Tại Việt Nam có khoảng 6,2 triệu người khuyết tật (NKT), chiếm 7,06% dân số từ 2 tuổi trở lên; trong đó 58% là nữ, 28,3% là trẻ em, gần 29% là người khuyết tật nặng và đặc biệt nặng. Đặc biệt, người khuyết tật và nhất là trẻ em thường chịu tác động mạnh trước, trong và sau thiên tai.

Ảnh: Kinh tế đô thị

Sự tham gia của người khuyết tật và người thân trong quản lý rủi ro thiên tai rất cần thiết, góp phần tăng khả năng ứng phó và phục hồi cho cả cộng đồng. Mặt khác, Công ước Quốc tế về quyền của người khuyết tật Luật NKT Việt Nam đều cam kết áp dụng tất cả các biện pháp cần thiết để đảm bảo an toàn và bảo hộ NKT trong tình trạng nguy hiểm, rủi ro, bao gồm: Xung đột vũ trang, tình trạng khẩn cấp và nhân đạo trong thiên tai. NKT còn được bảo đảm thực hiện quyền tham gia bình đẳng vào các hoạt động xã hội.

Nhiều năm nay, huyện Nho Quan (tỉnh Ninh Bình) là vùng thường xuyên có bão lũ, sạt lở, hạn hán. Với mong muốn hỗ trợ trẻ em - đặc biệt là trẻ em khuyết tật - có khả năng tự chủ trong việc phòng chống rủi ro thiên tai, từ năm 2018, Tổ chức ActionAid Việt Nam (AAV), Tổ chức Phát triển quốc tế (CBM) và Quỹ Hỗ trợ chương trình dự án an sinh xã hội Việt Nam (AFV) đã triển khai Chương trình Quản lý rủi ro thiên tai có sự tham gia của NKT tại 3 xã thuộc huyện Nho Quan. Chương trình hướng đến nâng cao năng lực để NKT hòa nhập cộng đồng, tham gia đánh giá rủi ro thiên tai. Trong dự án, NKT đóng vai trò quan trọng trong tham gia truyền thông và thực hiện kế hoạch phòng ngừa, giảm thiểu rủi ro thiên tai, huấn luyện cách sơ tán khi có bão lũ, sạt lở, động đất.

Chương trình Quản lý rủi ro thiên tai có sự tham gia của NKT đã giúp cho người dân trên địa bàn các xã, đặc biệt là NKT, trẻ em khuyết tật nâng cao rõ rệt nhận thức và giải pháp chủ động phòng chống thiên tai (PCTT).