Ngành đồ uống nâng cao hành vi tiêu dùng để chăm sóc sức khỏe chủ động

Sự kiện quy tụ hơn 300 hội viên phụ nữ và các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương tham dự. Hội thảo nhằm cung cấp các thông tin cập nhật về Nghị quyết số 72-NQ/TW của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá nhằm tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân (“Nghị quyết 72”), các kiến thức về dinh dưỡng phổ thông, cách thức và hướng dẫn đọc nhãn các sản phẩm về thực phẩm, đồ uống, các sáng kiến truyền thông của ngành đồ uống nhằm nâng cao hành vi tiêu dùng có trách nhiệm để giảm thiểu rủi ro cho người tiêu dùng, góp phần xây dựng một xã hội khỏe mạnh và các thông tin liên quan khác.

Quang cảnh hội nghị

Phát biểu khai mạc, ông Vũ Mạnh Cường, Giám đốc Trung tâm Truyền thông – Giáo dục sức khỏe Trung ương – Bộ Y tế (Trung tâm T5G) đã nhấn mạnh về tầm quan trọng của việc thực hiện Nghị quyết số 72-NQ/TW ngày 09/9/2025 của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân. Theo đó, Nghị quyết 72-NQ/TW  được Bộ Chính trị thông qua đã đề ra những giải pháp đột phá, tạo ra sự chuyển đổi lớn trong tư duy và chính sách y tế: Chuyển mạnh từ tư duy tập trung khám, chữa bệnh (y tế bị động) sang chủ động phòng bệnh (y tế dự phòng) và chăm sóc sức khỏe toàn diện; Củng cố, kiện toàn và hiện đại hóa y tế cơ sở (trạm y tế xã, phường) để trở thành "người gác cổng" quản lý sức khỏe toàn dân, giảm tải cho tuyến trên; Đẩy mạnh cải cách tài chính, phát triển bền vững chính sách bảo hiểm y tế toàn dân làm nền tảng, hướng đến mục tiêu miễn viện phí ở mức cơ bản cho người dân (dự kiến đến năm 2030) và thực hiện khám sức khỏe định kỳ miễn phí ít nhất mỗi năm 1 lần (từ năm 2026); Ưu tiên, đãi ngộ đặc biệt đối với nhân viên y tế (coi nghề y là nghề đặc biệt). Đột phá ứng dụng chuyển đổi số toàn diện (như hồ sơ sức khỏe điện tử) và khoa học công nghệ, trí tuệ nhân tạo (AI) trong y tế.

Ông Vũ Mạnh Cường, Giám đốc Trung tâm Truyền thông – Giáo dục sức khỏe Trung ương – Bộ Y tế

Ông Vũ Mạnh Cường đánh giá cao sáng kiến của Hiệp hội Bia-Rượu-Nước giải khát Việt Nam trong việc tích cực phối hợp với Trung tâm T5G để tổ chức sự kiện này. Đây chính là những hoạt động thiết thực và kịp thời nhất, thể hiện tinh thần trách nhiệm xã hội của ngành đồ uống, hưởng ứng theo tinh thần Nghị quyết số 72-NQ/TW trong công tác tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. 

Gần đây, Chính Phủ cũng đã đề xuất Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026-2035 với số tiền lên tới 125.000 tỷ đồng. Chương trình nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng về nâng cao sức khỏe nhân dân, thực hiện tốt công tác dân số và phát triển, đồng thời khắc phục các hạn chế của hệ thống y tế cơ sở, y tế dự phòng và dịch vụ chăm sóc dân số hiện nay. Chương trình dự kiến sẽ được Quốc hội thông qua vào đầu tháng 12 năm 2026. Như vậy, cùng với Nghị quyết 72 và Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026-2035 sẽ tạo ra bước đột phá về chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Chính vì vậy, sự hợp tác giữa Trung tâm T5G đã hợp tác với VBA, hiệp hội đại diện cho các doanh nghiệp ngành đồ uống Việt Nam đã thể hiện và nâng cao được vai trò không nhỏ của cộng đồng các doanh nghiệp, đặc biệt là ngành đồ uống trong việc cùng chung tay thực hiện các sáng kiến nhằm nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi và hình thành lối sống lành mạnh của người dân, đặc biệt là phụ nữ, người đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp dinh dưỡng mỗi gia đình. Ông Vũ Mạnh Cường cho rằng, phụ nữ cần nhận thức rõ vai trò trung tâm của mình trong việc xây dựng một cộng đồng khỏe mạnh, khi người phụ nữ biết chủ động chăm sóc sức khỏe cho mình, đó không chỉ là hành động vì bản thân, mà còn là bước khởi đầu cho một gia đình khỏe mạnh và một xã hội hạnh phúc. Chủ động chăm sóc sức khỏe không phải là lựa chọn, mà là quyền và trách nhiệm của mỗi người phụ nữ trong thời đại mới. 

Bà Bùi Hoàng Mai - Ủy viên Ban thường vụ Hội liên hiệp phụ nữ tỉnh, Phó trưởng ban công tác Phụ nữ tỉnh Thái Nguyên, Mặt trận tổ quốc tỉnh Thái Nguyên đánh giá cao sáng kiến cung cấp các kiến thức, thông tin về dinh dưỡng, chăm sóc sức khỏe chủ động cho phụ nữ hơn 300 phụ nữ đến từ 3 phường trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên tại buổi Hội thảo. Bà cũng mong các chị em phụ nữ tham dự Hội thảo có thể tiếp thu, vận dụng, thực hành và lan tỏa các kiến thức tới các thành viên trong gia đình và cộng đồng.  Bà hy vọng trong thời gian tới sẽ có thêm được sự quan tâm hơn nữa của Bộ Y tế, của hiệp hội, các doanh nghiệp để có thể tổ chức nhiều hơn nữa các buổi hội thảo vô cùng hữu ích cho thêm nhiều chị em phụ nữ trên địa bàn tỉnh. 

Phát biểu tại Hội thảo, PGS. TS Nguyễn Văn Việt, Chủ tịch Hiệp hội VBA, bày tỏ niềm vinh dự khi được đồng hành với các đơn vị tổ chức Hội thảo. PGS. TS Nguyễn Văn Việt cho biết, Hiệp hội VBA được thành lập từ năm 1991. Đến nay,  VBA đã quy tụ trên 100 hội viên là các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh đồ uống hàng đầu Việt Nam, và các doanh nghiệp phụ trợ và thương mại dịch vụ. Với gần 35 năm hoạt động và phát triển, cho tới nay Hiệp hội VBA đã và đang đóng góp quan trọng vào sự phát triển của ngành công nghiệp đồ uống Việt Nam và đóng một vai trò cầu nối, tạo ảnh hưởng cho mọi lĩnh vực trong chuỗi giá trị của ngành đồ uống. Ông cho biết, bên cạnh hoạt động kinh doanh có trách nhiệm ngành đồ uống với những đống góp trò quan trọng trong sự phát kinh tế đất nước. Hàng năm ngành đóng góp trên 60 nghìn tỷ đồng vào ngân sách quốc gia và tạo ra hàng triệu việc làm trong toàn chuỗi giá trị - từ nông nghiệp, sản xuất đến phân phối bán lẻ.

PGS. TS Nguyễn Văn Việt, Chủ tịch Hiệp hội VBA

Ngành đồ uống với những sản phẩm gắn liền với đời sống hàng ngày của người dân, một mặt đem lại những giá trị về văn hóa, ẩm thực, niềm vui cho mọi người nhưng mặt khác, sự thiếu hiểu biết về sản phẩm, đặc biệt là các sản phẩm có chứa cồn như rượu, bia, chứa nhiều đường, lạm dụng khi sử dụng, tiêu dùng thiếu trách nhiệm có thể dẫn đến những tác hại đối với sức khỏe của bản thân và tạo áp lực lên hệ thống y tế với các gánh nặng bệnh tật liên quan. Ngành luôn thấu hiểu và đồng hành cũng với Chính phủ, các Bộ ngành đặc biệt là về chăm sóc sức khỏe cộng đồng, nâng cao chất lượng sống và phát triển bền vững. Hiệp hội VBA và các doanh nghiệp đã và đang triển khai nhiều sáng kiến, chương trình truyền thông giáo dụng cộng đồng về dinh dưỡng cân bằng và vận động thể chất - đặc biệt hướng tới trẻ em, phụ nữ và người lao động. Đây không phải là hoạt động ngắn hạn, mà là cam kết dài hạn nhằm giảm nguy cơ bệnh không lây nhiễm và xây dựng một tương lai khỏe mạnh hơn.

Ngoài sức khỏe, chúng tôi còn hướng tới việc nâng cao chất lượng sống đến từ các loại đồ uống có cồn như rượu, bia, nghiên cứu cho ra đời thêm loại sản phẩm ít cồn, không cồn hoặc các loại nước giải khát có bổ sung thêm khoáng chất, hỗ trợ sức khỏe, giảm đường v.v người tiêu dùng dễ dàng lựa chọn sản phẩm tốt hơn mà vẫn giữ được thói quen tiêu dùng và  hương vị yêu thích. PGS. TS. Việt còn cho biết thêm ngành hàng cũng rất trú trọng công tác bảo vệ môi trường, chung tay cùng Chính phủ bộ ngành trong mục tiêu phát thải ròng bằng 0 của Việt Nam vào năm 2050. Triển khai các hoạt động, sáng kiến: trồng rừng, bảo tồn nguồn nước, cải thiện sinh kế địa phương. Chúng tôi cũng hỗ trợ các trường học giáo dục học sinh về nước sạch và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, đầu tư vào năng lượng tái tạo, giảm sử dụng nhựa, và thiết kế bao bì thân thiện với môi trường, sử dụng chai nhựa tái chế, bao bì nhẹ hơn, và thực hiện trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất trước khi luật yêu cầu. 

Tiếp theo phát biểu của PGS. TS. Nguyễn Văn Việt, Bà Trịnh Thị Vân Giang đại diện VBA cho biết thêm là một trong những ngành hàng cung cấp các sản phẩm đồ uống đa dạng và phong phú đến người tiêu dùng trong đó bao gồm các sản phẩm có chứa cồn như rượu, bia, VBA và các doanh nghiệp hội viên luôn cam kết, đồng hành với Chính phủ, Bộ Y tế và người tiêu dùng trong việc tuân thủ chặt chẽ Luật phòng chống tác hại rượu bia, thực hiện tốt vai trò và chức năng của mình trong việc tham gia giáo dục, tuyên truyền, vận động thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống tác hại của rượu, bia; tham gia ý kiến xây dựng pháp luật về phòng, chống tác hại của rượu, bia; cung cấp thông tin về phòng, chống tác hại của rượu, bia theo quy định của pháp luật.

Đồng thời, thực hiện đồng bộ các biện pháp phòng, chống tác hại của rượu, bia trong đó đặc biệt ưu tiên hoạt động thông tin, giáo dục, truyền thông tới người tiêu dùng, các đối tác kinh doanh đồ uống có cồn v.v để đảm bảo quyền của công dân được sống trong môi trường không có tác hại của rượu bia và được cung cấp thông tin chính xác về rượu bia. Các kế hoạch và hoạt động truyền thông này luôn đảm bảo theo đúng định hướng của Thủ tướng chính phủ tại Quyết định số 1169/QĐ-TTg ngày 11/10/2024 và Quyết định 3195/QĐ-BYT của Bộ Y tế về Truyền thông phòng chống tác hại rượu bia đến năm 2030. 

Bà Trịnh Thị Vân Giang cho biết ngành đồ uống luôn mong muốn và hợp tác với nhiều cơ quan, tổ chức để thực hiện các sáng kiến, chương trình nhằm tuyên truyền, giáo dục cung cấp thông tin cho người tiêu dùng để giúp họ tránh được việc lạm dụng rượu bia, giảm việc uống rượu bia ở mức có hại, thận trọng và có trách nhiệm với bản thân và xã hội hơn khi sử dụng đồ uống có cồn thông qua các cách tiếp cận toàn xã hội, hợp tác chặt chẽ công-tư từ đó hướng tới một khung pháp lý phù hợp, cân bằng trong tương lai. 

Trong bài tham luận, Bà Giang đã chia sẻ một số chương trình, sáng kiến đã được thực hiện tại Việt Nam trong thời gian qua. Cụ thể  Liên minh Quốc tế về Uống có Trách nhiệm (IARD) và Diễn đàn Uống có trách nhiệm (VARD) đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực tăng cường thực thi các quy định liên quan đến lái xe sau khi sử dụng đồ uống có cồn và triển khai các chiến dịch an toàn giao thông tại Đà Nẵng, Thanh Hóa và Nghệ An. Phối hợp với Bộ Công thương trong việc hỗ trợ một dự án thí điểm tại tỉnh Ninh Bình để khuyến khích các hộ sản xuất rượu thủ công đăng ký chính thức với cơ quan quản lý địa phương và đồng thời nâng cao nhận thức cho 4.000 hộ gia đình về rủi ro của việc sản xuất đồ uống có cồn phi chính thức. Kết hợp với Hội Liên hiệp Phụ nữ cấp Trung ương và địa phương đào tạo kỹ năng truyền thông và kiến thức về hậu quả của việc sử dụng đồ uống có cồn ở mức có hại thông qua 48 Câu lạc bộ với hơn 2000 hội viên, lan tỏa thông điệp tới hơn 10.000 người tại 12 tỉnh thành. Triển khai Chương trình Đào tạo Trực tuyến và Tập huấn Tuân thủ Quy định Pháp luật về Kinh doanh Rượu theo hình thức Thương mại Điện tử cho các thành viên Hiệp hội Thương mại Điện tử Việt Nam (VECOM). Tập huấn, tuyên truyền không bán rượu bia cho người dưới 18 tuổi. Cung cấp thông tin hữu ích về “Không lạm dụng đồ uống có cồn” thông qua chiến dịch “Uống nhiều nước hơn” là chiến dịch triển khai từ năm 2021 tuyên truyền không lạm dụng đồ uống có cồn, uống có trách nhiệm. Chương trình “Sức mạnh của việc nói Không” nhằm nâng cao nhận thức của thanh niên trên 18 tuổi dưới hình thức truyền thông trực tuyến. Người tiêu dùng có thể tiếp cận nhiều thông tin hơn về đồ uống có cồn và sức khỏe theo nhãn điện tử (e-label).Một chương trình nổi bật gần đây là Autosobriety là một sáng kiến phối hợp cùng Viện Đào tạo và Nghiên cứu Liên Hợp Quốc (UNITAR) nhằm phòng, chống tai nạn và tử vong do lái xe sau khi sử dụng đồ uống có cồn,  tăng cường năng lực nhận thức và kỹ năng an toàn giao thông cho sinh viên, thanh niên. Từ năm 2023, chương trình đã được triển khai thành công tại Việt Nam, giúp hàng nghìn sinh viên hiểu rõ hơn về tác hại của đồ uống có cồn và trách nhiệm cá nhân khi tham gia giao thông. Năm 2025 đánh dấu bước ngoặt quan trọng khi AutoSobriety chính thức mở rộng quy mô ra khu vực Châu Á - Thái Bình Dương (APAC), với sự kiện khởi động khu vực  được tổ chức tại Trường Đại học Thái Nguyên.

Một điểm nhấn quan trọng của hội thảo là phần hướng dẫn cho chị em phụ nữ trong việc chủ động dinh dưỡng hằng ngày nhằm duy trì lối sống lành mạnh, đồng thời lan tỏa thói quen tốt đến gia đình và xã hội của TS.BS. Nghiêm Nguyệt Thu, Trưởng khoa Dinh dưỡng Lâm sàng, Viện Dinh dưỡng- Bệnh viện Bạch Mai. Với nội dung thiết thực “Dinh dưỡng chủ động trong đời sống hàng ngày”, TS.BS. Nghiêm Nguyệt Thu đã cung cấp các kiến thức về chăm sóc sức khỏe như: dinh dưỡng hợp lý, duy trì hoạt động thể lực hằng ngày, cũng như cách phòng ngừa thừa cân, béo phì; dinh dưỡng chủ động không chỉ để phòng bệnh mà còn để sống khỏe, sống vui và nâng cao chất lượng cuộc sống. Những lời khuyên cụ thể đã được chia sẻ như: ăn đa dạng thực phẩm, giảm muối – đường – chất béo bão hòa, tăng rau xanh và trái cây, duy trì vận động thể lực hằng ngày để phụ nữ có thể áp dụng ngay tại gia đình của mình.

Tại Hội thảo, Ths. Nguyễn Thanh Hồng- chuyên gia đến từ T5G, đã cung cấp hướng dẫn thực tế về cách đọc nhãn thực phẩm và đồ uống. Thành phần sản phẩm, nguồn gốc từ đâu, có sử dụng nhiều hay ít phụ gia… là những thông tin quan trọng để hiểu những yếu tố có thể gây rủi ro cho sức khỏe (chứa các chất gây dị ứng với bản thân, chứa thành phần biến đổi gen hay đã qua chiếu xạ v.v). Trên nhãn sản phẩm thực phẩm, đồ uống phải bắt buộc ghi nhãn dinh dưỡng. Bà Hồng đã hưỡng dẫn chi tiết cách đọc các thông tin dinh dưỡng có trên nhãn sản phẩm như giá trị năng lượng (có trong một khẩu phần ăn), năng lượng đó đến từ đâu?, có chứa nhiều muối không? có chứa chất béo tốt hay xấu, cung cấp bao nhiêu vitamin khoáng chất so với nhu cầu dinh dưỡng hàng ngày được khuyến nghị cho thể trạng người Việt Nam. Bà cũng lưu ý về hàm lượng đường có mặt trong sản phẩm nước giải khát và độ cồn trong các sản phẩm rượu bia. Để tránh lạm dụng “Đơn vị cồn”, tương đương 10 gam cồn (Ethanol) nguyên chất chứa trong sản phẩm rượu, bia là đơn vị đo lường để quy đổi rượu bia và đồ uống có cồn khác về lượng cồn nguyên chất được chia sẻ với ví dụ dễ hiểu tương đương với 3/4 chai/lon bia 330ml (độ cồn 5%); một cốc bia hơi 330ml (độ cồn 4%), một ly nhỏ rượu vang 100ml (đồ cồn 13,5%), một cốc nhỏ rượu mạnh 40ml (độ cồn 30%). Theo Bà Hồng, để thay đổi được hành vi lạm dụng rượu bia, cần phải nâng cao công tác giáo dục nhận thức của người tiêu dùng. Trường hợp có uống thì không nên lạm dụng rượu bia, nên uống giảm xuống không quá hai đơn vị cồn/ngày đối với nam giới và một đơn vị cồn/ngày đối với nữ giới và không uống quá 5 ngày/tuần cần phải bỏ hoặc giảm uống rượu bia để phòng ngừa, giảm thiểu các nguy cơ cới sức khỏe cho bản thân. Trường hợp có uống thì tránh không nên lạm dụng rượu, bia, uống giảm xuống không quá hai đơn vị cồn/ngày đối với nam giới và một đơn vị cồn/ngày đối với nữ giới và không uống quá 5 ngày/tuần. Tuyệt đối không uống rượu bia khi điều khiển phương tiện giao thông, phụ nữ có thai, người có bệnh nền, không uống tại một số địa điểm nhất định theo quy định pháp luật v.v.

Bà Hồng kết luận mỗi cá nhân trong gia đình, tùy thuộc vào độ tuổi, giới tính, thể trạng v.v. có nhu cầu dinh dưỡng khác nhau. Người tiêu dùng cần hiểu biết các chất dinh dưỡng đưa vào cơ thể (thực phẩm tự chế biến, thực phẩm chế biến sẵn, các thông tin ghi trên nhãn sản phẩm v.v). Mỗi chất dinh dưỡng nạp vào cơ thể cần đầy đủ, cân đối và hợp lý (chẳng hạn: Các sản phẩm đồ uống có đường cung cấp một phần dinh dưỡng quan trọng nếu sử dụng hợp lý). Lựa chọn các sản phẩm thực phẩm, đồ uống từ công ty uy tín và cuối cùng là đọc kỹ các thông tin trên nhãn sản phẩm thực phẩm, đồ uống trước khi sử dụng. Và để các chị em “nhớ bài”, Trung tâm T5G đã tổ chức đố vui thông qua các trò chơi để tạo ra bầu không khí sôi nổi, vui vẻ.

Kết thúc chương trình, các đại biểu đều đánh giá cao ý nghĩa của hội thảo, sự kiện đã trang bị cho phụ nữ kiến thức và kỹ năng chăm sóc sức khỏe chủ động, đồng thời khẳng định vai trò của họ trong việc lan tỏa lối sống lành mạnh đến gia đình và xã hội. Sự phối hợp giữa T5G, Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Thái Nguyên và Hiệp hội Bia - Rượu - Nước giải khát Việt Nam (VBA) tổ chức Hội thảo thể hiện việc huy động vai trò và sức mạnh của các đơn vị trong việc thực hiện các sáng kiến truyền thông nhằm nâng cao nhận thức về chăm sóc sức khỏe cho người dân, qua đó góp phần thay đổi hành vi và hình thành lối sống lành mạnh của người dân, đặc biệt là phụ nữ- người đóng vai trò quan trọng trong các gia đình tại Việt Nam.