Ngày 15 tháng 10, tại Đà Nẵng, Việt Nam, Hội Người mù Việt Nam và Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) đã tổ chức một Hội thảo và tập huấn quan trọng về Hiệp ước Marrakesh và các quy định pháp lý liên quan của Việt Nam. Sự kiện này nhấn mạnh một cuộc cách mạng quan trọng trong việc cung cấp cơ hội tiếp cận tri thức cho những người khuyết tật chữ in.
Theo Hiệp hội người mù thế giới, chưa đến 10% sách trên thế giới được sản xuất dưới các định dạng dễ tiếp cận như Braille, âm thanh, sách điện tử. Tuy nhiên, ở các quốc gia đang phát triển, tỷ lệ này thậm chí còn thấp hơn, dưới 1%. Điều này đã tạo ra một tình trạng thiếu thốn nghiêm trọng về các tài liệu dễ tiếp cận, khiến hàng chục triệu người không thể đọc được chữ in và bị hạn chế trong cơ hội giáo dục, làm việc, chăm sóc sức khỏe và tham gia vào cuộc sống xã hội.
Tháng 6 năm 2013, Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) đã thông qua Hiệp ước Marrakesh với mục tiêu quy định những ngoại lệ về bản quyền, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc tạo ra và chia sẻ các tài liệu dưới các định dạng dễ tiếp cận cho người khuyết tật chữ in. Hiệp ước này cũng áp dụng xuyên biên giới, đồng thời cân bằng bảo vệ bản quyền và lợi ích chung. Đến nay, đã có 93 bên ký kết, bao gồm 119 quốc gia gia nhập Hiệp ước.
Từ năm 2018, Hội Người mù Việt Nam đã hợp tác chặt chẽ với UNDP và các bộ, ban, ngành để thúc đẩy Việt Nam gia nhập Hiệp ước Marrakesh. Vào tháng 12 năm 2022, Việt Nam chính thức trở thành thành viên của Hiệp ước Marrakesh, với việc ban hành Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ và Nghị định hướng dẫn.
Buổi tập huấn vừa qua nhằm phổ biến kiến thức về Hiệp ước Marrakesh và các quy định liên quan. Đặc biệt, cũng thảo luận về dự thảo Nghị định xử phạt vi phạm hành chính về quyền tác giả, quyền liên quan và dự thảo báo cáo về thực trạng tiếp cận các xuất bản phẩm của người khuyết tật chữ in tại Việt Nam.
Phó Chủ tịch Hội Người mù Việt Nam, bà Đinh Việt Anh, đã chia sẻ hy vọng của mình về tập huấn này. Bà nói, "Hy vọng sau buổi tập huấn, các tổ chức của và vì người khuyết tật, các thư viện, nhà xuất bản, trường học, trung tâm trợ giúp pháp lý… sẽ có thêm kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm để cùng chung tay với các cơ quan quản lý nhà nước triển khai thực hiện Hiệp ước và các quy định của Việt Nam một cách hiệu quả, tạo ra cơ hội mới cho những người khuyết tật chữ in tiếp cận các tác phẩm thông tin tri thức. Đây là nền tảng cơ bản quan trọng để đóng góp vào sự phát triển chung của cộng đồng và khẳng định sự nỗ lực phấn đấu vươn lên của những người khuyết tật."
Ba thông điệp quan trọng được chia sẻ tại Hội thảo là sự phân bổ nguồn lực và tham vấn với người khuyết tật đọc chữ in, sự hiểu biết chung và hỗ trợ lẫn nhau cho các trường hợp ngoại lệ bản quyền, và việc thu thập dữ liệu để giám sát quyền tiếp cận thông tin của người khuyết tật chữ in. Đây là những yếu tố quan trọng để đảm bảo hiệu quả trong việc thực hiện Hiệp ước Marrakesh.
Bà Sylvie Forbin, Phó Tổng giám đốc Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO), đã bày tỏ sự mong muốn tiếp tục hợp tác giữa WIPO và Việt Nam trong việc phát triển hệ sinh thái bản quyền và thúc đẩy nền kinh tế sáng tạo. Sự tham gia của Việt Nam vào nhiều hiệp ước về bản quyền đã tạo ra một khung pháp lý hiện đại và toàn diện, hỗ trợ những người thụ hưởng Hiệp ước Marrakesh. Điều này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ lợi ích của những người khuyết tật chữ in không chỉ tại Việt Nam mà còn trên toàn thế giới.
Sự kiện này không chỉ đánh dấu sự tiến bộ trong việc đảm bảo quyền tiếp cận thông tin tri thức cho người khuyết tật chữ in mà còn thể hiện cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trong việc thực hiện Hiệp ước Marrakesh và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho họ tham gia vào cuộc sống xã hội và phát triển cá nhân.
Ý kiến độc giả
Tiêu điểm
