Cụ thể, ngày 07/6/2022 Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Cà Mau (Sở GD&ĐT Cà Mau) Nguyễn Thanh Luận ký ban hành Quyết định số 312/QĐ-SGD&ĐT về việc phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu số 17: Thiết bị lớp 2 cho Liên doanh Công ty TNHH Á Châu & Công ty Cổ phần đầu tư và Phát triển Giáo dục Thanh Hoa, giá trúng thầu là 50.536.538.000 đồng. Công ty TNHH thiết bị Giáo dục Hồng Anh trượt thầu do không đảm bảo yêu cầu kỹ thuật, Công ty TNHH MTV Trang trí nội thất xây dựng Mai Hương không dự thầu sau khi có công văn kiến nghị về E-HSDT.
Tuy nhiên, điều khiến bạn đọc bất ngờ khi đối chiếu mặt hàng trong gói thầu số 17 này hầu hết các mặt hàng giá cao bất thường so với thị trường, tổng giá trị gói thầu trên 50,5 tỷ nhưng chênh lệch lớn về giá trị lên tới hơn 20 tỷ đồng (bảng đối chiếu gửi kèm).
Theo quy định của pháp luật, việc mua sắm tài sản của nhà nước và nguồn đầu tư công phải tổ chức đấu thầu để lựa chọn đơn vị nhà thầu có năng lực, giá thành hợp lý để tiết kiệm cho ngân sách, đảm bảo hiệu quả trong việc sử dụng nguồn ngân sách nhà nước. Hành vi gian lận giá thầu, câu kết nâng giá trị sản phẩm hàng hóa để trục lợi, chung chi “hoa hồng” của chủ đầu tư, nhà thầu, đơn vị thẩm định thầu, đơn vị kiểm tra, giám sát dẫn đến các chất lượng hàng hóa kém, hiệu quả kinh tế - xã hội thấp, gây thất thoát, thiệt hại nguồn vốn ngân sách nhà nước. Nhưng khi nhìn vào con số “khủng”, hơn 20 tỷ, chênh lệch của gói thầu này khiến dư luận đặt câu hỏi về tính hiệu quả, tiết kiệm trong đầu tư công của cơ quan này.
Rất nhiều điểm bất thường trong công tác đấu thầu tại Sở giáo dục và Đào tạo tỉnh Cà Mau cần được các cơ quan chức năng tỉnh vào cuộc làm rõ.
Cũng theo phản ánh, trong quá trình xây dựng E-HSMT, Sở GD&ĐT Cà Mau đã đưa ra nhiều tiêu chí nhằm hạn chế nhà thầu. Về tổng thể các Tiêu chuẩn kỹ thuật của thiết bị mà Sở GD&ĐT Cà Mau tổ chức mua sắm trong E-HSMT đều khác và thay đổi rất nhiều so với Tiêu chuẩn kỹ thuật của Thông tư 43/2020/TT-BGDĐT ban hành ngày 03/11/2020 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (tài liệu gửi kèm: So sánh tiêu chuẩn kỹ thuật thiết bị của E-HSMT với Thông tư 43/2020/TT-BGDĐT).
Có thể nêu một số mặt hàng được chủ đầu tư đưa ra tiêu chí gần như lựa chọn mặt hàng: Thiết bị dùng chung – Đồng hồ bấm giây, tiêu chuẩn kỹ thuật ghi rõ là đồng hồ bấm giây Isport; Nhạc cụ giai điệu – Đàn phím điện tử không đưa ra nhãn hiệu cụ thể nhưng lại đưa ra tiêu chuẩn kỹ thuật “Bài hát có trong bộ nhớ USB: Hỗ trợ phát tệp MIDI tiêu chuẩn (định dạng SMF 0/1), tệp CASIO MIDI (định dạng CMF) trên ổ đĩa flash USB”; Cơ quan vận động – mô hình hệ cơ đưa ra tiêu chỉ Kích thước thực tế: cao 82.5cm x 26cm, trong khi theo tiêu chuẩn chỉ cần ghi cao tối thiểu 80cm; Tivi 65 inch (hoặc tương đương) có ghi “Tivi 65 inch Samsung HAU8000” nhưng trên thị trường lại không có mã tivi này… với những tiêu chí dạng này thì khiến nhà thầu hiểu là Chủ đầu tư đã lựa chọn thương hiệu, nhãn hiệu này cho gói thầu, điều này có dấu hiệu cài thầu cho nhà thầu “sân sau” trúng thầu, điển hình là mặt hàng Tivi nêu trên, dù Samsung không bán trên thị trường nhưng Liên danh Công ty TNHH Á Châu & Công ty Cổ phần đầu tư và Phát triển Giáo dục Thanh Hoa vẫn có được đúng sản phẩm, đúng mã này để nộp hồ sơ dự thầu.
Ngoài ra, rất nhiều thiết bị có những quy định nêu trong Tiêu chuẩn kỹ thuật E-HSMT không phù hợp theo Tiêu chuẩn thông thường (là nhóm hàng hóa thông dụng trên thị trường). Nhiều thiết bị mà Sở GD&ĐT Cà Mau đưa ra tiêu chuẩn kỹ thuật, quy trình sản xuất, một cách bất thường (rất khác so với quy định của Bộ Giáo dục và Đà tạo) điều này sẽ gây ra sự hạn chế tham gia của các nhà thầu, chỉ tạo cơ hội, có lợi cho số ít nhà thầu “được chọn”. Đơn cử như phân môn âm nhạc, mục nhạc cụ tiết tấu: Thanh phách, Trống nhỏ, Tambourine (trống lục lạc) đều yêu cầu phải có hoa văn, nhưng không nói cụ thể là hoa văn gì, tiêu chí mập mờ khiến nhà thầu “chóng mặt”.
Khi nhà thầu gửi công văn kiến nghị làm rõ, Sở GD&ĐT Cà Mau chỉ trả lời: Nhãn hiệu, tên nhà sản xuất hàng hóa nêu trong E-HSDT (nếu có) chỉ mang tính chất tham khảo, minh họa cho yêu cầu kỹ thuật của hàng hóa, không phải tiêu chuẩn đánh giá, nhà thầu có thể chào hàng hãng khác có thông số kỹ thuật tương đương hoăc tốt hơn các hàng hóa nêu trên về đặc tính kỹ thuật, tính năng sử dụng, tiêu chuẩn công nghệ. Đặc biệt, Sở GD&ĐT Cà Mau lại làm khó nhà thầu khi bắt nhà thầu phải tự liệt kê các tiêu chí kỹ thuật hàng hóa dự thầu.
Theo phản ánh, việc xây dựng các tiêu chí nhằm hạn chế nhà thầu của Sở GD&ĐT Cà Mau đã vi phạm nghiêm trọng Nghị định 63/2014/NĐ-CP ngày 26/06/2014 và Thông tư 08/2022/TT-BKHĐT ngày 31/5/2022: Trong hồ sơ mời thầu không được nêu bất cứ điều kiện nào nhằm hạn chế sự tham gia của nhà thầu hoặc nhằm tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng.
Theo quy định của pháp luật, việc mua sắm tài sản của nhà nước và nguồn đầu tư công phải tổ chức đấu thầu để lựa chọn đơn vị nhà thầu có năng lực, các tiêu chí phải đảm bảo minh bạch, không hạn chế nhà thầu, giá thành hợp lý để tiết kiệm cho ngân sách, đảm bảo hiệu quả trong việc sử dụng nguồn ngân sách nhà nước.
Để làm rõ những dấu hiệu bất thường trong gói thầu trên, cộng đồng doanh nghiệp rất mong cơ qua chức năng vào cuộc thanh kiểm tra, xử lý nghiêm những cá nhân, tổ chức sai phạm (nếu có) để đảm bảo sự công bằng, minh bạch trong công tác đấu thầu và tiết kiệm được ngân sách nhà nước.
Sau khi nghiên cứu thông tin, tài liệu, căn cứ khoản 2, Điều 12 Luật Báo chí số 103/2016/QH13, được Quốc hội thông qua ngày 05/04/2016; Luật Đấu thầu và các văn bản hướng dẫn, ngày 17/4/2023, Tạp chí điện tử Hòa nhập có công văn số 46/CV-HN kính chuyển tới Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau để giải quyết theo thẩm quyền, và thông báo kết quả tới toà soạn.
Ý kiến độc giả
Tiêu điểm
