Hội nghị nhằm đánh giá tình hình thực hiện các nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư về phát triển khoa học, công nghệ; quán triệt, triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
Việc thực hiện Nghị quyết 57 được kỳ vọng sẽ tạo chuyển biến mang tính đột phá về nhận thức và quy trình thực hiện so với các nghị quyết về khoa học, công nghệ trước đó.
Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, khoa học công nghệ là động lực then chốt trong quá trình phát triển kinh tế xã hội của nhiều nước trên thế giới, giúp tăng năng suất lao động và sức cạnh tranh của quốc gia.
Để hiện thực hóa mục tiêu trở thành nước công nghiệp hiện đại vào năm 2030 và nước phát triển, thu nhập cao vào năm 2045, chúng ta phải coi khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực chủ chốt. Đây chính là “chìa khóa vàng”, là yếu tố sống còn để vượt qua bẫy thu nhập trung bình và nguy cơ tụt hậu, đồng thời hiện thực hóa khát vọng hùng cường và thịnh vượng của dân tộc ta.
Trong bối cảnh đó, Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị được ban hành và đã chỉ ra những định hướng chiến lược và được đông đảo cán bộ, đảng viên, nhà khoa học, cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài nước đồng thuận, xem đây như một “khoán 10” trong lĩnh vực khoa học và công nghệ.
Nghị quyết 57 không thay thế các nghị quyết trước đây nhưng có thể xem là “Nghị quyết giải phóng tư duy khoa học”, “Nghị quyết để thực hiện các Nghị quyết”, “Nghị quyết của hành động” với những mục tiêu rất cụ thể, đổi mới cách nghĩ, cách làm, nhằm hiện thực hóa các chủ trương, xóa bỏ rào cản, giải phóng năng lực để thúc đẩy đột phá trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, tạo nền tảng phát triển mạnh mẽ đất nước trong kỷ nguyên mới.
Tổng Bí thư nêu rõ, đầu tư vào khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là chiến lược lâu dài, cần chấp nhận độ trễ và rủi ro trong triển khai. Xem đây là khoản đầu tư, mà đầu tư thì chấp nhận có thắng có thua.
Nghị quyết 57 xác định dữ liệu là nguồn tài nguyên mới thời hiện đại, chuyển đổi số là công cụ mới, đổi mới sáng tạo là kim chỉ nam hoạt động, nhà khoa học, người lao động giữ vai trò trung tâm của quá trình chuyển đổi này.
Nhà nước cần tập trung 4 việc: Hoàn thiện thể chế, pháp lý để thực hiện đột phá, phát triển; Xây dựng hệ thống hạ tầng phục vụ đột phá; Xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao, số lượng lớn; Đảm bảo an ninh mạng, an toàn dữ liệu thông tin, bảo đảm quyền sở hữu trí tuệ.
Hội nghị toàn quốc về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia (Ảnh: VGP/Nhật Bắc).
Về vấn đề hoàn thiện, bổ sung cơ chế pháp lý: Bộ Chính trị dự kiến Luật sửa đổi Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật sẽ được Quốc hội thông qua sớm. Thực hiện đúng tiến độ xây dựng 27 luật và 19 nghị định trong năm 2025, đảm bảo sớm đưa Nghị quyết 57 vào thực tiễn.
Hoàn thiện thể chế phải đi đôi với tổ chức thực hiện hiệu quả, có cơ chế giám sát và đánh giá chặt chẽ, nhất là với đội ngũ cán bộ thực thi. Loại bỏ ngay tình trạng “trên rải thảm, dưới rải đinh” và loại bỏ tư duy nhiệm kỳ, đố kỵ, hay bình quân chủ nghĩa.
Về vấn đề xây dựng hệ thống hạ tầng: Tăng cường đầu tư cơ sở hạ tầng công nghệ, bao gồm công nghệ số. Đặc biệt, cần chuẩn bị đủ năng lượng cho phát triển 5-10 năm tới. Tối ưu hóa và nâng cấp hạ tầng số, xây dựng các trạm gốc 5G, mở rộng Internet băng thông rộng và phạm vi phủ sóng cáp quang.
Tập trung thúc đẩy các “mũi nhọn” chuyển đổi số, đặc biệt là triển khai Đề án 06 và xây dựng Trung tâm dữ liệu quốc gia.
Trong năm 2025, đảm bảo 100% thủ tục hành chính liên quan đến doanh nghiệp được thực hiện trực tuyến, thông suốt, hiệu quả; 100% thủ tục hành chính không bị giới hạn bởi địa giới hành chính cấp tỉnh.
Đẩy nhanh kết nối và chia sẻ dữ liệu quan trọng trong các lĩnh vực như dân cư, tư pháp, giáo dục, ngân hàng, thuế, bảo hiểm, doanh nghiệp, đất đai, phương tiện...
Trước mắt, khẩn trương sắp xếp lại bộ máy về khoa học công nghệ. Trong Quý I/2025, hoàn thành việc sắp xếp lại các tổ chức khoa học, công nghệ; tập trung đầu tư trọng điểm để phát triển các tổ chức nghiên cứu mạnh. Có kế hoạch cụ thể để xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao, nhất là nhân tài khoa học, công nghệ.
Tổng Bí thư Tô Lâm trong Hội nghị (Ảnh: VGP/Nhật Bắc).
Về vấn đề thu hút nguồn nhân lực: Triển khai các giải pháp đột phá để thu hút các tập đoàn công nghệ hàng đầu, các chính sách hấp dẫn về quốc tịch, thu nhập, nhà ở và môi trường làm việc để thu hút nhân tài công nghệ là người Việt và người nước ngoài tới làm việc. Đẩy mạnh phong trào tôn vinh tài năng và sáng tạo, khơi dậy tinh thần yêu nước, cống hiến của các nhà khoa học trong nước.
Các thủ tục liên quan đến vấn đề doanh nghiệp và người lao động phải được triển khai thông thoáng hơn nữa, thậm chí phải có tính cạnh tranh cao so với các nước khác mới thu hút được nhân tài. Xem xét bỏ bớt các điều kiện kinh doanh không còn phù hợp với yêu cầu của Nghị quyết 57.
Tổng Bí thư nhấn mạnh, ưu tiên bố trí ngân sách cho khoa học công nghệ xứng tầm là quốc sách đột phá. Năm 2025 là năm đầu tiên thực hiện Nghị quyết 57, Chính phủ cần đổi mới kế hoạch bố trí ngân sách, đề nghị Chính phủ bố trí đủ ít nhất 3% ngân sách để thực hiện Nghị quyết 57 và tiếp tục nâng mức chi cho khoa học công nghệ lên 2% GDP trong 5 năm tiếp theo.
Tổng Bí thư chỉ rõ, phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số không chỉ là lựa chọn, mà là con đường sống còn. Lãnh đạo các cấp cần coi đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm; các nhà khoa học, doanh nghiệp hãy cống hiến, sáng tạo; người dân cần đồng hành, học hỏi, nâng cao kỹ năng số.
Việt Nam cũng cần tăng cường hợp tác quốc tế trong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo. Tuy nhiên, cần đặc biệt quan tâm đến vấn đề bảo đảm an ninh mạng, an ninh dữ liệu quốc gia.
Nhiều chuyên gia cho rằng Nghị quyết 57 là luồng gió mới, soi rọi con đường vươn lên phía trước của dân tộc Việt Nam. Đó là chỉ có đi vào các công nghệ cao, chuyển đổi số mạnh mẽ, Việt Nam mới có thể tiến nhanh, tiến mạnh và vững chắc để giàu mạnh hùng cường, ngẩng cao đầu và sánh vai với các nước năm châu.
Ý kiến độc giả
Tiêu điểm
