Gia đình có công đi đòi đất

Bà mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Thân, sinh năm 1914 (qua đời năm 2007) để lại cho 10 người con (hiện 7 người còn sống) thửa đất tọa lạc tại Phường 1, TP Tây Ninh, tỉnh Tây Ninh. Bà Nguyễn Thị Thân không chỉ được phong tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam anh hùng (có chồng và con là liệt sĩ) mà còn được Đảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Kháng chiến hạng Nhất vì có đóng góp to lớn với cách mạng.

Vào năm 2001, bà Thân làm thủ tục đề nghị cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (đất ở đô thị) và được UBND phường 1, TP Tây Ninh xác nhận đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận đất thổ cư diện tích 2.981,2m2. Thời gian sử dụng đất từ ngày 28/9/1992. Cùng năm, UBND tỉnh Tây Ninh tiến hành nâng cấp, mở rộng đường Trần Hưng Đạo và Đường 30-4 nên ban hành quyết định thu hồi 829,06 m2 đất của gia đình bà Thân và được bồi thường theo giá đất thổ cư.

Mặc dù diện tích đất bị thu hồi có hai mặt tiền đáng ra phải được bồi thường theo tuyến đường có mức giá 800.000 đồng/m2, nhưng gia đình bà Thân chỉ được bồi thường theo tuyến đường có mức giá thấp hơn (320.000 đồng/m2). Cho rằng việc áp giá như trên là chưa hợp lý nên gia đình nà liên tục khiếu nại đến nhiều cơ quan chức năng. Tuy nhiên, đến ngày 31/12/2003, Phòng Tài Nguyên Môi Trường Thị xã Tây Ninh lại cho rằng đây là đất công và không bồi thường.

Sau nhiều năm khiếu nại mà không được cơ quan có thẩm quyền quan tâm giải quyết, năm 2007 bà Thân qua đời. Sau đó, ông Lưu Văn Thắng (con trai bà Thân) tiếp tục đại diện gia đình gửi khiếu nại kêu cứu đến cơ quan có thẩm quyền.

Diện tích đất của gia đình bà Thân bị thu hồi

Không dừng lại ở đó, năm 2016, UBND tỉnh Tây Ninh tiếp tục ban hành quyết định về việc phê duyệt dự án đầu tư, xây dựng công trình nâng cấp, cải tạo và ngầm hóa đường 30-4. Tại dự án này, UBND TP Tây Ninh tiếp tục ban hành 2 quyết định thu hồi tổng cộng 2.047,7m2^,  xác định là đất trồng cây lâu năm và bồi thường với giá rẻ mạt.

Tổng cộng sau 2 lần thu hồi, gia đình bà Thân đã “mất” 2.876,76 m2.

Khi ông Thắng đại diện gia đình bà Thân tiếp tục khiếu nại, Chủ tịch UBND TP Tây Ninh ban hành quyết định giải quyết khiếu nại. Thừa nhận đất của gia đình bà Thân không phải đất công và xác định loại đất trong quá trình thu hồi, bồi thường đất cho gia đình bà. Tuy nhiên, TP Tây Ninh xác nhận diện tích đất thu hồi là 2.619,6 m2, trong đó chỉ công nhận 1.165,06 m2 là đất ở. 

Vác đơn đi kiện

Cho rằng việc giải quyết khiếu nại của cơ quan Nhà nước chưa thấu tình đạt lý, gia đình bà Thân nộp đơn khởi kiện đến Tòa án nhân dân tỉnh Tây Ninh yêu cầu tuyên buộc hủy tất cả các Quyết định hành chính trái pháp luật. Vụ án đã được Tòa án tỉnh Tây Ninh thụ lý giải quyết theo Thông báo thụ lý vụ án số 56/2019/TLST-HC ngày 24/9/2019.

Thông báo thụ lý vụ án của Toàn án Nhân dân tỉnh Tây Ninh

Tòa án nhân dân tỉnh Tây Ninh cũng có thư triệu tập các bên có liên quan tham dự buổi đối thoại vào ngày 21/10/2019. Tuy nhiên, về phía bị đơn không tham gia đối thoại (cũng không ủy quyền theo quy định), khiến cho vụ việc bị kéo dài.

Liên quan về vấn đề này, Luật sư Lâm Hiền Phước (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho biết, việc cơ quan nhà nước thu hồi đất của gia đình ông bà Thân (khi gia đình bà có đủ điều kiện được cấp GCN QSDĐ, nộp thuế đất thổ cư) mà không bồi thường là không có căn cứ pháp luật.

"Pháp luật cũng quy định, giá đất cụ thể để đền bù cho người có đất bị thu hồi phải căn cứ vào giá đất thị trường và phải phù hợp với giá đất phổ biến trên thị trường. So sánh với giá thị trường thì có cơ sở để xác định giá đất mà Nhà nước bồi thường cho gia đình bà Thân chưa phản ánh đúng nguyên tắc nêu trên của pháp luật”, luật sư Phước cho biết.