“Mất giá” sau ly hôn

Hết “quyền” lựa chọn?

Dắt cô con gái trẻ trung, xinh đẹp đến CLB Tâm Giao, bà Lê Thị Tính (Bắc Từ Liêm, HN) nói: “Chị làm ơn tìm giúp em nó một người để làm lại cuộc đời. Em nó lấy phải người không ra gì nên sống với nhau chưa được bao lâu đã ly hôn.




Năm nay, Hằng (con gái bà Tính) bước sang tuổi 25, cưới chồng năm 22 tuổi và ly hôn một năm sau đó. Tốt nghiệp đại học, Hằng lên xe hoa với một thiếu gia con nhà khá giả sau mấy tháng yêu nhau. Kết hôn được một tháng, cô phát hiện chồng nghiện ma túy và chưa chấm dứt hết với những mối tình cũ ở bên ngoài. Cuộc hôn nhân kết thúc khi cô chưa kịp cảm nhận niềm hạnh phúc làm vợ, làm mẹ.

- Em chấp nhận đến với người mất vợ, ly hôn có con riêng, hơn 15-20 tuổi, hình thức thế nào cũng được - Hằng nói.

- Em còn trẻ lại xinh đẹp, có công việc ổn định, sao lại không lựa chọn người có điều kiện, hoàn cảnh tương đương mà lại hạ thấp bản thân thế?

Nghe tư vấn viên hỏi lại, Hằng cười buồn đáp, “em ly hôn là đã “mất giá” làm sao có quyền đòi hỏi”. Bà Tính ngồi bên cạnh cũng đồng tình với con gái, bảo chọn thế may ra còn lấy được chồng. Hóa ra trong suy nghĩ của Hằng và người thân trong gia đình, “gái một lần đò” là “mất giá”. Dù họ có con hay chưa, còn trẻ hay “cứng tuổi” thì cũng chẳng có quyền đưa ra tiêu chuẩn lựa chọn khi tái hôn. Mà có muốn cũng khó khăn bởi định kiến xã hội lâu nay vẫn gắn mác “mất giá” khi phụ nữ ly hôn. Họ chỉ “được phép” bước vào những cuộc hôn nhân “chắp vá”, với những người đàn ông kém hoàn hảo. Đây là lý do vì sao Hằng không dám mơ đến người bạn đời có điều kiện tốt, dù bản thân cô có những yếu tố hơn cả một số cô gái chưa kết hôn.

Luẩn quẩn trong vòng tròn bất hạnh

32 tuổi, chị Minh Ngọc (Gia Lâm, HN) ly hôn, một nách nuôi hai con nhỏ. Sau một thời gian, vết thương lòng nguôi ngoai cộng thêm sự động viên của người thân, chị có mong muốn tìm hạnh phúc mới. Nhưng nghĩ thì dễ, thực hiện lại rất khó khăn, bởi những người đến với chị đều giống hoặc tồi tệ hơn chồng cũ. Còn những người đàn ông tốt một chút thì chị lại không ở trong “tầm ngắm” của họ. Thêm vào đó, gánh nặng nuôi hai con trở thành vật cản lớn nhất trên con đường tìm kiếm hạnh phúc mới của chị. Cuối cùng chị tặc lưỡi chấp nhận tái hôn với người đàn ông ly hôn, hơn mình gần 15 tuổi, nuôi 1 con riêng.

Cuộc hôn nhân “rổ rá cạp lại” ấy hạnh phúc một nhưng khiến chị đau đầu mười, bởi sự phức tạp cảnh “con anh, con em” và sự chi phối của người cũ trong vấn đề nuôi dạy con cái sau ly hôn. Chồng mới cũng chẳng hoàn hảo hơn chồng cũ là mấy, thậm chí còn có nhiều thói hư tật xấu hơn. Mỗi lần vợ chồng mâu thuẫn, anh ta đánh vợ con rồi bảo: “Nồi nào vung nấy, cô tốt đẹp hơn thì đã chẳng “úp” vào tôi...”. Vậy nên dù đau khổ chị cũng phải cam chịu, không dám nghĩ đến chuyện ly hôn thêm lần nữa. Nỗi sợ sự kỳ thị “đàn bà hai lần bỏ chồng/bị chồng bỏ là “loại” chẳng ra gì” của xã hội đã khiến cuộc đời chị luẩn quẩn trong cái vòng hôn nhân bất hạnh.

“Gái nạ dòng” khó mở cánh cửa hôn nhân?

Số liệu mẫu của Tổng Điều tra dân số và nhà ở năm 2009 đã cho thấy phần nào sự kỳ thị của xã hội đối với phụ nữ ly hôn. Cụ thể vào thời điểm thống kê, toàn quốc có khoảng 286,5 ngàn nam giới và 658 ngàn phụ nữ ly hôn/ ly thân. Như vậy, mức độ ly hôn/ly thân của nữ giới cao hơn nam giới cả về số lượng cũng như tỷ lệ. Nguyên nhân là do sau khi ly hôn, số lượng nam giới có khả năng tái hôn cao hơn nữ giới.

Lý giải về sự lý do sau khi ly hôn đa số nam giới đều dễ dàng tìm kiếm tổ ấm mới còn đa số nữ giới lại chấp nhận cuộc sống đơn thân, tiến sĩ Khuất Thu Hồng (Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển xã hội) cho rằng, xã hội lâu nay quan niệm người phụ nữ chỉ nên lấy chồng một lần. Trong khi đó, nam giới ly hôn vẫn rất có quyền lựa chọn hôn nhân. Họ có thể lấy vợ bất cứ thời điểm nào, còn phụ nữ chỉ có cơ hội khi tuổi còn trẻ, không nặng gánh con cái.

Thực tế xã hội cũng cho thấy, có đến 64,3% con cái sống với mẹ sau khi gia đình đổ vỡ. Đây cũng là một trở ngại cho phụ nữ khi tái hôn. Quan niệm nghĩa vụ người mẹ đối với con cái quan trọng, lớn hơn hạnh phúc riêng của người phụ nữ sau ly hôn cũng là một sức ép khiến chị em khó mở cánh cửa hôn nhân thêm một lần nữa.

Thống kê riêng của Văn phòng Tâm Giao, 80% số nam giới ly hôn độ tuổi 35-66 có xu hướng tìm kiếm bạn đời kém hơn 10-20 tuổi, trong khi đó 90% số nữ giới ly hôn tuổi đời 25-50 đều chấp nhận tái hôn với người lớn hơn mình 15-25 tuổi…Rõ ràng, sự kỳ thị về ly hôn đối với phụ nữ đã và đang mang lại gánh nặng, thiệt thòi cho cuộc sống của người mẹ cũng như trẻ em sau ly hôn. Bởi không ít chị em bước vào những cuộc hôn nhân kiểu “vơ bèo vạt tép” đã trở thành nạn nhân bị bạo lực gia đình, để lại những hậu quả nặng nề.