Việc phải chờ đợi quá lâu khiến nước Mỹ vốn đã chia rẽ lại càng thêm căng thẳng vì cuộc bầu cử.

Tuy nhiên sự chậm trễ này trên thực tế đã được lường trước, thường vì những lý do cụ thể của từng bang. Theo quy định của nước Mỹ, mỗi bang sẽ tự tiến hành việc bỏ và kiểm phiếu của họ.

 Các nhân viên bầu cử xử lý phiếu bầu tại thành phố Detroit, bang Michigan (Mỹ) ngày 4-11-2020 - Ảnh: LA

Các bang cạnh tranh sẽ kiểm lâu hơn

California, bang đông dân nhất của Mỹ, cũng là bang có số phiếu đại cử tri lớn nhất (55), đã nhanh chóng tuyên bố ông Joe Biden chiến thắng ngay sau khi bầu cử kết thúc ngày 3-11.

Tuy nhiên việc tuyên bố này trên thực tế là kết quả tính toán của các cơ quan thông tấn báo chí chứ không phải kết quả chính thức từ cơ quan bầu cử. Điều này có nghĩa sẽ còn phải rất lâu nữa mới có thể biết được kết quả bầu cử chính xác tại các bang có khoảng cách hẹp giữa hai ứng cử viên.

Các bang cũng có những thời hạn chót khác nhau cho việc nhận phiếu bầu vắng mặt, nhất là phiếu bầu của cử tri trong quân đội hoặc công dân Mỹ sống ở nước ngoài.

Bang North Carlonia vẫn còn chưa kiểm ít nhất 171.000 phiếu bầu, số phiếu có thể tạo ra khác biệt, vì theo luật, bang này chấp nhận những phiếu bầu qua thư gửi tới cho tới ngày 12-11 miễn là chúng được đóng dấu bưu điện trước ngày 3-11.

Cũng tương tự, tại Nevada cũng sẽ kiểm những phiếu được đóng dấu bưu điện trước ngày bầu cử miễn là chúng được gửi tới trước ngày 10-11.

Bên cạnh đó, yếu tố nữa khiến việc kiểm phiếu lâu hơn là các phiếu tạm thời (provisional ballot), phiếu dành cho những cử tri đã ghi danh nhưng lại không có tên trong danh sách bầu cử vì cần phải chờ xác nhận thêm những thông tin khác.

Quá nhiều phiếu bầu qua thư

Do lo ngại đại dịch COVID-19, nhiều cử tri đã chọn bỏ phiếu qua thư dẫn tới số lượng phiếu bầu theo hình thức này tăng vọt, gây áp lực không nhỏ với nhiều bang vốn đã quan với việc chỉ phải xử lý một số lượng hạn chế phiếu bầu vắng mặt.

Theo ước tính của Dự án bầu cử Mỹ, khoảng 65,2 triệu cử tri trong số 160 triệu người Mỹ đi bầu năm nay đã bỏ phiếu qua thư.

Các thủ tục tố tụng

Chiến dịch tranh cử của ông Trump đã tận dụng sự chậm trễ này để yêu cầu dừng kiểm phiếu tại những bang kết quả đang bất lợi cho họ, trong đó đáng chú ý tại bang Pennsylvania.

Tại Pennsylvania, trong suốt nhiều tháng Đảng Cộng hòa đã đấu tranh để không cho phép bang này kiểm những phiếu đã đóng dấu bưu điện trước ngày 3-11 nếu chúng được gửi tới trước ngày 6-11.

Tại bang Wisconsin, nơi ông Biden được tuyên bố có chiến thắng hẹp trong những kết quả công bố sớm ngày 4-11, Tòa tối cao đã ra phán quyết chỉ những phiếu nhận trong ngày 3-11 mới được kiểm.

Hầu hết các bang đều cho phép các bên tranh cử tham gia quan sát quá trình kiểm phiếu, nhưng những kiện tụng liên quan tới vấn đề này cũng làm mất thời gian.

Chẳng hạn nhóm ủng hộ ông Trump đã phản đối quy định ở Philadelphia buộc những người quan sát kiểm phiếu phải đứng xa ít nhất 4,5 mét để phòng ngừa COVID-19.