Bắt kịp xu thế thời đại

Nhu cầu đầu tư, xây dựng các TP thông minh tại Việt Nam đã xuất hiện trong vòng 5 năm trở lại đây với các kế hoạch được công bố của chính quyền TP Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng… song chưa có nhiều động thái cụ thể.

Chỉ đến khi Dự án TP thông minh của Hà Nội được cấp phép chủ trương đầu tư, người ta mới có thể phần nào định hình khá rõ nét về diện mạo một TP hiện đại trong tương lai.

Mục tiêu cuối cùng của công nghệ thông minh là cải thiện cuộc sống của người dân. Đơn cử, việc sử dụng năng lượng trong TP thông minh sẽ được tối ưu hóa nhờ vào tích hợp giữa hệ thống quản lý năng lượng tòa nhà, căn hộ với hệ thống quản lý năng lượng trung tâm. Năng lượng tái tạo cũng sẽ được sử dụng.

Xuyên suốt toàn TP, hệ thống giao thông công cộng thông minh sẽ được xây dựng nhằm đảm bảo cho việc di chuyển của cư dân luôn thuận tiện và nhanh chóng. Cư dân tại TP thông minh sẽ giảm bớt việc sử dụng phương tiện cá nhân. Sự kết hợp liên hoàn giữa các loại hình vận tải đô thị khối lượng lớn như xe buýt và tàu điện ngầm sẽ mang đến sự thuận tiện cho người dân. Đặc biệt, TP thông minh và trung tâm Hà Nội sẽ được kết nối đồng bộ thông qua tuyến đường sắt đô thị số 2 với điểm đầu tuyến từ phố Trần Hưng Đạo và điểm cuối là nhà ga tại TP thông minh.

Cư dân sống trong khu đô thị thông minh được bảo đảm an toàn tối đa nhờ hệ thống quản lý an ninh hiện đại. Có hệ thống giám sát, cảnh báo tối tân, kiểm soát ngập úng và tái sử dụng nước mưa. Hệ thống lớp học thông minh kết nối giáo viên từ các nước trên thế giới giảng dạy qua các lớp ảo trên internet. TP cũng sẽ áp dụng đa dạng các phương thức thanh toán không dùng tiền mặt giúp nâng cao trải nghiệm tiêu dùng thông minh của cư dân…

Trong kỷ nguyên cách mạng 4.0, đầu tư xây dựng các TP thông minh không chỉ trở thành một xu thế mà còn trở thành một động lực mới cho phát triển các đô thị. Nhìn ra khu vực, các nước Asean và nhiều nền kinh tế mới nổi đã công bố những kế hoạch đầy tham vọng. Chẳng hạn, Singapore đi tiên phong trong xây dựng đô thị thông minh, Myanmar cũng đang xây dựng TP lớn thứ hai nước này. New Clark City, Philippines hướng tới TP xanh công nghệ cao với xe không người lái, robot... Còn Thái Lan đặt mục tiêu có 100 TP thông minh vào năm 2022, triển khai trên nhiều lĩnh vực từ kinh tế, năng lượng, quản lý đến con người và môi trường.

Nhiều nước đều có kế hoạch xây dựng TP thông minh dù mỗi nơi đều có những điểm mạnh, yếu và cả định nghĩa về TP thông minh khác nhau.

Kích hoạt những động lực mới

Theo kế hoạch, đầu tháng 10, dự án TP thông minh này sẽ được chính thức công bố triển khai. Sự kiện này sẽ đánh dấu sự khởi đầu trong việc triển khai xây dựng chính quyền điện tử và TP thông minh của Hà Nội.

Hà Nội gần đây đã tập trung ưu tiên triển khai các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu cốt lõi và chuyên ngành tích hợp thành trung tâm dữ liệu lớn đảm bảo kết nối chia sẻ dữ liệu với các cơ sở dữ liệu quốc gia theo quy định. Đến nay TP đã xây dựng xong cơ sở dữ liệu gần 8 triệu dân cư và khai thác hiệu quả phục vụ triển khai các ứng dụng, dịch vụ phục vụ công dân, DN và công tác quản lý điều hành của TP; Xây dựng mạng WAN dùng chung toàn TP; đưa vào vận hành hệ thống một cửa liên thông điện tử dùng chung toàn TP, liên thông từ TP ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như hành chính công, giáo dục, y tế...

“Chính phủ Việt Nam đang tạo điều kiện hết sức thuận lợi để Hà Nội phát triển thành một Thủ đô “xanh, văn hiến, văn minh và thân thiện” với các giá trị cốt lõi hướng tới là một đô thị thông minh, phương thức quản lý dựa trên nền tảng công nghệ mới, cơ sở hạ tầng thông minh, để phục vụ cho người dân tốt hơn và xây dựng một xã hội gắn kết rộng mở, thân thiện”, ông Nguyễn Đức Chung - Chủ tịch UBND TP Hà Nội nhấn mạnh.

Với dự án TP thông minh, những kinh nghiệm ưu tú nhất về phát triển đô thị tại Nhật Bản sẽ được áp dụng tại đây, bởi vậy tính chất của đô thị thông minh tại Hà Nội là hoàn toàn khác biệt so với các dự án khác. Thứ nhất, đây là dự án đem đến những giá trị về kinh tế và xã hội lâu dài cho Hà Nội, giải quyết những vấn đề bất cập của TP hiện nay như sự quá tải, tắc nghẽn giao thông và ô nhiễm.

Khi trở thành một TP đáng sống, TP thông minh của Hà Nội sẽ góp phần phát triển mạnh khu vực bắc sông Hồng, kéo giãn dân khu vực nội đô. Đây là chủ trương, nhiệm vụ lớn mà Hà Nội đang triển khai thực hiện. Tại nhiều cuộc họp gần đây, để giãn dân nội đô được thuận lợi, các chuyên gia quy hoạch, xây dựng đã nhấn mạnh vị trí, vai trò của khu vực bắc sông Hồng, trong đó khu vực ngoại thành Ðông Anh sẽ đóng vai trò quan trọng trong công tác giãn dân, tái định cư. TP cũng chủ trương di dời các bệnh viện, trường đại học, trụ sở cơ quan làm việc của các Bộ, ngành ra khỏi trung tâm để thúc đẩy giãn dân.

Nói về dự án này, bà Nguyễn Thị Nga - Chủ tịch Tập đoàn BRG chia sẻ: Khi hoàn thành, TP thông minh sẽ tạo điểm nhấn cho không gian, kiến trúc khu vực cửa ngõ Thủ đô, tạo động lực thúc đẩy phát triển đô thị khu vực phía Bắc sông Hồng, tạo ra nhiều công ăn việc làm và góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của Hà Nội. “Chúng tôi coi trọng giá trị kế thừa, lâu dài”, bà Nga nhấn mạnh.

Hội tụ tinh hoa và mang đậm ý nghĩa một đại dự án được xem là liều thuốc giải quyết các căn bệnh đô thị trên toàn thế giới, TP thông minh được kỳ vọng sẽ trở thành chìa khóa mở ra những động lực phát triển mới cho tương lai.