Shinkansen là hệ thống tàu cao tốc nổi tiếng của Nhật Bản, do Tập đoàn đường sắt Nhật Bản vận hành, phục vụ trên đảo chính và đảo Kyushu.


Tốc độ tối đa của tàu vào khoảng 320 km/h. Tốc độ khi chạy thử trên đường ray thông thường vào năm 1996 là 443 km/h và đạt kỷ lục 581 km/h năm 2003.


Shinkansen do kỹ sư Hideo Shima sáng chế, với mong muốn thiết kế tàu “đem lại cảm giác như máy bay”. Sau khi rời ngành đường sắt, ông trở thành người đứng đầu Cơ quan phát triển hàng không vũ trụ quốc gia của Nhật Bản.


Ban đầu, tàu shinkansen đi từ Tokyo tới Osaka (khoảng 500 km) mất 4 tiếng, giờ chỉ mất 2 tiếng 25 phút. Có khoảng 333 tàu shinkansen hoạt động mỗi ngày giữa Tokyo và Osaka trong năm 2012, chuyên chở 391.000 hành khách với tốc độ tối đa 270 km/h.


Tàu shinkansen thường rất đúng giờ. Thời gian đến muộn so với lịch trung bình chỉ 36 giây, tính cả các chậm trễ do nguyên nhân khó kiểm soát như thiên tai.


Tàu shinkansen có hồ sơ an toàn ấn tượng. Trong 49 năm hoạt động, chuyên chở gần 10 tỷ lượt khách, chưa có trường hợp hành khách nào thiệt mạng, dù Nhật Bản thường xuyên gặp động đất, bão lốc.


Tàu có hai hạng ghế được đặt tại các khoang riêng. Khoang đặc biệt có ghế lớn hơn, chỗ để chân rộng rãi hơn, tương tự như hạng thương gia.


Ghế thường có kích cỡ nhỏ hơn, tương tự như hạng phổ thông trên máy bay.


Tàu shinkansen có khoang đặt chỗ (reversed) và khoang tự do (non-reversed). Bạn phải xếp hàng dù lên bất cứ khoang nào. Nếu bạn đã đặt chỗ, hãy tìm đúng ghế của mình. Nếu không, hãy tìm ghế ở khoang tự do. Vé sẽ được kiểm tra và việc lên nhầm khoang hay nhầm chỗ là điều đáng xấu hổ (bạn sẽ phải chuyển chỗ hoặc trả thêm phí).


Ở Nhật Bản, việc nói chuyện điện thoại ở nơi công cộng như trên tàu bị coi là bất lịch sự. Hành khách thường được đề nghị tắt điện thoại hoặc để rung. Nếu buộc phải gọi hay nhận điện, bạn cần ra khu vực giữa các khoang tàu.


Khi tới ga cuối, tàu shinkansen sẽ được một đội dọn dẹp làm sạch trong 7 phút. Các hành khách thường đem theo rác của mình để bỏ vào túi rác của nhân viên. Việc bỏ lại rác hay xả rác bừa bãi bị coi là bất lịch sự và thiếu văn minh ở Nhật.


Người Nhật có thói quen kiểm tra phía sau và báo cho người ngồi sau trước khi ngả ghế. Nếu người ngồi sau đang ăn, mang nhiều hành lý hoặc đang làm việc, tốt nhất bạn không nên ngả ghế của mình.


Hành lý được để ở giá hành lý, khoang trên hay phía trước ghế của bạn. Đừng để vali hay đồ đạc chắn lối đi.


Khi gần tới ga xuống, bạn cần chú ý lắng nghe thông báo. Tàu shinkansen rất đúng giờ và thời gian dừng ở các ga ngoại ô khá ngắn, chỉ đủ cho khách lên và xuống. Nếu không chú ý, bạn sẽ rơi vào cảnh vội vàng ra cửa khi mọi người bắt đầu lên tàu.