Ghi nhận thực tế nước thải trực tiếp ra môi trường của công ty Trường Xuân 

Ô nhiễm môi trường kéo dài

Theo phản ánh từ phía người dân sinh sống tại phường Bãi Bông, TX Phổ Yên nhóm PV Tạp chí Điện tử Hòa Nhập khảo sát cụ thể để tìm hiểu vụ việc Công ty TNHH Giấy Trường Xuân (Công ty Trường Xuân) trong quá trình hoạt động đã xả thải gây ô nhiễm môi trường, đáng nói là tình trạng này diễn ra dai dẳng suốt nhiều năm qua.

Được biết khu vực phường Bãi Bông, TX Phổ Yên là nơi đặt nhà máy sản xuất của Công ty Trường Xuân (trụ sở chính tại số 40 Hoàng Ngân, Trung Hoà, Cầu Giấy, HN) do ông Nguyễn Văn Hoàng là giám đốc. Đơn vị này đi vào hoạt động từ năm 2004 với lĩnh vực chính là sản xuất, chế biến giấy, bột giấy và bìa carton với công suất 15.000 tấn/năm.

Có mặt tại hiện trường,  PV ghi nhận khu nhà xưởng của công ty này rộng hàng nghìn m2 nhưng rất nhếch nhác bẩn thỉu. Phía cổng trước, nguyên vật liệu vương vãi khắp nơi,  một lô lớn lên đến hàng ngàn cuộn giấy thành phẩm nằm lăn lóc. Phía cổng sau, con đường giao thông chính của người dân địa phương  bị các xe trọng tải lớn chuyên chở nguyên vật liệu cho nhà máy băm nát dần trở lên lầy lội, gây khó khăn cho người và phương tiện qua lại. Lẫn trong bùn đất và bám dày đặc hai vạt cỏ ven đường rất nhiều mảnh vải vụn.

Nước thải màu xanh da trời được nhà máy giấy Trường Xuân vô tư xả thẳng ra môi trường

Cạnh khu vực lò đốt bên trong, vải vụn tạp nham được tập kết trong hàng chục bao tải lớn vứt bừa bãi. Nhiều hơn cả là các đống vỏ cây chờ đốt và xỉ than chưa được xử lý chất thành từng đống cao hàng chục mét. Phía sườn bên kia của nhà máy, giấy vụn ẩm mốc được đổ ngập ngụa. Tuy là đã được ngăn cách với khu đất trồng lúa của người dân bằng một lớp tường bao nhưng do khối lượng quá lớn mà ngay từ xa cũng có thể nhận ra hàng tấn giấy vụn chưa được tái chế này.

Trên nóc nhà máy, hai đường ống nối từ lò đốt phì phì nhả khói đen khét lẹt che kín cả một khu phân xưởng. Đáng nói hơn là đường ống nước thải núp sau vệt cỏ dài, rậm rạp "tọa lạc" trong một góc tường của nhà máy. Đường ống này vô tư ngày đêm xả ra môi trường thứ nước đặc sánh hôi rình, nhiều cặn đen và luôn đóng váng sủi bọt.  Một phần lớn diện tích ruộng lúa của các hộ dân phía sau đã mất khả năng canh tác do bị chất cặn bã có trong nước thải san lấp hoàn toàn.

Vải vụn khắp nơi trong nhà máy giấy Trường Xuân

Đặc biệt, vào ngày 10/8 vừa qua, nhiều người dân địa phương hoảng hốt khi thấy lượng nước thải ra của nhà máy nhiều bất thường và có màu xanh lơ đặc sánh bốc mùi khó chịu. Nhận thấy dấu hiệu bất thường này nhiều người dân đã ghi nhận lại và nhờ các cơ quan báo chí vào cuộc, điều kỳ lạ là tại sao họ lại không báo với các cấp chính quyền địa phương?

Điều kỳ lạ này có lẽ đã được hé mở một phần khi người dân địa phương chia sẻ: "Mặc dù đã nhiều lần chúng tôi kiến nghị với chính quyền địa phương nhưng tình trạng ô nhiễm không hề thuyên giảm". Chính bởi tình trạng này mà nỗi bức xúc của người dân cứ âm ỉ kéo dài. Ngay cả tới hôm nay, người dân cũng chưa nhận được thông báo từ phía Công ty Trường Xuân và chính quyền địa phương về việc nước thải của công ty có màu xanh dị thường gây hoang mang đối với người dân địa phương.

Trẻ mầm non phải sống chung với ô nhiễm

Trong những năm qua, người dân xung quanh Công ty Trường Xuân đã liên tục phản ánh, đề nghị các cấp chính quyền, các ban, ngành ở địa phương có biện pháp yêu cầu Công ty khắc phục nhưng không có sự chuyển biến. Công ty vẫn “ngang nhiên” hoạt động gây ô nhiễm,  trước sự bức xúc ngày càng tăng của người dân. Đáng lo ngại hơn, vị trí nhà máy sản xuất của Công ty Trường Xuân lại nằm "chung tường" với trường mầm non Bãi Bông - nơi có hàng trăm con em của người dân địa phương đang theo học.

Chị N.T.T hiện đang có con theo học tại Trường mầm non Bãi Bông bức xúc: "Ừ thì cứ cho là không xử lý được nạn ô nhiễm từ công ty sản xuất giấy đi, cứ cho là người dân chúng tôi thấp cổ bé họng thì phải chịu vậy! Thế nhưng, mỗi lần đưa con đi học, nhìn con vào lớp mà thương hại... Có ai đặt một công ty sản xuất gây ô nhiễm cạnh trường mầm non bao giờ? Nhiều lúc đang làm thấy khói bay mù mịt,  mùi nồng nặc quá lại xót con, rồi nghỉ cả làm ra cho cháu về sớm".

"Không phải một mình chúng tôi mà nhiều nhà đã nghĩ tới việc gửi con ở trường khác thế nhưng giờ biết gửi ở đâu, cho cháu đi học xa thì không có điều kiện đưa đón mà để học ở đây thì chẳng yên tâm một giây phút nào" - Chị T cho biết thêm.

Đồng tình với ý kiến của chị T,  một người dân khác dãi bày: "Mỗi lần nhà máy đốt lò,  khói đen cứ bốc lên cuồn cuộn, cả xóm phía sau cứ như thể đang nằm trong sương mù. Tối đi ngủ dù đóng kín cửa, sáng hôm sau ngủ dậy vẫn thấy nền nhà, đồ đạc, quần áo phủ một lớp muội than đen mờ."

Nói về việc đốt lò của Công ty Trường Xuân,  một người dân khác thẳng thắn bày tỏ: "Chả biết họ có làm giấy thật hay không,  hay là đang xử lý rác dệt may cho công ty doanh nghiệp nào đó?  Nói là làm giấy mà có khác cái lò đốt rác là mấy đâu! ". Người dân này còn khẳng định chắc nịch: "Thậm chí còn như lò đốt rác công suất lớn chứ chả đùa".

Để làm rõ thêm các thông tin liên quan tới sự hoạt động của nhà máy sản xuất giấy của Công ty Trường Xuân, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Đức Hưởng - Phó Chủ tịch UBND phường Bãi Bông. Tại cuộc trao đổi, ông Hưởng cho biết: "Nhà máy của Công ty Trường Xuân hoạt động ở địa phương từ khoảng năm 2004, ngành nghề sản xuất chủ yếu là giấy cuộn". Cũng theo ông Hưởng: "Trong quá trình công ty hoạt động, người dân địa phương đã nhiều lần phản ánh tới chính quyền về tình trạng ô nhiễm".

Trả lời câu hỏi của PV về việc, phường đã tiến hàng kiểm tra nhiều lần vậy nhà máy của công ty Trường Xuân hoạt động có gây ô nhiễm không? Ông Hưởng cho rằng: " Phường chỉ có trách nhiệm báo cáo vụ việc với cấp trên,  còn kết luận có gây ô nhiễm hay không phải ở phía các cơ quan chức năng". Việc chính quyền xã đề nghị cứ đề nghị ô nhiễm thì vẫn tiếp tục đe dọa cuộc sống của người dân địa phương. Dư luận đang không hiểu liệu có lý do gì đê chính quyền địa phương không tích cực vào cuộc để trả lại cuộc sống thanh bình của người dân địa phương?

Kính đề nghị UBND thị xã Phổ Yên, Thái Nguyên và các cơ quan chức năng cần vào cuộc kiểm tra toàn diện, từ thủ tục xây dựng nhà máy; đánh giá tác động môi trường; dây chuyền sản xuất và quy trình vận hành của nhà máy giấy Trường Xuân để bảo đảm nguyên tắc sản xuất kinh doanh không hủy hoại môi trường. Sau khi doanh nghiệp khắc phục sự cố tràn nước thải hóa chất, cơ quan chức năng cần thông tin rộng rãi để nhân dân yên tâm ổn định cuộc sống.

Tạp chí Điện tử Hòa Nhập sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.