Bác sĩ Nguyễn Hữu Khánh Duy - Giám đốc Công ty TNHH Điều dưỡng và Cai nghiện Ma túy Thanh Đa

Bác sĩ Nguyễn Hữu Khánh Duy quê ở Nghệ An nhưng sinh ra và lớn lên ở miền Nam. Năm 1966, ông được thi đỗ vào trường Đại học Y khoa Sài Gòn. Thời gian này, ông được tiếp cận nghiên cứu sách báo, hiểu hơn về bản chất cuộc chiến. Ông tham gia và giữ nhiều chức vụ trong các Ủy ban tranh đấu chống đàn áp, bắt bớ sinh viên – học sinh; Chủ tịch các Ủy ban tranh đấu, Trưởng an đại diện sinh viên Y khoa, Đoàn trưởng công tác Y tế sinh viên Y – Nha – Dược, Đoàn trưởng Đoàn văn nghệ sinh viên Y – Nha. Năm 1972, ông là Cụm phó Cụm Điệp báo A10 – Ban An ninh Sài Gòn – Gia Định.

A10 được thành lập tháng 2-1972 trực thuộc Ban An ninh T4, với mục tiêu chiến lược là lật đổ Tổng thống Việt Nam Cộng hòa Nguyễn Văn Thiệu và gây nhiễu loạn chính trường Sài Gòn. Nhiệm vụ cụ thể của A10 là xây dựng cơ sở bí mật, mạng lưới điệp báo, thu nhập tin tức, ý đồ, thủ đoạn và tổ chức của đối phương; tấn công chính trị, tác động và phân hóa hàng ngũ địch; xây dựng lõm căn cứ chính trị trong quần chúng, nhân dân.

Năm 1971-1972, các tổ chức Thành Đoàn bị địch đánh phá gần như tê liệt. Trước tình hình khó khăn của các phong trào đô thị, theo chỉ thị của lãnh đạo ông thành lập, xây dựng lõm căn cứ, tấn công chính trị, phân hóa hàng ngũ địch. Đoàn công tác Y tế sinh viên Y – Nha – Dược được thành lập để tạo địa bàn hoạt động cho quần chúng cả 3 trường Y – Nha – Dược và các trường đại học khác; đồng thời thực hiện mục tiêu của Ban An ninh T4. Bằng uy tín của mình, ông đã xây dựng cương lĩnh hoạt động của Đoàn – ngụy trang làm công tác y tế - xã hội thuần túy, không hoạt động chính trị nên được Hiệu trưởng và Chủ tịch Ban đại diện ba trường đồng ý ký tên và đóng dấu chấp nhận hoạt động của Đoàn. Nhờ tính pháp lý vững chắc nên Đoàn quy tụ sinh viên hợp pháp dễ dàng. Các nhóm sinh viên phản động và bọn cảnh sát ngụy rất tức tối nhưng không làm gì được. Đoàn thành lập các ban văn nghệ, y tế, xã hội và báo chí: Sinh hoạt bằng nhạc yêu nước, nhạc của sinh viên tranh đấu, viết những bài báo chống chiến tranh, kêu gọi hòa bình, chống tham nhũng, đòi dân sinh, dân chủ, chống đàn áp sinh viên học sinh. Hàng tuần, Đoàn tổ chức khám bệnh, phát thuốc và làm công tác xã hội giúp người nghèo ở các xóm lao động. Thuốc được xin từ các xí nghiệp Dược vừa được sử dụng cho công tác xã hội vừa tiếp tế cho sinh viên, học sinh và một số thuốc cần thiết gửi vào chiến khu.

Trước 30/4/1975 do ông không về lại được Sài Gòn nên các cơ sở Thành đoàn đã lãnh đạo các sinh viên trong đoàn công tác Y tế sinh viên Y – Nha – Dược nổi dậy cướp chính quyền tại quận 4. Một cơ sở khác của Cụm A10 là Ba Vũ đã nổi dậy tại khu vực Bảy Hiền. Để tấn công chính trị, phân hóa hàng ngũ địch, ông đã xây dựng cơ sở nồng cốt là đồng chí Huỳnh Bá Thành (tức Họa sĩ Ớt) -  Giám đốc kỹ thuật kiêm thư ký tòa soạn báo Điện tín của nhóm Dương Văn Minh. Dưới sự chỉ đạo của ông, anh Thành và các cơ sở đã hướng dẫn, vận động dư luận quần chúng theo ý đồ có lợi cho cách mạng; phân hóa hàng ngũ địch, tổ chức lôi kéo các lực lượng tiến bộ - hòa bình – dân tộc, tập hợp thành lực lượng chống đối Nguyễn Văn Thiệu. Tác động các phóng viên viết bài đấu tranh dân sinh, dân chủ, chống tham nhũng, kêu gọi hòa bình, thực hiện nghiêm chỉnh Hiệp định Paris…Mạng lưới cơ sở này đã có tác động không nhỏ để thuyết phục Dương Văn Minh chấp nhận đầu hàng, bàn giao chính quyền hòa bình vào tháng 4/1975.

Tháng 5/1975, sau khi miền Nam hoàn toàn giải phóng, vì nhiệm vụ ông được giới thiệu đi học tập như một sỹ quan quân đội Sài Gòn. Hơn nửa năm hoạt động hoạt động trong trại cải tạo, ông được chuyển về khối Bảo vệ chính trị thuộc Ban An ninh nội chính thành phố Hồ Chí Minh với quân hàm Thiếu úy. Từ năm 1976, ông công tác tại trại giam Chí Hòa, tiếp cận với nhiều đối tượng nghiện ma túy.” Có đêm, trại phải tiếp nhận đến cả trăm người nghiện ma túy với đủ loại bệnh tật, tôi đã điều trị hàng ngàn người tại trại giam Chí Hòa mà đối tượng lúc bấy giờ là tù nhân, can phạm” ông chia sẻ.

Năm 1980, ông chuyển về công tác tại Phòng An ninh Văn hóa – Tư tưởng, phụ trách lĩnh vực y tế, xã hội, khoa học, kỹ thuật, giáo dục và bảo vệ cơ quan Dân – Chính – Đảng, do đó ông càng có điều kiện tiếp cận sâu hơn với các đối tượng nghiện ma túy. Sau đó, ông làm Hội thẩm Tòa án Nhân dân thành phố Hồ Chí Minh, đã xét xử nhiều vụ liên quan đến ma túy, rồi về bệnh viện điều dưỡng ông có những điều kiện để nghiên cứu về ma túy, từ đó ông luôn nung nấu ý định và quyết tâm sẽ mở trung tâm điều dưỡng để cứu sống những con người lầm lỗi.

Quyết tâm đưa những con người thoát khỏi lầm lỗi

Năm 1999, khi về hưu, dù tỉ lệ mất sức là 61%, với quyết tâm thực hiện mong ước đã ấp ủ từ lâu, ông đã tập hợp những bạn bè, đồng chí, vốn là cựu chiến binh -  những người đã trở về sau cuộc chiến khốc liệt với kẻ thù, thành lập trung tâm Điều dưỡng và Cai nghiện ma túy Thanh Đa. “Có lẽ chọn cai nghiện ma túy là cái nghiệp của tôi là vì cuộc đời tôi trong chiến đấu cũng như trong hoạt động làm việc có nhiều vấn đề liên quan đến ma túy và do đó khi về hưu tôi cùng bạn bè thành lập Trung tâm Cai nghiện Thanh Đa này”, ông tâm sự.

Trung tâm Điều dưỡng và Cai nghiện Ma túy Thanh Đa 

Trung tâm Cai nghiện Thanh Đa được đặt tại địa chỉ số 1051 Xô Viết Nghệ Tĩnh, P. 28, Q. Bình Thạnh, TP HCM, địa hình thoáng mát ven sông Sài Gòn, với đầy đủ trang thiết bị cần thiết phục vụ cho công tác cai nghiện như: phòng cắt cơn, phòng điều dưỡng, phòng tập thể dục thể hình, phòng tắm hơi, bể bơi, thư viện, sân bóng chuyền... Ngoài ra ở trung tâm Thanh Đa còn có các xưởng dạy những nghề thông dụng như: may mặc, mộc, trồng cây cảnh, cơ khí, điện…Nhờ môi trường cai nghiện tốt và phương pháp cai nghiện khoa học giúp các học viên đến đây cai nghiện có tỷ lệ thành công cao.

“Đã qua 20 năm từ khi thành lập Trung tâm, khó khăn nhất là làm sao cho các học viên thoát được ma túy. Trước kia mình cứ nghĩ mấy cháu nghiện ma túy là những cháu hư hỏng, không có thay đổi được nhưng mình vào làm rồi thì mình mới hiểu rằng mấy cháu đã bước vào cái vòng kim cô, tức là khi các cháu chưa sử dụng ma túy thì dễ hiểu dễ nói lắm, nhưng mà sử dụng vào rồi thì các cháu không thể thoát ra được, có những đứa cháu khóc trên vai tôi tâm sự rằng: “Con bỏ không được bố à, con biết bổn phận biết trách nhiệm hết chứ nhưng giờ con thoát không được vì sức hấp dẫn của nó”. Từ những lời tâm sự đó, ông không ngừng tìm hiểu những phương pháp cai nghiện hiệu quả nhất để giúp những đứa con sớm bước ra khỏi mái nhà sẽ không còn lạc lối trong cái chết trắng.

Các bác sĩ kiểm tra sức khỏe cho học viên

Bác sĩ Khánh Duy cho biết, mỗi ngày, ông bắt đầu vào Trung tâm từ 5h sáng và chiều từ 8h tối mới về đến nhà, cả đêm ông cũng thức để theo dõi trung tâm qua hệ thống camera, song song đó là ông nghiên cứu tài liệu thêm trên mạng và nhờ vậy mới biết và hiểu rõ thêm nhiều vấn đề. Để các học viên cai nghiện được tốt nhất, trung tâm đã không ngừng cải thiện, đầu tư các trang thiết bị phục vụ cho học viên, đồng luôn nắm bắt được kịp thời những tâm tư, nguyện vọng của từng học viên để có biện pháp hỗ trợ phù hợp. Với mô hình cai nghiện tiến bộ, đến nay công ty đã điều trị cho hơn 12.000 lượt học viên, đưa họ trở về lại là con người hoàn toàn bình thường, hòa nhập với gia đình, cộng đồng và xã hội.

Bể bơi dành cho các học viên

“Bố Khánh Duy” là cách gọi thân thương mà những học viên cũng như những nhân viên trẻ tuổi ở đây dành cho bác sĩ Khánh Duy. Bởi lẽ, trong mắt mọi người ông là một người cha đang kính, luôn ân cần động viên, quan tâm với các học viên trong trung tâm. Người cha ấy với khuôn mặt, phúc hậu, tóc bạc trắng sau đã đi qua bao mùa lửa đạn, nay trở thành người cha cứu vớt đứa con sa vào lầm lỗi. “Nhiều lúc tôi suy nghĩ rằng, điều đau khổ nhất của tôi có lẽ là không còn được làm việc nữa, vì làm việc có nhiều niềm vui và vui nhất là khi các cháu thông báo cho mình rằng các cháu đã không tái nghiện lại nữa, đó chính là động lực giúp tôi tìm ra những phương pháp mới hiểu thêm một số vấn đề về chuyên môn để giúp thêm nhiều cháu sớm thoát khỏi ma túy”, bác sĩ Duy Khánh trải lòng.

Phòng ăn cho các học viên tại trung tâm

Với những đóng góp cho xã hội, ông đã nhận được nhiều bằng khen, giấy khen của Bộ Công an, Bộ giáo dục và đào tạo, UBND thành phố Hồ Chí Minh, Hội Cựu chiến binh Việt Nam, tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam...Tháng 9/2019, ông đã được Quốc hội mời tham gia cùng Đoàn Việt Nam dự hội nghị Quốc tế phòng chống ma túy tại Stockholm – Thụy Điển. Năm 2009, Trung tâm và bác sĩ Nguyễn Hữu Duy Khánh được Bộ Y tế tặng danh hiệu “Trái tim vì sức khỏe người Việt”, Bộ Công Thương tặng danh hiệu “Doanh nhân vì cộng đồng” và Hiệp hội Doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam tặng biểu tượng vàng “Vì sự nghiệp phát triển doanh nhân Việt Nam”, Bộ Lao Động Thương Binh và Xã Hội – Đài tiếng nói Việt Nam – Bộ Văn Hóa Thể Thao và Du Lịch – Bộ Y tế tặng danh hiệu “Doanh nhân Tâm – tài”.