Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại buổi làm việc - Ảnh: VGP/Quang Hiếu

Đây là lần thứ 2 trong 2 năm qua Thủ tướng thăm và làm việc với lãnh đạo tỉnh miền núi phía Tây Bắc này.

Chúc mừng tỉnh Hòa Bình vừa có tuyến cao tốc mới (tuyến Hòa Lạc – Hòa Bình khánh thành tháng 10 vừa qua), rút ngắn thời gian đi lại từ Thủ đô tới tỉnh, Thủ tướng đề nghị các thành viên đoàn công tác góp ý cho Hòa Bình phát huy lợi thế, khắc phục bất cập. Biết được bất cập để quản lý tốt hơn, nhất là góp ý giải pháp, phương hướng để Hòa Bình có bước tiến mới trong điều kiện mới, Thủ tướng nói.

Theo lãnh đạo tỉnh Hòa Bình, năm nay, tốc độ tăng trưởng của tỉnh đứng thứ 19 cả nước (8,36%) còn tỷ lệ hộ nghèo cao thứ 12 (còn 14,9%).

Lãnh đạo tỉnh cũng so sánh với 6 tỉnh vùng Tây Bắc, Hòa Bình có 4 chỉ tiêu đứng thứ nhất (so xã và đơn vị cấp huyện đạt tiêu chí nông thôn mới, số dự án và vốn đầu tư FDI, cơ cấu kinh tế công nghiệp- xây dựng, tỷ lệ hộ nghèo); có 3 chỉ tiêu đứng thứ 2 (tốc độ tăng trưỏng, GRDP bình quân đầu người và kim ngạch xuất, nhập khẩu) và 1 chỉ tiêu (thu ngân sách nhà nước) đứng thứ 3.

Tuy nhiên, tỉnh có 2 chỉ tiêu phát triển kinh tế không đạt chỉ tiêu kế hoạch. Diễn biến bất thường của thời tiết đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế, xã hội, sản xuất nông, lâm nghiệp, chăn nuôi và đời sống của nhân dân trong tỉnh. Công tác quản lý đất đai còn một số hạn chế, hoạt động khai thác khoáng sản trái phép còn xảy ra.

Các ý kiến thành viên đoàn công tác cho rằng, Hòa Bình có lợi thế giáp Thủ đô. Sự phát triển của Thủ đô sẽ lan tỏa đến Hòa Bình, đặc biệt khi có tuyến cao tốc vừa được đưa vào sử dụng. Điều quan trọng là xác định sản phẩm chủ chốt của Hòa Bình để tận dụng thị trường Hà Nội như nông sản sạch, hay du lịch, nghỉ dưỡng, trong đó có phát triển du lịch hồ Hòa Bình.

“Đường cao tốc đẹp nhưng không có điều chỉnh quy hoạch tốt thì sẽ phát triển tự phát”, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường góp ý. Tỉnh cần có quy hoạch tầm cỡ, có thể mời tư vấn nước ngoài tham gia xây dựng.

Ảnh: VGP/Quang Hiếu

Phát biểu kết luận cuộc làm việc, Thủ tướng cho rằng, là tỉnh thuộc vùng Thủ đô, cách Hà Nội khoảng 30 phút đi xe, Hòa Bình không nên chỉ so sánh với các tỉnh Tây Bắc khác. Tỉnh cần tận dụng lợi thế nằm trong vùng Thủ đô để phát triển.

Đánh giá cao những kết quả Hòa Bình đạt được thời gian qua như phát triển toàn diện, tốc độ cao, cơ cấu chuyển dịch tích cực, Thủ tướng chỉ ra, quy mô sản xuất kinh doanh nội địa còn nhỏ. Nội lực kinh tế và năng lực cạnh tranh còn thấp. Hầu hết doanh nghiệp tư nhân của tỉnh có quy mô nhỏ và siêu nhỏ. Hòa Bình có nhiều cố gắng vượt thu trong năm nay, rất đáng mừng nhưng mới đáp ứng được 30% nhu cầu chi, Thủ tướng mong muốn tỉnh cần phấn đấu mạnh mẽ hơn.

Chỉ số PCI của tỉnh thường xuyên nằm ở nhóm sau trong 63 tỉnh, thành phố, năm qua, chỉ xếp hạng 52/63 địa phương. Theo Thủ tướng, doanh nghiệp Hòa Bình vẫn còn phản ánh về tình trạng đối xử bất bình đẳng giữa các thành phần kinh tế (49% doanh nghiệp cho rằng tỉnh ưu tiên thu hút FDI hơn là phát triển khu vực tư nhân). Bên cạnh đó, 63% phản ánh tỉnh ưu đãi doanh nghiệp lớn hơn là doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Thủ tướng cho rằng, con người, đất đai, núi đồi, sông nước, đặc biệt là văn hóa của đồng bào Hòa Bình là một thế mạnh hiếm hoi, có giá trị trong phát triển lâu dài. Tỉnh cần tập trung vào một số lĩnh vực như du lịch, xây dựng Hòa Bình thành tỉnh du lịch thực sự bởi có nhiều tiềm năng và lợi thế. Nhìn nhận hiện nay Hòa Bình chưa có đơn vị lữ hành mạnh, quảng bá giới thiệu, nối các tour tuyến, chưa có sản phẩm đặc sắc, Thủ tướng góp ý, tỉnh phải làm sao để du khách tới Hòa Bình “phải mua gì về, tay xách nách mang từ Hòa Bình về”.

Tỉnh phải phát triển nông lâm nghiệp chế biến, ứng dụng công nghệ cao. Hòa Bình phải là những cánh rừng cam bạt ngàn. Phải phát triển lâm nghiệp gắn với chế biến gỗ xuất khẩu, một tiềm năng rất lớn khi mà đất chưa có rừng lên tới hơn 112.800 ha, có khả năng cung cấp đến hơn 400.000 m3 gỗ hàng năm. Qua đó, góp phần đưa Việt Nam trở thành trung tâm đồ gỗ và nội thất của thế giới.

Phát triển nông nghiệp công nghệ cao, sạch, hữu cơ để cung ứng cho vùng Thủ đô cũng như hướng về xuất khẩu.

Tỉnh cần có quy hoạch tầm cỡ để không mâu thuẫn và triệt tiêu lẫn nhau trong phát triển. Phải thúc đẩy mạnh mẽ liên kết vùng, chuỗi sản xuất, chuỗi giá trị để mở rộng khả năng tiếp cận thị trường.

“Những khu vực như là Khu công nghệ cao Hòa Lạc, đô thị Phù Cát, Miếu Môn, Đại học Quốc gia, Làng văn hóa dân tộc… là một cực để hỗ trợ cho Hòa Bình phát triển thời gian đến”, Thủ tướng nói.

Hòa Bình cần có chương trình phòng chống thiên tai, đặc biệt là vùng có nguy cơ, đồi Ông Tượng. Đây là vùng chân đập sông Đà, cần có nghiên cứu cơ bản, không chất tải thêm vào khu vực này. Thủ tướng giao các bộ, ngành chức năng nghiên cứu cơ bản khu vực này để bảo đảm an toàn tuyệt đối cho người dân.

Thủ tướng yêu cầu Hòa Bình khắc phục những tồn tại trong điều hành, tiếp thu những vấn đề mà các thành viên đoàn công tác nêu, nhất là về chỉ số cạnh tranh.

Hòa Bình cần chuẩn bị tâm thế quyết liệt, tinh thần tiến công trong tổ chức thực hiện nghị quyết của Trung ương, Quốc hội, đặc biệt Nghị quyết 01 của Chính phủ về các biện pháp chỉ đạo, điều hành kinh tế xã hội năm 2019.

Tại cuộc làm việc, Thủ tướng đã cho ý kiến đối với các kiến nghị cụ thể của Hòa Bình với tinh thần tạo điều kiện cho tỉnh phát triển.