Đây là cơ sở nghiên cứu, sản xuất thành công 5 loại vaccine ngừa COVID-19; trong đó có vaccine Abdala, có tác dụng tốt với cả các biến thể Delta và Alpha. Đây là một thành tựu y sinh học đặc biệt quan trọng của Cuba, một cường quốc về y tế và dịch vụ chăm sóc sức khỏe nhân dân. a

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc với cán bộ Trung tâm Nghiên cứu Di truyền và Công nghệ sinh học Cuba. Ảnh: Thống Nhất/TTXVN

Ngành công nghệ sinh học được Chính phủ Cuba ưu tiên phát triển đầu tư xây dựng các cơ sở nghiên cứu và hỗ trợ đào tạo các nhà khoa học qua hàng thập kỷ. Ngày nay, Cuba được đánh giá là một trong các cường quốc về công nghệ sinh học hàng đầu thế giới, đạt nhiều thành tựu lớn như: tạo ra vaccine viêm gan B, vaccine điều trị ung thư và thuốc điều trị HIV/AIDS. Đến nay, Cuba là nước đầu tiên và duy nhất ở khu vực Mỹ Latinh-Caribe tự nghiên cứu thành công và đã phê duyệt sử dụng khẩn cấp 3 loại vaccine ngừa COVID-19 đạt hiệu quả và độ an toàn cao, gồm: Abdala, Soberana 2 và Soberana Plus; 2 ứng viên vaccine là Soberana 1 và Mambisa đang tiếp tục được thử nghiệm lâm sàng và triển vọng thành công cao. Cuba cũng được ghi nhận là quốc gia đầu tiên trên thế giới tiến hành tiêm chủng ngừa COVID-19 cho trẻ em trong nhóm từ 2-18 tuổi.

Với mục tiêu theo đuổi chiến lược phát triển công nghệ sinh học, từ năm 1980 đến năm 1990, Cuba thành lập các trung tâm khoa học quan trọng như Trung tâm Kỹ thuật di truyền và Công nghệ sinh học (CIGB), Trung tâm Miễn dịch học phân tử (CIM). Trong đó, trung tâm CIGB được thành lập năm 1986 là một tổ chức dẫn đầu trong ngành công nghệ sinh học của Cuba. Năm 1990, vaccine viêm gan B được CIGB phát triển thành công, giảm đến mức thấp nhất nguy cơ mắc bệnh và được sử dụng tại nhiều nước trên thế giới cho tới nay. Đây là trung tâm công nghệ sinh học có mô hình khép kín, vừa nghiên cứu, vừa phát triển, vừa sản xuất, vừa kinh doanh. Trung tâm có quan hệ hợp tác với nhiều quốc gia trên thế giới, có đội ngũ nhà khoa học hàng đầu về công nghệ sinh học của Cuba. Trung tâm đã có hợp tác với Viện Pasteur của Việt Nam từ nhiều năm nay. Hai bên cùng phối hợp sản xuất vaccine ngừa viêm gan

Hiện CIGB đã nghiên cứu, phát triển một loại thuốc điều trị HIV/AIDS được quốc tế công nhận. Ngoài ra, Trung tâm cũng đã nghiên cứu, phát triển nhiều loại vaccine khác và nhận được nhiều giải thưởng quốc tế về thành tựu nghiên cứu y học cộng đồng; trong đó có các bệnh nan y như ung thư. CIGB cũng đã chia sẻ nhiều loại vaccine cho phía Việt Nam từ nhiều năm nay.

Trao đổi tại đây, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết, trong  chuyến thăm chính thức Cộng hòa Cuba lần này của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, bước đầu, Bộ Y tế hai nước đã hoàn tất đàm phán, làm thủ tục ký kết việc Việt Nam sẽ mua 5 triệu liều vaccine ngừa COVID-19 cho Việt Nam; đồng thời Việt Nam đề nghị Cuba nhanh chóng hoàn tất thủ tục cấp phép vaccine ngừa COVID-19 dành cho trẻ em để Việt Nam tiếp tục mua thêm 5 triệu liều vaccine ngừa COVID-19. Ngoài vaccine ngừa COVID-19, Bộ Y tế Việt Nam cũng đề nghị Cuba nghiên cứu, chuyển giao sản xuất các loại thuốc điều trị các bệnh nan y như: Ung thư, các bệnh về não… là những lĩnh vực mà Cuba rất thành công. Thứ trưởng Trần Văn Thuấn cũng cho biết, nhiều doanh nghiệp của Việt Nam cũng đang mong muốn được hợp tác với phía Cuba trong lĩnh vực nghiên cứu, sản xuất dược phẩm đặc trị.

Về hợp tác giữa ngành y tế Việt Nam - Cuba, Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết, trong khuôn khổ chuyến thăm lần này của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, hai nước đã thảo luận và thống nhất 8 nội dung hợp tác cả về nghiên cứu, đào tạo, chuyển giao sản xuất dược phẩm rất quan trọng và hiệu quả. Kết quả tốt đẹp từ các thỏa thuận hợp tác trong lĩnh vực y tế góp phần đóng góp vào thành công chung của chuyến thăm; đồng thời góp phần thúc đẩy mối quan hệ hữu nghị truyền thống giữa 2 nước ngày càng phát triển tốt đẹp.

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc chứng kiến Lễ ký kết hợp tác giữa hai nước. Ảnh: Thống Nhất/TTXVN

Cũng tại trụ sở CIGB, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và các thành viên trong Đoàn Cấp cao Việt Nam đã cùng chứng kiến lễ ký kết giữa CIGB và Trung tâm nghiên cứu sản xuất vaccine và sinh phẩm y tế (POLYVAC) thuộc Bộ Y tế về việc triển khai mua 5 triệu liều vaccine ngừa COVID-19 từ Cuba. Cùng với đó là hoạt động ký kết thỏa thuận hợp tác của doanh nghiệp 2 nước về việc chuyển giao công nghệ sản xuất vaccine Soberana 2.

Vui mừng chứng kiến lễ ký, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc chúc mừng thành công của CIGB và mong muốn sự hợp tác giữa ngành y tế hai nước ngày cảng phát triển toàn diện và hiệu quả, xứng đáng với mối quan hệ hữu nghị truyền thống giữa hai nước, hai dân tộc Việt Nam - Cuba.

* Chiều 20/9, theo giờ địa phương, dự kiến, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc sẽ tới thăm Đại tướng Raul Castro Ruz trước khi rời Thủ đô La Habana, tới Santiago, tiếp tục chương trình thăm chính thức Cộng hòa Cuba. Santiago là tỉnh lỵ của Tỉnh Santiago de Cuba, cách La Habana 540 dặm về phía đông nam; là thành phố lớn thứ hai tại Cuba, nằm ở phía đông của đất nước xinh đẹp này.

Dự kiến tại Santiago, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc sẽ tới đặt vòng hoa tại bia mộ Lãnh tụ Fidel Castro; Đặt vòng hoa tại khu tưởng niệm Anh hùng dân tộc Jose Marti trước khi lên đường tới thành phố New York, kết thúc tốt đẹp toàn bộ chương trình thăm chính thức Cộng hòa Cuba.