Toàn cảnh không gian chính điện chùa Phúc Hải, xã Hải Minh (Hải Hậu, Nam Định).
Chúng tôi về chùa Phúc Trọng, phường Mỹ Xá, thành phố Nam Định, tỉnh Nam Định gặp Thượng tọa Thích Quảng Hà, Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN), Trưởng Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Nam Định. Ngoài chức danh Trưởng Ban Trị sự, Thượng tọa Thích Quảng Hà còn kiêm Trưởng Ban Tăng ni, Trưởng Ban Phật giáo quốc tế của Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Nam Định, cùng lúc trụ trì hai nhà chùa trên địa bàn tỉnh Nam Định (chùa Phúc Trọng, thành phố Nam Định và chùa Cẩm, xã Yên Dương, huyện Ý Yên). Thượng tọa Thích Quảng Hà cho biết: Từ ngày 18/11/2015, ông đã ký Quyết định số 61/QĐ-BTT khai trừ ra khỏi GHPGVN tỉnh Nam Định Tỷ khiêu Thích Thanh Trung (thế danh Nguyễn Thành Trung) sinh năm 1987, nguyên quán xã Hải Trung (Hải Hậu, Nam Định) khi đang tu học tại chùa Phúc Sơn. Kể từ ngày ra quyết định, Tỷ khiêu Thích Thanh Trung không còn là tu sỹ do Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Nam Định quản lý và Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Nam Định không chịu trách nhiệm về hoạt động tôn giáo của đương sự. Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Nam Định đã phân cấp quản lý cho các huyện, thành phố nên vụ việc Tỷ khiêu Thích Thanh Trung do Ban Trị sự GHPGVN huyện Hải Hậu và chính quyền huyện giải quyết. Quan điểm của Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Nam Định là cấp nào quản lý Tăng, Ni để xảy ra vụ việc sai phạm thì cấp đó phải chịu trách nhiệm. Trưởng Ban Trị sự GHPGVN huyện Hải Hậu cần có văn bản đề nghị lãnh đạo UBND huyện cùng cơ quan chức năng địa phương phối hợp điều tra, xem xét, xử lý theo đúng quy định của pháp luật.
Sau khi làm việc với Thượng tọa Thích Quảng Hà, chúng tôi trở lại chùa Phúc Hải thì vẫn thấy sự hiện diện của Tỷ khiêu Thích Thanh Trung trong bộ đồ cà sa, vẫn ăn, ở, sinh hoạt bình thường. Người dân cho biết hàng ngày, vị này vẫn hành nghề lễ bái và đang cùng Ban quản lý di tích địa phương tổ chức xây dựng mới khu nhà khách ngay trong khuôn viên nhà chùa bằng nguồn công đức của các tín đồ phật tử. Khi trò chuyện, vị này cho biết đã đọc bài báo ra ngày 9/1/2020 của Hòa Nhập, nhà báo muốn biết tại sao “thầy” còn ở đây thì đến gặp Trưởng Ban trị sự GHPGVN huyện Hải Hậu và chính quyền xã Hải Minh. Còn bản thân “thầy” chỉ phục vụ nhu cầu tín ngưỡng tâm linh của các tín đồ phật tử và người dân địa phương?
Xin được nhắc lại: Tỷ khiêu Thích Thanh Trung có thế danh là Nguyễn Thành Trung, sinh năm 1987, nguyên quán ở xã Hải Trung, huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định. Trước đây, vị này tu học tại chùa Phúc Sơn, xã Hải Trung, sau đó do vi phạm giới luật, Hiến chương, nội quy của Giáo hội nên bị khai trừ ra khỏi GHPGVN tỉnh Nam Định và tìm đến chùa Phúc Hải, xã Hải Minh để hành nghề. Đối chiếu với Điều 65, Chương XII của Hiến chương GHPGVN đã quy định “Thành viên GHPGVN vi phạm giới luật, Hiến chương, quy chế, nội quy của Giáo hội, tùy theo lỗi nặng nhẹ, Giáo hội sẽ xử lý theo giáo luật” thì việc Tỷ khiêu Thích Thanh Trung bị khai trừ là đúng. Được biết, địa phương đã tổ chức lấy ý kiến người dân về Tỷ khiêu Thích Thanh Trung, 1/3 số người dân ủng hộ, ký tên đề nghị vị này được tiếp tục ở lại chùa sau khi sám hối và 2/3 số người dân không nhất trí vị này ở lại chùa. Số người dân ủng hộ nêu lý do là mấy năm nay đã quen với việc mời “cụ Trung” về cúng bái, phục vụ nhu cầu tâm linh và nhà chùa cũng có mối quan hệ tốt với các tín đồ phật tử.
Tỷ khiêu Thích Thanh Trung đang hành nghề tại chùa Phúc Hải - Ảnh Tư liệu.
Chúng tôi đã tìm gặp, trao đổi với một số người dân ngay tại khu vực chùa Phúc Hải. Ông Trần Văn Viết, 59 tuổi, là thương binh hạng 2/4 ở xóm 2B xã Hải Minh cho biết: Tuy không phải là tín đồ phật tử của chùa nhưng tôi biết có vụ việc như báo chí đã phản ánh. Người dân địa phương không thể nắm rõ hay có trong tay bằng chứng để khẳng định đúng sai mà phải do chính quyền UBND xã, Ủy ban MTTQVN xã Hải Minh trực tiếp giải quyết. Nếu sai phạm phải sớm được xử lý công khai để trả lại sự bình yên cho ngôi cổ tự Phúc Hải.
Ông Nguyễn Văn Chiến, 60 tuổi, ở xóm 2B, xã Hải Minh bộc bạch: Nhiều người dân xóm tôi không đồng tình với việc “sư thầy” Thích Thanh Trung bị khai trừ ra khỏi GHPGVN tỉnh Nam Định rồi mà vẫn hành nghề tại chùa Phúc Hải. Tuy nhiên, chúng tôi là người dân, sao dám có ý kiến khi thấy mấy năm nay thầy Trung vẫn ăn, ở, sinh hoạt, cúng bái tại chùa mà chính quyền địa phương không hề ngăn cấm hay nhắc nhở.
Ông Phạm Văn Thành, 40 tuổi, là Trưởng xóm 2B, xã Hải Minh khẳng định: Tỷ khiêu Thích Thanh Trung năm 2015 đã bị khai trừ ra khỏi GHPGVN tỉnh Nam Định, nghe nói đã đi sám hối, nhưng chưa được công nhận. Vị này có hộ khẩu thường trú tại xóm 2B, xã Hải Minh, tuy không phải là người trụ trì nhà chùa nhưng đảm nhiệm mọi hoạt động lễ bái, tâm linh, được lòng khá nhiều tín đồ phật tử do có công xây dựng, trùng tu, duy trì hoạt động tại chùa. Các cuộc tiếp xúc cử tri của đại biểu HĐND xã, huyện, tỉnh tại địa phương, bản thân tôi cùng người dân đã rất nhiều lần kiến nghị về sai phạm này nhưng chưa thấy giải quyết.
Gặp Chủ tịch UBND xã Hải Minh Trần Thanh Phong tại trụ sở làm việc, chúng tôi được ông cho biết: Đây là một vấn đề nhạy cảm, thuộc lĩnh vực tôn giáo đã kéo dài mấy năm nay tại địa phương. Lãnh đạo xã Hải Minh không có chủ trương cho phép việc tu sĩ đã bị khai trừ vẫn hoạt động tín ngưỡng tôn giáo tại chùa Phúc Hải. Việc Tỷ khiêu Thích Thanh Trung vẫn hành nghề là do nhu cầu tín ngưỡng, là ý muốn tự phát của người dân. UBND xã cùng Ủy ban MTTQVN xã Hải Minh cũng đã nhiều lần xin sư mới về trụ trì chùa Phúc Hải nhưng không hiểu sao vẫn chưa được chấp nhận?
Chùa Phúc Hải đang xây dựng mới khu nhà khách trong khuôn viên
Tuy nhiên, khi chúng tôi về chùa Phúc Sơn, xã Hải Trung, Thượng tọa Thích Thanh Huỳnh, Ủy viên Thường trực GHPGVN tỉnh Nam Định, Trưởng Ban Trị sự GHPGVN huyện Hải Hậu vẫn khẳng định: Từ năm 2015 đến nay, Tỷ khiêu Thích Thanh Trung không còn là tu sỹ, Ban Trị sự GHPGVN huyện Hải Hậu cũng đang xem xét và chưa có quyết định về sư trụ trì tại chùa Phúc Hải. Điều đáng nói ở đây là mấy năm nay vị này vẫn hoạt động tín ngưỡng tâm linh, ăn ở tại chùa mà chả nhẽ chính quyền xã Hải Minh lại không biết? Mặt khác, đương sự cũng không có tâm sám hối, tiếp tục vi phạm giới luật, làm ảnh hưởng đến thanh danh và đường lối hoạt động của Giáo hội nên chưa được công nhận. Bởi lẽ, trong Phật giáo, sám hối là một hành động mạnh dạn nhận ra lỗi lầm để tự mình sửa đổi, là tự mình ăn năn, hổ thẹn với những lỗi lầm trước đây, nguyện không dám tái phạm. Nói cách khác, sám hối là ăn năn, chừa bỏ, nhưng Tỷ khiêu Thích Thanh Trung chưa làm được điều này. Cũng vì vậy, Ban Trị sự GHPGVN huyện Hải Hậu không chịu trách nhiệm về hoạt động tôn giáo của ông Nguyễn Thành Trung tại chùa Phúc Hải.
Được biết, chùa Phúc Hải là cổ tự được xây dựng từ cuối thế kỷ XVIII đến đầu thế kỷ XIX trong một quần thể kiến trúc truyền thống, bao gồm chùa và đền thờ Trần Hưng Đạo do Tứ tổ (Mai, Phan, Phạm, Nguyễn) huy động nhân dân khởi công xây dựng. Ngày nay xã Hải Minh xây dựng tiếp đền thờ Tứ tổ và nhà truyền thống, tạo nên một quần thể kiến trúc quy mô, đẹp mắt. Tại đây còn bảo tồn được nhiều văn bia cổ, trong đó có “Phúc Hải tự bia” từ niên hiệu Vĩnh Tộ năm thứ VI (1624). Trong kháng chiến chống Pháp, chùa là cơ sở cách mạng bí mật, nơi cung cấp quân trang, vũ khí cho bộ đội và du kích. Ngày 11/9/2003, chùa Phúc Hải đã được Bộ VHTT công nhận là Di tích Lịch sử văn hóa. Hàng năm, địa phương cùng nhà chùa mở hội truyền thống từ ngày mùng 1 đến ngày mùng 3 tháng Ba (Âm lịch).
Luật Tín ngưỡng, tôn giáo (Luật số 02/2016/QH14) đã được Quốc hội nước ta ban hành, trong đó Điều 64 quy định “xử lý vi phạm pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo”; Điều 65 quy định “xử lý cán bộ, công chức vi phạm pháp luật trong lĩnh vực tín ngưỡng, tôn giáo” đã nêu rất cụ thể, chi tiết. Thiết nghĩ, lãnh đạo UBND huyện Hải Hậu, Ủy ban MTTQ huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định cần căn cứ vào các điều luật đã quy định để “vào cuộc” kiểm tra, xem xét lại vai trò, chức năng quản lý nhà nước về hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo của chính quyền địa phương. Đồng thời chỉ đạo cơ quan chức năng điều tra, làm rõ, xử lý hành vi vi phạm pháp luật của ông Nguyễn Thành Trung nhằm giữ vững an ninh trật tự, góp phần bảo tồn, phát huy giá trị di tích lịch sử văn hóa đã được Nhà nước công nhận.
Chùa Phúc Hải mở hội truyền thống từ ngày mùng 1 đến ngày mùng 3 tháng Ba (Âm lịch) - Ảnh Tư liệu.
Ý kiến độc giả
Tiêu điểm
