Xin cũng… không cho?
Theo quy định tại Khoản 5, Điều 34 Nghị định số 166/2013/NĐ-CP ngày 12/11/2013 của Chính phủ quy định về cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt hành chính buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả thì trường hợp cá nhân, tổ chức phải thi hành quyết định cưỡng chế về việc tháo dỡ, di chuyển công trình xây dựng trái phép hoặc bàn giao đất mà trong công trình và trên đất đó có tài sản không thuộc diện phải cưỡng chế thì người tổ chức cưỡng chế có quyền buộc cá nhân, tổ chức phải thi hành quyết định cưỡng chế và những người khác có mặt trong công trình ra khỏi công trình hoặc khu vực đất, đồng thời yêu cầu họ tự chuyển tài sản ra theo. Nếu họ không tự nguyện thực hiện thì người tổ chức cưỡng chế yêu cầu lực lượng cưỡng chế đưa họ cùng tài sản ra khỏi công trình hoặc khu vực đất đó. Trường hợp họ từ chối nhận tài sản, người tổ chức cưỡng chế phải lập biên bản ghi rõ số lượng, chủng loại, tình trạng từng loại tài sản và thuê tổ chức, cá nhân có đủ điều kiện để trông giữ, bảo quản hoặc bảo quản tại kho của cơ quan ra quyết định cưỡng chế và thông báo địa điểm, thời gian để cá nhân, tổ chức có tài sản nhận lại tài sản. Cá nhân, tổ chức có tài sản phải chịu các chi phí vận chuyển, trông giữ, bảo quản tài sản. Quá thời hạn 06 tháng, kể từ ngày nhận được thông báo đến nhận tài sản mà cá nhân, tổ chức có tài sản không đến nhận thì tài sản đó được bán đấu giá theo quy định của pháp luật. Số tiền thu được, sau khi trừ các chi phí cho việc vận chuyển, trông giữ, bảo quản, xử lý tài sản sẽ được gửi tiết kiệm loại không kỳ hạn tại tổ chức tín dụng và thông báo cho cá nhân, tổ chức có tài sản biết để nhận khoản tiền đó. Đối với tài sản hư hỏng và không còn giá trị, người tổ chức cưỡng chế tổ chức tiêu hủy theo quy định của pháp luật. Người tổ chức cưỡng chế phải lập biên bản ghi rõ hiện trạng của tài sản trước khi tiêu hủy.
Khoản 2, Điều 34 Nghị định 166/2013/NĐ-CP còn quy định: Trước khi tiến hành cưỡng chế, nếu cá nhân, tổ chức bị cưỡng chế tự nguyện thi hành thì cơ quan chủ trì cưỡng chế lập biên bản công nhận sự tự nguyện thi hành.
| Kế hoạch cưỡng chế được UBND huyện Phúc Thọ phê duyệt |
Theo kế hoạch, buổi cưỡng chế được tổ chức vào ngày 1/8/2018 thì ngày 31/7/2018, ông Nguyễn Chí Ninh đã mang đơn xin tự tháo dỡ lên nộp tại UBND xã Liên Hiệp và UBND huyện Phúc Thọ. Trong đơn, ông Ninh trình bày rất rõ là chưa chuẩn bị được mặt bằng, cam kết sau 15 ngày sẽ tự tháo dỡ để tránh tổn thất, nếu không sẽ phải chịu hoàn toàn trách nhiệm. Ấy thế nhưng, UBND xã Liên Hiệp đã từ chối nhận đơn, buổi cưỡng chế vì thế vẫn được tiến hành đúng như kế hoạch và để lại hậu quả như Hoanhap.vn đã phản ánh trong bài viết trước.
UBND huyện cũng đau đầu vì… vịt?
Để giải quyết hậu quả hết sức bi hài của vụ cưỡng chế này, ngày 17/8/2018, UBND huyện Phúc Thọ đã phải có Văn bản số 859/UBND-TCKH gửi UBND TP.Hà Nội và các cơ quan: Văn phòng UBND Thành phố; Sở Tài nguyên và môi trường; Sở Tài chính; Sở Tư pháp và Thanh tra Thành phố đề xuất cho bán trực tiếp ngay trong tháng 8/2018 và xin ý kiến chỉ đạo. Lý do tài sản là vịt, ngan, lợn, gà… không để lâu được vì UBND xã gặp khó khăn về chuồng trại, kinh phí thuê người chăn nuôi, thức ăn, điều kiện phòng chống dịch bệnh... Ước tính, số tài sản này trị giá khoảng 60 triệu đồng nhưng chi phí trông nom, bảo vệ, thức ăn… ngốn khoảng 1,5 triệu đồng/ ngày. Nếu phải trông giữ theo quy định là 06 tháng thì mức kinh phí mà UBND xã phải ứng ra là khoảng 270 triệu đồng. Tuyệt nhiên, Văn bản 859/UBND-TCKH ngày 17/8/2018, UBND huyện Phúc Thọ không hề đề cập đến số lượng cá các loại khoảng 5-6 tấn mà gia đình ông Nguyễn Chí Ninh thả dưới ao.
| Văn bản 859/UBND-TCKH của UBND huyện Phúc Thọ |
Được biết đến nay, sau gần 3 tháng, UBND TP.Hà Nội và các ngành liên quan cũng chưa có văn bản chỉ đạo nào “trái luật”, trái Nghị định 166/2013/NĐ-CP để có thể chiều theo đề xuất của UBND huyện Phúc Thọ.
Ai trông, ai chi…?
Theo xác minh của phóng viên Hoanhap.vn, sau khi cưỡng chế từ ngày 1/10 đến 5/10/2018, ngoài việc phân công lực lượng công an xã bảo vệ, UBND xã Liên Hiệp đã khoán cho bà Vương Thị Hồi trú tại Cụm 3, xã Liên Hiệp chăm sóc số vật nuôi của gia đình ông Nguyễn Chí Ninh với số tiền 500.000 đồng/ngày. Từ ngày 5/10/2018, UBND xã Liên Hiệp lại thuê bà Đỗ Thị Hoa trú tại Cụm 6 xã Liên Hiệp chăm sóc với tiền công 200.000 đồng/ngày, thức ăn ngày 03 bao cám Việt- Pháp. Nhưng đến nay cả hai người mà UBND xã Liên Hiệp thuê trông coi, chăm sóc số vật nuôi của gia đình ông Ninh đều chưa ai nhận được một đồng tiền công nào. Vậy thử hỏi UBND huyện Phúc Thọ lấy đâu ra con số chi phí 1,5 triệu đồng/ngày để báo cáo UBND TP. Hà Nội? Số tiền 70- 80 triệu đồng mà cá nhân ông Nguyễn Quang Bình- Chủ tịch UBND xã Liên Hiệp nói phải ứng của cá nhân ra, chưa kể huy động của cán bộ xã là tiền gì, chi phí vào đâu? Phải chăng Chủ tịch UBND xã Liên Hiệp đã “lừa trên, dối dưới”?
| Bà Vương Thị Hồi và Đỗ Thị Hoa xác nhận được UBND xã Liên Hiệp thuê chăm sóc đàn vịt của gia đình ông Ninh |
Cưỡng chế tháo dỡ hay… huỷ hoại tài sản?
Chưa hết, lại nói đến việc tổ chức cưỡng chế, trong mục cưỡng chế buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả, Nghị định 166/2013/NĐ-CP có quy định rất rõ là cưỡng chế về việc tháo dỡ, di chuyển công trình xây dựng. Theo từ điển tiếng Việt thì tháo dỡ có nghĩa là tháo rời và lấy ra lần lượt từng cái, từng bộ phận hoặc từng thứ một, nói khái quát như tháo dỡ nhà cửa, tháo dỡ hàng hoá.
Tuy nhiên, theo quan sát của phóng viên và những gì còn sót lại tại hiện trường thì đoàn cưỡng chế đã thuê hẳn máy xúc vào đập phá, san phẳng toàn bộ công trình xây dựng của gia đình ông Nguyễn Chí Ninh. Gạch ngói thì nát vụn, những mái tôn, tuýp sắt dùng làm xà cột của công trình đã bị lưỡi gầu máy xúc hoặc vò nát, hoặc làm cong queo chỉ có thể đem bán đồng nát, tái chế chứ không thể tái sử dụng, ước tính thiệt hại lên đến hàng trăm triệu đồng.
| Những gì sót lại sau vụ cưỡng chế |
Clip: máy xúc được đoàn cưỡng chế thuê để tổ chức cưỡng chế
Với hiện trường như vậy chỉ có thể dùng từ huỷ hoại tài sản để lột tả chứ không thể gọi là cưỡng chế tháo dỡ (còn tiếp).