Vì ngày này là ngày ông Nguyễn Bặc bị hành quyết, 163 nơi thờ tự đều tổ chức lễ giỗ thành kính trang trọng. Nguyễn Bặc là vị công thần hàng đầu, với hậu thế ông là một danh nhân của đất nước, với dòng tộc ông được coi là vị Thái Thủy tổ họ Nguyễn, là tấm gương sáng để hậu duệ noi theo.

Ông Nguyễn Bặc là trung thần của vua Đinh Tiên Hoàng,  sinh năm 924, cùng với vua Đinh. Lúc nhỏ vua Đinh cùng 4 người nữa, tức 5 người bạn là Nguyễn Bặc, Đinh Điền, Trịnh Tú và Lưu Cơ cùng chăn trâu, tập đánh trận. Sau khi dẹp loạn thống nhất 12 sứ quân, lên ngôi vua thì Đinh Tiên Hoàng phong các chức sắc, đặc biệt là Nguyễn Bặc. Ông là người văn võ song toàn nên được phong là Định Quốc công tể tướng. Ông là người rất trung thành với vua Đinh. Nhà Đinh tồn tại chưa đầy 13 năm thì kết thúc, là một trung thần của nhà Đinh, không dễ dàng chấp nhận việc nhà Lê lên nắm quyền nên Định Quốc Công Nguyễn Bặc, ngoại giáp Đinh Điền và một số trung thần quyết đứng lên bảo vệ nhà  Đinh nên đã rời Hoa Lư vào Thanh Hoá tập hợp thêm lực lượng.  Cuộc giao tranh diễn ra không cân sức, ngoại giáp Đinh Điền tử trận còn Định Quốc Công Nguyễn Bặc bị  bắt đem về Hoa Lư hành quyết ngày 15 tháng 10 năm Kỷ Mão tức năm 979. Sau khi ông mất, quần thần lượm xác của ông đem về mai táng tại Đàm thôn trên một bãi đất ven sông Chanh, ngoại vi thành Hoa Lư.

Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu cùng các nhà văn, nhà báo và sĩ quan thân cận về dự Lễ dâng hương Giỗ Đức Thuỷ Tổ - Thái Tể Định Quốc Công NGUYỄN BẶC.

Ông Nguyễn Văn Sở (Nguyên Trưởng khoa ngoại ngữ Học viện Quốc tế) – Chủ tịch dòng họ Nguyễn toàn quốc chia sẻ, những kế sách cùng tài thao lược của Định Quốc Công Nguyễn Bặc đến ngày nay vẫn còn nguyên giá trị: “Có những bài học mà cụ Nguyễn Bặc để lại như những chiến lược quân sự như lấy nhỏ đánh lớn, chui sâu vào lòng địch, kết hợp chủ lực bên ngoài, đánh vào để tiêu diệt giặc hay những nơi địch phòng vệ kín đáo thì phải dùng kế điệu hổ ly sơn” vẫn còn nguyên giá trị.

Tôi được biết, Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu sinh năm 1947, ở xã Hải Long (Hải Hậu, Nam Định), trong gia tộc họ Nguyễn, là một nhánh của dòng Nguyễn Bặc, nên từ nhỏ, tướng Hiệu đã theo người thân trong gia đình về đền thờ ở xã Gia Phương (Gia Viễn, Ninh Bình) hương khói cụ tổ Nguyễn Bặc. Tướng Hiệu cũng thường xuyên được mẹ cha kể cho nghe câu chuyện về cụ tổ Nguyễn Bặc, về dòng dõi học cao họ Nguyễn, cho nên trong tiềm thức của Nguyễn Huy Hiệu, đã âm thầm khắc ghi hình ảnh và nhân cách Trung quân ái Quốc của cụ tổ, góp phần làm nên một binh nghiệp rạng rỡ, một tính cách chỉ huy quyết đoán của Nguyễn Huy Hiệu sau này. Chữ Trung này là kết tinh từ tình yêu thương, một lòng đi theo chính nghĩa. Và từ thành công đó, tướng Hiệu khi nghỉ hưu còn được vinh danh làm Chủ tịch danh dự dòng họ Nguyễn Bặc toàn quốc*.

Ông Nguyễn Văn Sở – Chủ tịch dòng họ Nguyễn toàn quốc chia sẻ về Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu: “Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu là một vị tướng tài mang lại vinh quang cho dòng họ Nguyễn, là truyền nhân xứng đáng của tướng Nguyễn Bặc. Ông là người có tâm, có tầm, lại luôn hướng về tổ tiên, chăm sóc tâm linh cho dòng tộc, và hơn hết là luôn truyền kinh nghiệm sống, chiến đấu, những bài học quý giá cho thế hệ sau.

Việc tướng Hiệu được vinh danh là Chủ tịch danh dự dòng họ Nguyễn Bặc toàn quốc không chỉ khiến các bậc tổ tông dòng họ được thỏa tâm, mà còn là động lực mạnh mẽ thúc đẩy thế hệ trẻ của dòng họ Nguyễn tiếp tục sống, cống hiến theo truyền thống quý báu của tổ tiên với đại diện là cụ Nguyễn Bặc, sau này là Nguyễn Trãi”.

Thanh Hương- Văn phòng Viện sỹ