Khoảng trống giữa pháp đình…

Còn rừng đâu để phá?

Như Hòa Nhập đã phản ánh, trước khi rơi vào lao lý, bị cáo Phạm Xuân Sáng là thiếu tá công an, đảng viên Đảng CSVN, đội trưởng Đội an ninh nông thôn (Công an tỉnh Đăk Nông). Hơn 23 năm công tác, Sáng nhiều lần hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, nhận được bằng khen của tỉnh và Bộ Công an.

Từ các tài liệu do luật sư cung cấp, Phạm Xuân Sáng phát hiện có nhiều mâu thuẫn,sai lệch giữa các bản giám định hiện trường

Là người tham gia giải quyết các vụ việc liên quan đến tranh chấp đất rừng nên Sáng biết rất rõ không ít quan chức của tỉnh Đăk Nông “dính líu” đến đất rừng. Biết lãnh đạo ngành Công an tỉnh Đăk Nông đứng sau các dự án trồng rừng, năm 2014, Sáng cũng xin được dự án đầu tư trồng rừng. Sáng lập hồ sơ xin đầu tư trồng rừng đứng tên Hoàng Văn Đào và Trần Minh Tuấn (có hộ khẩu tạm trú tại xã Đăk Ha, huyện Đăk G’Long, tỉnh Đăk Nông). Ngày 19 và 20/10/2014 “Hợp đồng huy động vốn trồng rừng” của Tuấn và Đào đã được đại diện Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Gia Nghĩa ký. Vị trí đất rừng mà Đào và Tuấn được giao là khoảnh 2 và 7- tiểu khu 1685; khoảnh 1 và 3- tiểu khu 1697. Tổng diện tích đất rừng của 2 hợp đồng là 28,406ha.

Trước khi Đào và Tuấn được ký hợp đồng nói trên, khoảnh 2, 7- tiểu khu 1685 và khoảnh 1, 3- tiểu khu 1697 được Xí nghiệp Lâm nghiệp Đăk Ha (trực thuộc Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Gia Nghĩa) nêu trong báo cáo ngày 20/4/2014 gửi Sở Nông nghiệp và Chi cục Kiểm lâm tỉnh Đăk Nông rằng: Rừng đã bị chặt phá trái phép từ trước năm 2013 do UBND tỉnh tạm giao cho Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Đăk Nông làm bãi diễn tập. Diện tích rừng bị phá khoảng 175ha.

Tại phiên tòa phúc thẩm, một lần nữa các luật sư và bị cáo Sáng đã cung cấp cho HĐXX những tài liệu chứng minh không còn rừng ở nơi xảy ra vụ án nhưng không được xem xét

Ngày 19/12/2014, Chi cục Kiểm lâm tỉnh Đăk Nông cũng có báo cáo số 997/BC-KL gửi Sở Nông nghiệp tỉnh Đăk Nông, nội dung: Tại khoảnh 1 và 3 tiểu khu 1697 và khoảnh 7- tiểu khu 1685 “rừng bị khai thác trái phép diễn ra trong một thời gian rất dài làm chất lượng rừng giảm từ 50-60%” với tổng diện tích rừng bị chặt phá là 47,54ha. “Hiện trường chỉ còn lại một số cây gỗ nhỏ, cây bụi. Các cây gỗ lớn, gỗ nhỡ đã bị lấy khỏi hiện trường từ các năm trước”…

Ai đứng sau Cty Trường Thành?

Hợp đồng huy động vốn trồng rừng của Đào và Tuấn có hiệu lực thì cũng là lúc Tỉnh ủy và UBND tỉnh Đăk Nông cho phép Công ty CP Tập đoàn Kỹ nghệ gỗ Trường Thành (gọi tắt là Cty Trường Thành) khảo sát, lập dự án để trồng có, trồng rừng, chăn nuôi bò sửa với quy mô 360ha, trùm lên toàn bộ dự án của Đào và Tuấn. Tranh chấp về quyền lợi giữa Đào, Tuấn (đứng sau là Sáng) với ông chủ Cty Trường Thành đã xảy ra.

Ngày 10//5/2015 và 13/6/2015 Hoàng Văn Đào (người đứng tên trong hợp đồng) và Vũ Việt Hưng (người làm thuê cho Hưng) bị khởi tố và bắt tạm giam về hành vi “hủy hoại rừng”. Trong quá trình điều tra, điều tra viên Trương Văn Hùng lục trong ví của Hưng và thấy lá đơn có nội dung tố cáo Sáng liên quan đến việc chỉ đạo Đào và Hưng “hủy hoại rừng”. Điều tra viên Hùng đã lấy lá đơn này đưa vào hồ sơ vụ án.

Báo cáo của Xí nghiệp Lâm nghiệp Đăk Ha và Chi cục Kiểm lâm tỉnh Đăk Nông đều thể hiện không còn rừng tại nơi xảy ra vụ án từ trước năm 2013

Dựa vào nội dung lá đơn của Hưng, ông Nguyễn Ngọc Chương - Giám đốc Công an tỉnh Đăk Nông đã giao cho Phòng Cảnh sát Kinh tế vào cuộc điều tra, xác minh. Ngày 28/10/2015, phòng Cảnh sát kinh tế đã hoàn thành việc điều tra, xác minh và có báo cáo số 785/BC-PC46, nội dung báo cáo kết luận: “chưa đủ căn cứ” thể hiện Sáng trực tiếp chỉ đạo Đào, Hưng hủy hoại rừng. Vụ việc lại được “xới lại” vào ngày 01/3/2016 với sự vào cuộc của PV24. Và ngày 11/7/2016, kết luận số 767/KL-CAT (PV24) do ông Nguyễn Ngọc Chương - Giám đốc Công an tỉnh Đăk Nông ký, thêm 1 lần nữa khẳng định: “Không đủ căn cứ kết luận” Sáng thuê Đào, Hưng phá rừng. Tuy nhiên, do Sáng không thừa nhận mình đứng sau dự án trồng rừng mang tên Đào và Tuấn, không thừa nhận việc nhắn tin xúc phạm lãnh đạo tỉnh… nên kết luận trên nêu: “Đồng chí Sáng đã không trung thực, cố tình che dấu khuyết điểm, không thừa nhận những việc làm của mình”. Căn cứ vào điều 4 trong 10 điều kỷ luật của ngành, giám đốc Công an tỉnh Đăk Nông đã giao cho phòng PA88 tiến hành kiểm điểm và đề xuất xử lý kỷ luật Sáng…

Lẽ ra, Sáng nên dừng lại, chấp nhận mất dự án, chấp nhận kỷ luật, nhưng ngày 18/8/2016 Sáng đã gửi “Đơn kêu cứu khẩn cấp” tới Thường vụ Đảng ủy Công an tỉnh Đăk Nông, tiếp những ngày sau đó Sáng đã gửi đơn đơn khiếu nại, đơn tố cáo đi nhiều nơi, gây ảnh hưởng không nhỏ đến uy tín của ông Nguyễn Ngọc Chương. Đơn tố cáo chưa được xem xét, trả lời thì ngày 16/3/2017, quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam Sáng đã được tiến hành. Và ngày 31/10/2018 Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Đăk Nông đã hoàn tất cáo trạng cáo buộc Sáng chỉ đạo Đào, Hưng “hủy hoại rừng”.

Đâu là sự thật?

Tại 2 phiên toà sơ thẩm và 1 phiên tòa phúc thẩm trước đây cũng như tại phiên tòa phúc thẩm ngày 01 và 02/8, Đào và Hưng đều khẳng định “Anh Sáng không chỉ đạo bị cáo phá rừng”. Hưng khai: “Lá đơn có nội dung tố cáo anh Sáng, bị cáo không hề có ý định gửi cho cơ quan điều tra mà chỉ nhằm mục đích dọa anh Sáng để đòi tiền công phát dọn. Điều tra viên Trương Văn Hùng đã tự ý lục túi bị cáo và lấy lá đơn đó. Bản thân bị cáo cũng không phá rừng”.

Tại phiên tòa, hiện trạng rừng tại tiểu khu 1685 và 1697 đã được bị cáo Sáng và 3 luật sư (tiến sỹ Trần Đình Triển, thạc sỹ Hoàng Văn Hướng - Đoàn luật sư TP Hà Nội và Thạc sỹ Thái Văn Chung - Đoàn Luật sư TP Hồ Chí Minh) làm rõ bằng các tài liệu đã được phát hành từ Sở Nông nghiệp, Chi cục Kiểm lâm, Công ty Lâm nghiệp Gia Nghĩa từ năm 214, nhưng đã bị rơi vào im lặng.

Niềm tin vào công lý sẽ ra sao khi HĐXX chưa “Phụng Công, Thủ Pháp”?

Trước khi diễn ra phiên tòa sơ thẩm cũng như phiên tòa phúc thẩm, các luật sư đều đề nghị Tòa án nhân dân huyện Đăk G’Long và Toà án nhân dân tỉnh Đăk Nông phải triệu tập các điều tra viên, những cán bộ kiểm lâm được giao giám định lại hiện trạng rừng để đối chất với các bị cáo nhằm làm rõ những mâu thuẫn trong các bút lục, những vi phạm nghiêm trọng trong quá trình điều tra, thu thập chứng cứ, nhưng không được chấp nhận. Bởi vậy, rất nhiều mâu thuẫn trong hò sơ vụ án không được làm sáng tỏ.

Hơn 1 ngày tranh luận, nữ công tố viên Lê Thị Tố Quyên (còn rất trẻ) đại diện cho Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Đăk Nông tỏ ra rất kiên quyết “bảo vệ nội dung cáo trạng” mà không quan tâm đến trách nhiệm “bảo vệ sự nghiêm minh của pháp luật”. Trong suốt quá trình thẩm vấn và tranh luận, KSV Quyên không hề quan tâm đến lời khai các chứng cứ mà các bị cáo và luật sư nêu ra có lợi cho các bị cáo.
Hơn 1 giờ nghị án, HĐXX đã tuyên “y án sơ thẩm” đối với Phạm Xuân Sáng với mức án 7 năm tù về hành vi “hủy hoại rừng”. Bản án như rơi vào vô vọng trước lời kêu oan thảm khốc, lẻ loi của bị cáo Sáng.