tục chây ì, yêu cầu Tổ công tác cho xem kế hoạch, đồng thời liên tục dùng điện thoại quay clip và phát trực tiếp sự việc lên mạng, kêu gọi người khác đến chốt kiểm tra... Thậm chí, anh N. còn sử dụng những người đi cùng xe gồm 2 phụ nữ và 2 trẻ em để gây sức ép với lực lượng làm nhiệm vụ. Lực lượng chức năng đã niêm phong phương tiện và cẩu kéo xe về bãi tạm giữ. Với lỗi vi phạm trên, tài xế V.Đ.N. sẽ bị xử phạt 30 đến 40 triệu đồng, tước giấy phép lái xe 22 đến 24 tháng và tạm giữ phương tiện đến 7 ngày với lỗi không chấp hành đo nồng độ cồn. Với lỗi không có giấy phép lái xe, tài xế N. sẽ bị xử phạt 10 đến 12 triệu đồng.

Đặc biệt khoảng 21h41 ngày 11/2, tại huyện Sóc Sơn (Hà Nội) Tổ công tác Y13/141 do Đại úy Nguyễn Gia Nam (Phó đội Đội CSGT số 15 - Phòng CSGT Công an Thành phố) làm nhiệm vụ trên tuyến Tỉnh lộ 131, thuộc thị trấn Sóc Sơn, huyện Sóc Sơn. Tiến hành dừng xe ô tô BKS: 30H-835.75 do Ng.V.T (sinh năm 1984; hộ khẩu thường trú: xã Quang Tiến, huyện Sóc Sơn). Quá trình kiểm tra, anh T (nồng độ cồn đo được 0,028mg/01 lít khí thở) có hành vi lăng mạ, chửi bới lực lượng làm nhiệm vụ. Tổ công tác đã khống chế đối tượng, bàn giao cho Công an thị trấn Sóc Sơn, tiếp tục xác minh, xử lý theo quy định của pháp luật.

Theo thống kê của Cục CSGT, trong năm 2022, cả nước đã xảy ra 26 vụ chống người thi hành công vụ, làm 10 cán bộ, chiến sĩ CSGT bị thương. Đặc biệt, trong thời gian gần đây xảy ra một số vụ lái xe say rượu hoặc/và dương tính với ma túy, khi bị kiểm tra đã chống đối quyết liệt, bỏ chạy trên đoạn đường dài, chèn ép xe cảnh sát, gây tai nạn rồi bỏ chạy. Đáng nói, có đối tượng chỉ cần thấy CSGT ra tín hiệu dừng xe, chưa tiếp xúc với CSGT, chưa biết vi phạm gì… đã tăng ga lao thẳng vào CSGT.

Tăng nặng chế tài xử lý để răn đe

Luật sư Lê Văn Kiên (Văn phòng luật Ánh sáng và Công lý) cho biết Theo Nghị định số 144/2021/NĐ-CP, hành vi cản trở, chống lại việc thanh tra, kiểm tra, kiểm soát của người thi hành công vụ hoặc đưa hối lộ người thi hành công vụ có mức phạt tiền từ 1 – 8 triệu đồng tuỳ theo mức độ vi phạm. Trong đó, việc dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực chống người thi hành công vụ; gây thiệt hại về tài sản, phương tiện của cơ quan Nhà nước, của người thi hành công vụ;… là những hành vi bị phạt nặng nhất. Trong trường hợp vi phạm nghiêm trọng, người thực hiện hành vi còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Cụ thể tại Điều 21 Nghị định 144/2021/NĐ-CP thì hành vi chống người thi hành công vụ được liệt kê và bao gồm các hành vi cụ thể sau đây:

+ Cản trở hoặc không chấp hành yêu cầu thanh tra, kiểm tra, kiểm soát hoặc nhiệm vụ khác của người thi hành công vụ theo quy định của pháp luật;

+ Có lời nói, hành động đe dọa, lăng mạ, xúc phạm danh dự, nhân phẩm người thi hành công vụ;

+ Tổ chức, xúi giục, giúp sức, lôi kéo hoặc kích động người khác không chấp hành yêu cầu thanh tra, kiểm tra, kiểm soát của người thi hành công vụ.

+ Dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực chống người thi hành công vụ;

Gây thiệt hại về tài sản, phương tiện của cơ quan nhà nước, của người thi hành công vụ;

+ Đưa tiền, tài sản, lợi ích vật chất khác hoặc lợi ích phi vật chất hối lộ cho người thi hành công vụ.

Nếu mức độ vi phạm là nghiêm trọng thì người vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 330 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017)  quy định như sau:

1. Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc dùng thủ đoạn khác cản trở người thi hành công vụ thực hiện công vụ của họ hoặc ép buộc họ thực hiện hành vi trái pháp luật, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 2 năm đến 7 năm:

a) Có tổ chức;

b) Phạm tội 2 lần trở lên

c) Xúi giục,  giục, lôi kéo, kích động người khác phạm tội;

d) Gây thiệt hại về tài sản 50.000.000 đồng trở lên;

đ) Tái phạm nguy hiểm.

Trong trường hợp hành vi chống đối gây thương tích nặng hoặc làm chết người thi hành công vụ thì có thể xem xét để xử lý người vi phạm về tội Cố ý gây thương tích theo quy định tại Điều 134 Bộ luật hình sự hoặc tội giết người theo quy định tài điều 123 Bộ luật hình sự.

Trên thực tế, ngày càng nhiều người vi phạm có hành vi chống đối CSGT khi đang thi hành công vụ theo tính chất và mức độ vi phạm khác nhau, đặt ra câu hỏi về tính chất răn đe của những chế tài nêu trên đã đủ chưa. Luật sư Lê Kiên cho rằng, hành vi lái xe không tuân thủ hiệu lệnh, lăng mạ, chống đối, tấn công người thi hành công vụ cần được xử lý thật nghiêm khắc để răn đe xã hội. Bên cạnh đó, cả những trường hợp lợi dụng quyền giám sát để cản trở, khiêu khích CSGT, đăng tải thông tin tiêu cực trên Internet cũng phải được xử lý thích đáng theo quy định của Luật An ninh mạng.

Ngoài ra, để đảm bảo an toàn cho CSGT khi thực thi công vụ, cần kết hợp cả các giải pháp “phạt nguội”. Luật sư Lê Kiên cho hay nên cân nhắc cả hình phạt tước giấy phép lái xe vĩnh viễn đối với những đối tượng vi phạm pháp luật giao thông nghiêm trọng để tạo tính răn đe, phòng ngừa các đối tượng này gây nguy hiểm cho xã hội.

Cùng với đó, cần tăng cường kỹ năng xử lý cho lực lượng CSGT để phòng tránh, “hóa giải” nguy cơ người vi phạm chống đối.

Đặc biệt tuyên truyền, phổ biến pháp luật sâu rộng đến quần chúng nhân dân, nâng cao hiệu quả, chất lượng làm việc của cán bộ, viên chức, toà án thường xuyên tổ chức các phiên toà lưu động để tuyên truyền pháp luật và răn đe, phòng ngừa chung.