Bộ Công an đã có báo cáo gửi Thủ tướng về một số bất cập trong quy định pháp luật liên quan đến căn hộ du lịch (condotel), biệt thự du lịch và văn phòng kết hợp lưu trú (officetel).

Theo Bộ Công an, hoạt động đầu tư, kinh doanh, mua bán, chuyển nhượng các loại hình bất động sản trên diễn ra dưới nhiều hình thức phức tạp, nhưng quy định pháp luật liên quan chưa đầy đủ, tồn tại nhiều bất cập gây khó khăn cho công tác quản lý nhà nước, rủi ro cho người mua, tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến an ninh kinh tế, an ninh trật tự.

Một số bộ ngành cho rằng đã có đầy đủ cơ sở pháp lý để quản lý condotel, biệt thự du lịch, officetel. Tuy nhiên, Bộ Công an nhận định thực tế việc đầu tư, xây dựng, quản lý loại hình bất động sản trên gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, các văn bản chưa giải quyết được.

Chưa xác định rõ đối tượng được cấp sổ

Cụ thể, Bộ Công an cho biết bất cập thứ nhất là chưa xác định rõ đối tượng được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản là condotel, biệt thự du lịch. Bộ Tài nguyên và Môi trường đã hướng dẫn xác định đất xây dựng condotel, officetel, biệt thự biển là đất thương mại, dịch vụ; các căn này có đủ điều kiện chuyển nhượng theo Luật Kinh doanh bất động sản.

Dù vậy, Bộ Tài nguyên và Môi trường chưa hướng dẫn rõ việc cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản condotel, officetel, biệt thự du lịch sẽ được cấp cho chủ đầu tư dự án hay cho từng người mua căn hộ.

Trường hợp cấp cho từng người mua căn hộ trong dự án sẽ phát sinh nhiều vấn đề phức tạp về an ninh, trật tự trong quản lý vận hành tòa nhà, quản lý hoạt động đầu tư kinh doanh căn hộ; quản lý, thu hồi dự án khi hết thời hạn sử dụng đất của dự án.

Bộ Công an viện dẫn thực trạng hiện nay ở số địa phương như Đà Nẵng, Bà Rịa - Vũng Tàu đang rà soát, đề xuất chuyển đổi mục đích sử dụng đất, cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản condotel cho người mua, dần hợp thức hóa các condotel, biệt thự du lịch thành nhà ở, gây áp lực hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội; đặt ra nhiều vấn đề phức tạp về an ninh trật tự.

“Việc chưa rõ ràng trong cấp sổ cũng ảnh hưởng tới việc thế chấp tài sản vay vốn ngân hàng, nguy cơ mất an toàn hệ thống tín dụng do hầu hết dự án condotel đều được chủ đầu tư thế chấp ngân hàng”, báo cáo cho hay.

Rủi ro cho người mua

Vấn đề thứ hai được Bộ Công an chỉ ra là quy định về kinh doanh condotel, officetel, biệt thự du lịch còn nhiều bất cập, chưa cụ thể dẫn đến rủi ro cho người mua.

Luật kinh doanh bất động sản 2014 quy định 2 loại hình kinh doanh bất động sản là kinh doanh bất động sản có sẵn và kinh doanh bất động sản hình thành trong tương lai.

Tuy nhiên, Bộ Công an nhấn mạnh quy định điều kiện kinh doanh bất động sản hình thành trong tương lai còn lỏng lẻo, chưa rõ vai trò của cơ quan quản lý nhà nước.

“Nhiều chủ đầu tư mở bán condotel, officetel khi chưa đủ điều kiện, rủi ro cho người mua, nhất là khi không thực hiện được cam kết với người mua đã phát sinh tranh chấp, phức tạp về an ninh trật tự”, cơ quan này nêu.

Đồng thời, Bộ Công an cũng cho biết hiện chưa có quy định về hồ sơ dự án, giấy tờ về nghiệm thu hoàn toàn xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật. Quy định về quản lý, vận hành căn hộ, tòa nhà hỗn hợp thiếu chặt chẽ, chưa có vai trò của chủ đầu tư, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn.

Kiến nghị thanh tra các dự án condotel tại một số địa phương.

Bộ Công an lấy ví dụ trường hợp tòa nhà Our City (Hải Phòng) do Công ty TNHH Hiệp Phong Việt Nam (100% vốn Hong Kong - Trung Quốc) đã có hàng trăm người Trung Quốc nhập cảnh qua đường du lịch, thuê căn hộ để tổ chức đánh bạc quy mô lớn.

Ngoài ra, còn có tổ hợp khách sạn chung cư cao cấp Oceanus Mường Thanh Viễn Triều (Nha Trang, Khánh Hòa) với 5 tòa 45 tầng với 1.000 căn hộ. Hiện nhiều căn hộ tự ý cho thuê dưới nhiều hình thức nhưng không có sự quản lý giảm sát của chủ đầu tư, ban quản trị, chính quyền, dẫn tới phức tạp, ảnh hưởng an ninh trật tự.

Công an Khánh Hòa đã bắt 14 đối tượng Trung Quốc tại dự án này với mục đích du lịch nhưng lại sử dụng nhiều máy tính, thiết bị công nghệ nghi là hoạt động tội phạm sử dụng công nghệ cao.

Theo một số chuyên gia khi được hỏi các doanh nghiệp của Thương binh và người khuyết tật có nên đầu tư vào thị trường codotel, officetel, aparttel hay không? Những chuyên gia này cho biết, doanh nghiệp của Thương binh và người khuyết tật hãy cân nhắc thật kỹ trước khi quyết định đầu tư bởi những rủi ro pháp lý có thể gặp phải với loại hình chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất này.

Kiến nghị Thanh tra Chính phủ thanh tra các dự án condotel

Từ thực trạng trên, Bộ Công an kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Xây dựng khẩn trương nghiên cứu, sửa đổi Luật Kinh doanh bất động sản. Trong đó quy định tên gọi, hình thức quản lý, kinh doanh, cho thuê đối với condotel, biệt thự du lịch, officetel…

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phải hoàn thiện quy định về quản lý, vận hành các tòa nhà hỗn hợp. Còn Bộ Tài nguyên và Môi trường nghiên cứu sửa đổi quy định về phân loại đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

Đặc biệt, Bộ Công an đề xuất không hợp thức hóa các dự án condotel, biệt thự du lịch, officetel thành nhà ở.

Ngoài ra, cơ quan này cũng kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Thanh tra Chính phủ tiến hành thanh tra việc triển khai các dự án condotel, biệt thự du lịch, officetel tại một số địa phương phát triển nhiều loại hình bất động sản này, phát hiện sai phạm đề xuất xử lý.

Đối với UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Bộ Công an kiến nghị tăng cường quản lý nhà nước với các loại hình trên từ khâu quy hoạch, cấp phép sử dụng đất, cấp phép xây dựng đến quản lý kinh doanh, vận hành…