Trở về cội nguồn, ôn lại ký ức 60 năm

Đầu xuân 2025, Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu trở về quê hương Hải Hậu (Nam Định) cùng đồng đội để kỷ niệm ngày nhập ngũ 60 năm trước. Năm 1965, ông cùng nhiều thanh niên khác của xã lên đường nhập ngũ. Trải qua chiến tranh khốc liệt, 22 chiến sĩ thuộc các xã trong huyện Hải Hậu đã hy sinh. Từ khi hòa bình, nhiều người cũng đã mất vì bệnh tật và các lý do khác.

Tướng Hiệu kể lại về một trường hợp đặc biệt, một nhân chứng lịch sử là cụ Phạm Hữu Xuân, 98 tuổi, người Bình Định, từng trực tiếp đến Hải Hậu nhận tiếp tân binh năm 1965, nay dù tuổi cao sức yếu nhưng vẫn gửi lời chúc mừng đến những người lính năm xưa. Năm 2025 này cụ không thể về lại Hải Hậu để tham dự sự kiện kỷ niệm ngày nhập ngũ của lính Hải Hậu, do tuổi cao sức yếu. Lần gần đây nhất cụ Xuân về thăm Hải Hậu là năm 2020, sau khi dự Lễ kỷ niệm tại Hải Hậu, tướng Hiệu và con ông đã mời cụ lên thăm nhà mình tại Hà Nội và thăm Văn phòng Viện sĩ nơi ông làm việc. Cụ Phạm Hữu Xuân đã rất xúc động khi được tướng Hiệu cùng gia đình đón tiếp ân cần. Câu chuyện cảm động của người thủ trưởng tuyển quân với người lính được tuyển, sau này trở thành tướng quân đội, là một minh chứng sống động về tình đồng đội bền chặt suốt hàng chục năm.

Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu cùng những người đồng đội trở về thăm quê hương Hải Hậu, Nam Định

Những dấu ấn trong sự nghiệp và tình đồng chí

Trong quá trình chiến đấu, nhiều đồng chí cùng thời với Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu đã trưởng thành, trở thành những nhân vật có tầm ảnh hưởng trong các lĩnh vực khác nhau. Tuy nhiên, tướng Hiệu vẫn là người giữ vị trí cao nhất trong số những người nhập ngũ từ Hải Long năm ấy, trở thành Thượng tướng, Viện sĩ Viện Hàn lâm Khoa học Quân sự Nga. Cùng thời với ông có bốn người lính khác thành danh, trong đó có Trung tướng Hoàng Kỳ – nguyên Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội Nhân dân Việt Nam, ông Phạm Trung Bính – nguyên Trưởng ty Lương thực Nam Định (nay đã 80 tuổi), và ông Trịnh Đình Hưng – từng công tác tại Tòa án Tối cao.

Trở về quê hương, nhiều năm qua đi, cứ đến Lễ kỷ niệm nhập ngũ, các đồng đội cùng nhau về quê, thắp nén hương tri ân những đồng chí đã hy sinh, ôn lại ký ức chiến trường, chia sẻ câu chuyện của 60 năm qua. Dù biết bao thời gian đã trôi qua, tình đồng chí, đồng đội, tình làng nghĩa xóm vẫn bền chặt, giữ vững truyền thống văn hóa lịch sử của quê hương.

Dấu ấn văn hóa và lịch sử quê hương

Xã Hải Long nói riêng và huyện Hải Hậu nói chung là vùng đất có truyền thống cách mạng kiên cường và giàu bản sắc văn hóa. Đây là địa phương từng nhiều lần được tuyên dương anh hùng trong chiến đấu, xây dựng văn hóa và đổi mới. Ấn tượng sâu sắc đối với tướng Hiệu mà ông nhiều lần nhắc, đó là Cầu Ngói, chùa Lương với những đường nét kiến trúc cổ kính và độc đáo mang đặc trưng của thế kỉ XVII – XVIII, thể hiện rõ nét sự tài hoa của những người thợ xứ Thành Nam xưa - một biểu tượng văn hóa của huyện - là những minh chứng rõ nét cho sự kết hợp hài hòa giữa lịch sử và tín ngưỡng.

Cầu Ngói - biểu tượng ghi dấu lịch sử phát triển của vùng đất Hải Hậu 

Huyện Hải Hậu là vùng đất có sự giao thoa giữa hai tôn giáo lớn: Phật giáo và Công giáo, với hơn 500 nhà thờ và nhiều chùa chiền. Những giá trị văn hóa và tâm linh này góp phần tạo nên một bản sắc riêng cho quê hương, nơi đã sản sinh ra những người lính kiên trung như các chàng trai trung đoàn 812 năm nào.

Kỷ niệm 60 năm nhập ngũ đối với tướng Hiệu và đồng đội chính là dịp để ôn lại quá khứ và nhắc nhở về tinh thần “Bộ đội Cụ Hồ” – những người đã chiến đấu và hy sinh vì độc lập dân tộc. Những người lính năm xưa, dù nay tóc đã bạc nhưng lòng vẫn son sắt với quê hương, đất nước, mãi là tấm gương sáng cho thế hệ mai sau.