“Tiến thoái lưỡng nan”

Ngày 31-5 vừa qua, Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an) đã có công văn gửi công an các tỉnh, thành hướng dẫn xử lý vi phạm hành chính đối với phương tiện thế chấp trong ngân hàng. Cụ thể, đối với những phương tiện thế chấp tại ngân hàng tham gia giao thông thì bên thế chấp được giữ bản chính Giấy chứng nhận đăng ký xe trong thời hạn hợp đồng thế chấp có hiệu lực theo đúng quy định tại Nghị định số 163/2006/NĐ-CP ngày 29-12-2006 về giao dịch đảm bảo (đã được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 11/2012/NĐ-CP ngày 22-2-2012). Trong khi đó, giấy tờ đăng ký xe bản chính của các giao dịch vay vốn trả góp mua phương tiện giao thông hiện nay lại được ngân hàng giữ.

Người mua chỉ được cấp lại một bản sao công chứng để sử dụng khi tham gia giao thông. Điều này khiến nhiều người mua xe trả góp không khỏi lo lắng. Anh Phạm Đức Minh (34 tuổi, ở huyện Sóc Sơn, Hà Nội) tích cóp được một nửa trong số tiền gần 700 triệu đồng để mua xe ô tô Mazda, một nửa còn lại được vay trả góp. Anh Minh cho biết, ngay từ khâu lựa chọn đến đăng ký xe..., ngân hàng luôn có người "theo sát". Ngoài nhiệm vụ thẩm định giá, cung cấp tài chính, khâu cuối cùng của cán bộ ngân hàng là thu lại giấy tờ gốc của chiếc xe. Anh được cấp một bản sao các loại giấy tờ của xe với giá trị trong 3 tháng.

Khi anh Minh thắc mắc, việc này sẽ gây khó cho anh khi tham gia giao thông thì nhận được câu trả lời từ phía ngân hàng: "Nếu khách hàng giữ cả xe và đăng ký thì ngân hàng không thể quản lý được hoạt động chuyển nhượng, mua bán, cho thuê...".

Lo lắng cho chiếc xe ôtô Toyota mới mua trả góp được một năm để chạy thuê, anh Dương Văn Tuân (37 tuổi, ở quận Hoàng Mai, Hà Nội) cho biết: "Tôi nghe nhiều người nói, nếu vi phạm rất có thể tôi sẽ bị phạt, thậm chí bị tạm giữ phương tiện vì không có bản chính đăng ký xe. Nếu thật sự là vậy, tôi không biết phải làm thế nào khi thu nhập cả nhà trông chờ vào chiếc xe...".

Theo anh Tuân, nhiều người chạy xe dịch vụ như anh đang hoạt động cầm chừng và mong muốn các cơ quan chức năng sớm quy định rõ việc này. Còn anh Dương Văn Thùy (40 tuổi, ở quận Hà Đông, Hà Nội) mới sở hữu chiếc xe máy Air Blade mua trả góp cho rằng, nếu không vi phạm các quy định của luật giao thông, hoàn toàn không lo ngại về việc có hay không có bản chính đăng ký xe.

Ban hành nghị định thay thế

Thiếu tá Vũ Văn Hoài, Đội trưởng Đội Tuyên truyền, điều tra, khám nghiệm tai nạn giao thông (Phòng Cảnh sát giao thông đường bộ - đường sắt, Công an TP Hà Nội) cho biết, theo quy định của Luật Giao thông đường bộ, người lái xe khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông phải mang theo đăng ký xe. Nếu không đủ giấy tờ đăng ký xe bản chính, khi vi phạm giao thông, người điều khiển phương tiện sẽ bị xử lý theo Nghị định 46/2016/NĐ-CP của Chính phủ về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt.

Cụ thể, người điều khiển ôtô, xe máy không mang theo giấy đăng ký xe sẽ bị phạt tiền từ 200.000 đến 400.000 đồng và 80.000 đến 120.000 đồng. Do đó, trong thời gian tới, Cảnh sát giao thông vẫn tiến hành xử lý các vi phạm liên quan đến giấy tờ xe theo quy định.

Tuy nhiên, Nghị định 163/2006/NĐ-CP về giao dịch đảm bảo (được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định 11/2012/NĐ-CP) dựa trên căn cứ Bộ luật Dân sự 2005, mà bộ luật này đã hết hiệu lực và được thay thế bằng Bộ luật Dân sự năm 2015, có hiệu lực từ ngày 1-1-2017.

Trong đó, Điều 323 (Bộ Luật Dân sự năm 2015) về quyền của bên nhận thế chấp quy định, bên nhận thế chấp được giữ giấy tờ liên quan đến tài sản thế chấp. Để giải quyết vướng mắc này, Ngân hàng Nhà nước đã có văn bản đề nghị Bộ Tư pháp trình Chính phủ ban hành Nghị định thay thế Nghị định 11/2012/NĐ-CP sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định 163/2006/NĐ-CP theo hướng quy định bên nhận thế chấp có quyền giữ bản chính giấy tờ liên quan đến tài sản cho phù hợp với Bộ Luật Dân sự 2015.

Đồng thời, trong thời gian chờ Chính phủ ban hành Nghị định thay thế, Ngân hàng Nhà nước đã đề nghị Bộ Công an chỉ đạo cơ quan công an các cấp cho phép người điều khiển phương tiện giao thông sử dụng bản sao giấy chứng nhận đăng kí phương tiện có xác nhận của ngân hàng khi lưu thông.