Kể từ khi ra đời năm 1956 đến nay, trong bữa ăn hàng ngày, dầu ăn là một thực phẩm không thể thiếu được. Tuy nhiên, còn nhiều tranh cãi về tác dụng của loại thực phẩm này.

Lựa chọn tốt cho các bà nội trợ

Từ lâu nay, các công ty dầu ăn vẫn tuyên rằng "thực phẩm chiên rán giờ đây đã biến thành thực phẩm nhẹ" nhờ có dầu thực vật được sử dụng thay cho bơ hoặc mỡ lợn. Họ còn đưa ra thông điệp rõ ràng cho người nội trợ quan tâm tới các kiến thức về sức khoẻ như: dầu thực vật là một giải pháp lựa chọn tốt do có lượng calo thấp hơn so với những chất béo truyền thống mà các nhà nội trợ đang sử dụng. Hàng triệu người nội trợ đã dựa vào quan điểm đó thay đổi sang sử dụng dầu ăn thay vì bơ, mỡ động vật với lòng tin và suy nghĩ gia đình của họ sẽ sử dụng thực phẩm và ăn đồ ăn tốt hơn cho sức khoẻ.

Hơn 60 năm trôi qua , dầu thực vật vẫn tiếp tục là chất béo được sử dụng trong thực phẩm chiên và chế biến sẵn. Các nhà tiếp thị vẫn cho rằng nó tốt cho sức khoẻ con người hơn là chất béo động vật bởi vì không chứa cholesterol và chất béo không bão hòa. Vấn đề là nền khoa học hiện nay có thể nói gì về sự điên cuồng trong quảng cáo dầu thực vật này?

Tuy nhiên, mới đây, các nhà nghiên cứu Mỹ đã chứng minh rằng, các loại dầu ăn được gọi là "cho trái tim khỏe mạnh" (như đậu nành, dầu hạt cải, dầu hạt hướng dương và ngô) đã trở thành một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh tim và ung thư ở Mỹ ngày nay.

Mặt trái của dầu thực vật

Ngành công nghiệp hóa học và các phương tiện truyền thông đã quảng cáo dầu thực vật như là sự lựa chọn "lành mạnh" cho chế độ ăn có sử dụng chất béo. Nguyên nhân chủ yếu bởi vì nó có chi phí sản xuất thấp và đem về doanh thu đáng kể cho các công ty. Và sau hơn nhiều thập kỷ sử dụng, chúng ta đang thấy những hậu quả nghiêm trọng với sự lan tràn bệnh mãn tính.

Nguồn gốc của dầu thực vật và cách thức để nó trở thành chất béo tiêu chuẩn được sử dụng trong chế biến thức ăn của Hoa Kỳ là đáng lo ngại. Theo cuốn The Happiness Diet - một tạp chí uy tín, tất cả đều bắt đầu từ “người khổng lồ” sản phẩm tiêu dùng toàn cầu Procter & Gamble (P & G). P & G thuyết phục công chúng Mỹ từ bỏ việc sử dụng chất béo động vật để ủng hộ dầu thực vật chế biến công nghiệp của riêng mình. Ở dạng thô chưa tinh chế, thực ra lại là một chất độc mà một số quốc gia sử dụng như là một hình thức kiểm soát sinh đẻ ở nam giới.

Dầu thực vật thường bị ôi thiu do quá trình chế biến và oxy hóa nặng

Sự kết hợp giữa nhiệt, áp suất và dung môi hóa học được sử dụng để chiết xuất dầu thực vật từ thực vật, được phơi bày với lượng không khí và ánh sáng đáng kinh ngạc. Khi điều này xảy ra, các loại dầu này bị oxy hóa và trở thành ôi thiu, cũng như mất đi gần như hoặc toàn bộ các chất chống oxy hoá lành mạnh của nó. Điều này làm cho chúng trở nên độc hại và gây viêm.

Nhiều loại dầu thực vật được hydro hóa, biến nó thành chất béo chuyển vị

Để tạo ra tính nhất quán mong muốn và kết cấu để sử dụng trong nướng và các hình thức nấu ăn khác, dầu thực vật thường được hydro hoá để làm cho chúng "tươi hơn" và tồn tại ở nhiệt độ phòng. Dầu thực vật hydro hóa chủ yếu là các chất béo không lành mạnh làm cản trở sự trao đổi chất dinh dưỡng bình thường của cơ thể, dẫn đến các tình trạng sức khoẻ như: Bệnh đường tiêu hóa, hư hại hệ miễn dịch, rối loạn chưc năng gan, xơ vữa động mạch, bệnh đái tháo đường, béo phì, ung thư.

Quá trình hydro hóa có thể làm cho dầu thực vật để được lâu, nhưng việc tiêu thụ chúng đã nhiều lần được đề cập trong các tài liệu khoa học có liên quan đến nguyên nhân gây ra nhiều dạng ung thư. Một nghiên cứu của Đại học Vanderbilt cho thấy, lượng chất béo chuyển vị có liên quan đến nguy cơ tử vong gia tăng không chỉ từ nguyên nhân là bệnh tim mà từ tất cả các nguyên nhân khác. Điều này đồng nghĩa với việc những loại dầu này nói chung là độc hại cho sức khoẻ con người.

Dầu thực vật có liên quan đến ung thư ruột kết, vú và nhiều bệnh khác

Các nhà nghiên cứu ở châu Âu phát hiện ra vài năm sau rằng lượng chất béo chuyển vị có thể làm tăng nguy cơ ung thư vú của phụ nữ gần gấp đôi. Các nghiên cứu tình huống tương tự đã chứng minh lượng chất béo chuyển vị như một yếu tố nguy cơ chính cho đại tràng và các dạng khác của ung thư.

Vậy giải pháp là gì?

Hoàn nguyên về chất béo động vật là một cách tốt nên làm để tránh những sai lầm đã mắc phải khi tiêu thụ dầu thực vật. Nếu bạn không tiêu thụ sản phẩm động vật, hãy chắc chắn mình sử dụng chất béo bão hòa lành mạnh làm từ thực vật. Trái ngược với niềm tin phổ biến, chất béo bão hòa không có nghĩa là làm tắc nghẽn các động mạch và gia tăng bệnh tim.

Dầu dừa

Theo tiến sĩ Josh Axe, chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực sức khoẻ và dinh dưỡng Mỹ cho biết: chất béo không bão hoà chiếm tới 74% lượng chất béo được tìm thấy ở các động mạch bị tắc nghẽn.

Các loại dầu tốt nhất bạn có thể sử dụng để nấu nướng, đã được chứng minh rộng rãi như bơ (tốt nhất là bơ đậu cỏ có màu sẫm màu vàng); mỡ bò hoặc cừu (không có hormon hoặc kháng sinh); mỡ lợn (không có hormon hoặc kháng sinh); mỡ gà, ngỗng và vịt (không có hormon hoặc kháng sinh); dầu dừa và dầu cọ.