Đó là chia sẻ của Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm khi trả lời chất vấn tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội ngày 10/8/2022 về nhiều nội dung được quan tâm, trong đó có nội dung về “tín dụng đen”.

   Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm trả lời chất vẫn các Đại biểu Quốc hội 

Qua 3 năm thực hiện Chỉ thị số 12/CT-TTg, toàn quốc phát hiện 7.903 cơ sở kinh doanh dịch vụ cầm đồ, 691 cơ sở kinh doanh tài chính dưới các hình thức, 3.941 cá nhân hoạt động cho vay lãi suất cao, 37 cơ sở kinh doanh, 46 cá nhân hoạt động huy động vốn lãi suất cao, 762 cá nhân tham gia hụi, họ, biêu phường, 13 cơ sở kinh doanh dịch vụ đòi nợ, 140 băng nhóm tội phạm, 1.874 đối tượng hình sự có biểu hiện hoạt động “tín dụng đen”.

Theo đó, Bộ trưởng Bộ Công an khẳng định 3 năm qua, lực lượng công an phối hợp với các lực lượng có liên quan xử lý, giải quyết trấn áp mạnh mẽ loại tội phạm này và đã kiềm chế, đẩy lùi được loại tội phạm này, không còn tình trạng phức tạp, công khai, lộng hành như thời gian trước đây.

Đáng chú ý, đã khởi tố 1.575 vụ với 3.399 bị can; xử phạt hành chính 719 vụ với 1.182 đối tượng. Riêng tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự đã khởi tố 1.038 vụ với 2.025 bị can; xử lý hành chính 359 vụ với 485 đối tượng. Do đấu tranh trấn áp quyết liệt nên tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến “tín dụng đen” đã được kiềm chế; nhiều chỗ tạm dừng hoạt động hoặc hoạt động cầm chừng. Tuy nhiên, tình hình vẫn tiềm ẩn phức tạp, nhất là cho vay qua mạng internet. Gần đây, ngành Công an triệt phá băng nhóm hoạt động với quy mô lớn, hoạt động ở nhiều tỉnh, thành phố do các đối tượng, thậm chí có cả người nước ngoài tham gia điều hành với quy mô rất lớn, với số tiền cho vay lên tới nghìn tỉ đồng. 

“Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng trên là do nhu cầu “tín dụng đen” trong Nhân dân rất lớn. Việc xử lý tội phạm liên quan đến “tín dụng đen” cũng gặp khó khăn do số đối tượng dùng các thủ đoạn lách luật nên khó xác định giữa phạm vi dân sự với hình sự, nếu không thận trọng, không thể hình sự hóa quan hệ dân sự, nếu không làm tốt sẽ bỏ lọt tội phạm”, Bộ trưởng Tô Lâm nhấn mạnh.

Theo đó, Bộ trưởng Bộ Công an cũng nêu các giải pháp trong thời gian tới, đó là tiếp tục duy trì khí thế tấn công, trấn áp mạnh mẽ tội phạm vi phạm pháp luật liên quan đến “tín dụng đen”, không được chủ quan chùng xuống. Tiếp tục thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 12 của Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của các cấp, toàn dân trong giải quyết các loại tội phạm này.

Tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân, thường xuyên cảnh báo các phương thức, thủ đoạn hoạt động “tín dụng đen”, cho vay nặng lãi, để Nhân dân phòng ngừa.

Bộ Công an cũng phối hợp chặt chẽ với ngành Ngân hàng đẩy mạnh các biện pháp để người dân tiếp cận được nguồn vốn vay của các tổ chức tín dụng của ngân hàng một cách thuận lợi, đáp ứng được yêu cầu, không phải đi vay “tín dụng đen”.

Bên cạnh đó, một trong những biện pháp căn cơ hiện nay sử dụng căn cước công dân để thực hiện cho vay, giải quyết những vấn đề về tín chấp, thế chấp tài sản, theo đó các tổ chức ngân hàng, tài chính có thể xác định ngay được người vay rất chính xác.

Đồng thời, tiếp tục điều tra, xử lý nghiêm các loại tội phạm vi phạm pháp luật liên quan đến “tín dụng đen” bởi phần lớn các tổ chức “tín dụng đen” đều có liên quan, có quan hệ với đối tượng tội phạm hình sự. Vì vậy, ngành Công an đã có giải pháp đấu tranh phòng, chống tội phạm, đặc biệt là các nhóm tội phạm có tổ chức. Đây là giải pháp rất quan trọng đã thực hiện thành công và sẽ tiếp tục thực hiện.

Cũng tham gia trả lời chất vấn về nội dung trên, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết thời gian qua Ngân hàng Nhà nước đã ban hành đồng bộ quy định pháp lý về việc tổ chức tín dụng cho khách hàng vay vốn với các quy định rõ ràng về điều kiện vay vốn, khách hàng nêu rõ khoản vay và khả năng trả nợ, đồng thời thỏa thuận thời hạn trả nợ.

“Thực tế sẽ có trường hợp khách hàng không trả được nợ thì có thể yêu cầu gia hạn nợ, có đơn đề nghị và chứng minh khả năng trả nợ theo thời hạn mới. Để trả nợ khách hàng có thể có nhiều nguồn khác nhau, có trường hợp khách hàng vay “tín dụng đen” thì tổ chức tín dụng khó có thể biết được nguồn trả nợ từ đâu”, Thống đốc nói.

Bên cạnh đó, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước còn cho biết, hiện nay mạng lưới các chi nhánh, phòng giao dịch của các tổ chức tín dụng là rất đa dạng, cùng với đó là các công ty tài chính và tổ chức tài chính vi mô rộng khắp. Do đó, khi có nhu cầu vay vốn người dân nên tiếp cận các kênh chính thức.

Thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục tăng cường thông tin tuyên truyền về vay vốn, tiếp cận tín dụng để người dân có thể tiếp cận vốn từ các kênh chính thức./.