Thực tế cũng đã chứng minh, địa phương nào trên cả nước không kịp thời và nhanh chóng thành lập các CKS để đối phó, địa phương đó sẽ chịu nhiều thiệt hại nặng nề. Tuy nhiên, nếu không có những giải pháp điều chỉnh hợp lý, phù hợp với tình hình thực tế và diễn biến dịch, các CKS không những không phát huy hiệu quả đề ra mà còn có thể gây tác dụng ngược, làm lãng phí nhân lực, vật lực và tăng áp lực với đội ngũ làm nhiệm vụ tại chốt.

Đơn tình nguyện tham gia lực lượng phòng, chống dịch Covid-19 của cô giáo trẻ Nguyễn Thị Thương, xã Bình Định, huyện Yên Lạc (Ảnh Quang Nam).

Tác dụng to lớn

Nhiệm vụ chính của các CKS dịch bệnh là kiểm tra các phương tiện, hàng hóa, con người lưu thông trên các tuyến giao thông trên địa bàn để kiểm soát về mặt y tế; kịp thời phát hiện ca nhiễm và nghi nhiễm Covid-19 để có phương án xử trí thích hợp.

Theo thống kê sơ bộ, ngoài 9 chốt chính nằm ở các cửa ngõ ra vào tỉnh, mỗi huyện, thành phố trên địa bàn lại có nhiều CKS dịch bệnh khác. Ví như lúc cao điểm nhất, thành phố Vĩnh Yên có tới 128 CKS các loại. Riêng phường Ngô Quyền có 14 CKS, kiểm soát mọi ngả đường ra vào khu vực phường quản lý.

Giai đoạn đầu khi dịch mới bùng phát và có ca nghi nhiễm trên địa bàn, phường Ngô Quyền đã nhanh chóng kích hoạt các biện pháp chống dịch chuẩn bị từ trước, kịp thời khoanh vùng, cách ly các địa điểm có nguy cơ lây lan cao.

Do đặc thù không có sản xuất nông nghiệp mà hầu hết cư dân trên địa bàn làm nghề kinh doanh dịch vụ, với hơn 2.000 tiểu thương, nhu cầu đi lại, giao thương rất lớn, tiềm ẩn nguy cơ lây lan dịch bệnh cao, phường đã thiết lập ngay 14 CKS, kiểm soát chặt chẽ mọi ngả đường ra vào địa bàn. Nhờ vậy, dù diễn biến dịch bệnh còn nhiều phức tạp, nhưng tình hình cơ bản được kiểm soát, không phát sinh ca bệnh trong cộng đồng dân cư.

Theo ông Phạm Quang Chiến, Phó Chủ tịch UBND phường Ngô Quyền, mới đây, nhận thấy điều kiện thời tiết khắc nghiệt, nhân lực hạn chế và phải đảm nhiệm công việc nặng nề nhiều ngày liên tục, phường đã rút bớt số lượng các CKS cùng đội ngũ nhân lực của các chốt để đảm bảo sức khỏe cho lực lượng trực chốt. Hiện tại, toàn phường chỉ còn 4 CKS với khoảng 5 nhân viên mỗi chốt.

Tại huyện Yên Lạc, Bí thư Huyện ủy Nguyễn Khắc Hiếu cho biết, toàn huyện có 30 CKS các loại, trung bình mỗi chốt có hơn 10 cán bộ, chiến sĩ, nhân viên y tế luân phiên túc trực làm nhiệm vụ.

Là một trong những địa phương đầu tiên trong tỉnh xuất hiện ca dương tính Covid-19, huyện đã kịp thời triển khai các biện pháp phòng, chống dịch bệnh một cách quyết liệt. Trong đó, chủ động tiến hành khoanh vùng, cách ly ngay các địa điểm có nguy cơ cao và lập CKS tại các tuyến giao thông trọng yếu để đảm bảo yếu tố phòng trước khi chống dịch.

Tìm hiểu được biết, tại Yên Lạc, phát huy tinh thần “chống dịch như chống giặc”, mọi tập thể, cá nhân trên địa bàn luôn nêu cao ý thức trách nhiệm, đồng lòng nhất trí chung tay với cấp ủy, chính quyền địa phương ngăn ngừa dịch bệnh.

Nhận thức được những khó khăn, gian khổ, thậm chí nguy hiểm mà lực lượng chức năng đang làm việc tại các CKS thường xuyên đối mặt, rất nhiều cá nhân trong huyện đã xin tình nguyện thực hiện nhiệm vụ tại đây với mong muốn được đóng góp một phần công sức của mình vào nhiệm vụ chung.

Điển hình như cô giáo trẻ Nguyễn Thị Thương ở Trường mầm non Ánh Ban Mai, thôn Yên Quán, xã Bình Định đã viết đơn tình nguyện xung phong ra tuyến đầu chống dịch của xã.

Cô giáo Thương chia sẻ, dù biết dịch Covid-19 rất nguy hiểm, nhưng cô tự tin mình có sức trẻ, sức khỏe và quan trọng là có đủ kỹ năng phòng, chống dịch để đảm bảo an toàn cho bản thân, sẵn sàng thực hiện mọi nhiệm vụ được giao tại CKS phòng, chống dịch bệnh trên địa bàn.

Bên cạnh đó, hằng ngày, hằng giờ còn có nhiều tập thể, cá nhân khác ủng hộ tiền, quà và các trang thiết bị y tế để cùng chung tay chống dịch.

Có thể nói, cùng với những biện pháp chủ động, sáng tạo và quyết liệt của tỉnh, các cơ quan chức năng cũng như mỗi người dân, các CKS phòng dịch trên địa bàn đã phát huy hiệu quả to lớn của chiến lược chống dịch mang tính toàn dân, toàn diện, thể hiện sâu sắc được sự đoàn kết, đồng lòng của nhân dân trong những tình huống khó khăn của địa phương.

Trời mưa xối xả cũng không thiếu vắng các anh (Ảnh Quang Nam).

Còn đó những băn khoăn

Bên cạnh những mặt tích cực không thể phủ nhận, trải qua một thời gian thực hiện, các CKS cũng bắt đầu bộc lộ một số hạn chế nhất định.

Trước tiên là với số lượng chốt trên toàn tỉnh lên đến vài trăm đòi hỏi kèm theo một lượng lớn đội ngũ nhân lực, vật lực, sẽ gây tốn kém đáng kể cho sức người, sức của trong điều kiện dịch bệnh tiếp tục có diễn biến phức tạp, có thể còn kéo dài. Đặc biệt là trong thời điểm chúng ta sắp tiến hành bầu cử ĐBQH khóa XV và đại biểu HĐND các cấp, nhiệm kỳ 2021-2026 nên rất thiếu nhân lực phục vụ nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng này.

Bên cạnh đó, hoạt động của các chốt lại diễn ra liên tục 24/24h giữa thời tiết nóng bức của mùa hè khiến sức khỏe của lực lượng trực chốt có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng, khó đủ sức làm việc lâu dài.

Đặc biệt, tại một số chốt, đã xuất hiện tình trạng chủ quan, lơ là trong việc kiểm soát người và phương tiện qua lại.

Cụ thể, có nơi, có lúc, có thời điểm, lực lượng chức năng tại chốt chỉ kiểm tra qua loa lấy lệ như đo thân nhiệt lái xe nhưng không đo thân nhiệt những người khác cùng ngồi trên xe. Hoặc chỉ đơn thuần đo thân nhiệt người tham gia giao thông nhưng không yêu cầu khai báo y tế. Thậm chí có trường hợp chỉ nói lý do đơn giản gì đó cũng được lực lượng chức năng thông cảm cho qua mà không cần đo thân nhiệt hay khai báo y tế.

Theo chúng tôi, việc lập các CKS để ngăn ngừa dịch bệnh lây lan là chủ trương đúng và rất nên làm. Tuy nhiên, để đáp ứng với diễn biến liên tục thay đổi của dịch bệnh cũng như tình hình thực tế của mỗi địa phương, nên chăng chỉ lập các CKS ở những tuyến giao thông trọng yếu.

Đặc biệt, chốt đã lập là sẽ tiến hành nghiêm mọi quy định của pháp luật. Tuyệt đối không để xảy ra tình trạng chủ quan, lơ là, làm lấy lệ.

Với những tuyến giao thông không trọng yếu, sẽ kêu gọi tinh thần tự giác, chủ động phòng, chống dịch trong nhân dân về hạn chế đi lại trong trường hợp không cần thiết. Ngoài ra, có thể lập rào cản, cấm, hạn chế đi lại hoặc chỉ cho đi lại trên những tuyến đường nhất định.

Thành phố Vĩnh Yên là một trong những địa phương đi đầu trong tỉnh về việc điều chỉnh hoạt động của các CKS nhằm phù hợp với tình hình mới.

Cụ thể, mới đây, thành phố đã ra quyết định tháo dỡ một số CKS không còn thật sự cấp thiết. Thay vì thực hiện nhiệm vụ kiểm tra y tế người và phương tiện lưu thông như trước, thành phố chủ trương chuyển lực lượng chức năng tại các chốt sang phục vụ công tác bầu cử hoặc phục vụ những nhiệm vụ phòng, chống dịch cấp thiết hơn.

Chủ trương này nhận được sự đồng tình của nhiều người và phát huy tốt hiệu quả công việc khi vừa giảm tải được công việc cho cán bộ, vừa có nhân lực phục vụ những nhiệm vụ quan trọng trước mắt.