Nồng nàn rượu hoẵng đón Xuân của người Mường vùng cao Phú Thọ
2016-02-08 12:05:47
0 Bình luận
Mỗi khi Tết đến Xuân về, trên khắp các bản Mường, huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ, đồng bào lại cùng nhau quây quần bên bếp lửa, thưởng thức chén rượu hoẵng nồng ấm hương vị của núi rừng trong không khí rộn ràng chào đón Năm mới. Với người Mường ở Thanh Sơn, Tết mà không có rượu hoẵng thì không gọi là Tết.
Nói về ẩm thực người Mường vùng cao Thanh Sơn, người ta thường nhắc đến măng chua, thịt chua, cỗ lá, xôi ngũ sắc. Nhưng ít ai biết được rằng, để những món ăn ấy thêm đậm đà thì phải có rượu hoẵng uống cùng.
Rượu hoẵng không biết có từ bao giờ nhưng trải qua bao năm tháng, người Mường ở Thanh Sơn vẫn giữ được bí quyết tạo nên hương vị rất riêng, rất hấp dẫn chỉ nơi đây mới có.
Chị Đinh Thị Thực, dân tộc Mường, ở xóm Chúa, xã Thượng Cửu, huyện Thanh Sơn, người vẫn còn lưu giữ được cách nấu rượu truyền thống cho biết để có được rượu hoẵng thơm ngon phải trải qua rất nhiều công đoạn và mất khá nhiều thời gian, công sức.
Muốn tạo hương vị đặc trưng của rượu hoẵng, người nấu rượu phải đi vào tận rừng sâu hái những loại lá cây phù hợp để làm men. Mỗi quả men là sự hòa quyện của nhiều loại lá rừng, củ rừng như cỏ rịch, cỏ nghén, gừng, ớt, lá trầu không và một ít bồ hóng.
Lá cây rừng sẽ được rửa sạch phơi khô, băm nhỏ, giã thật nát đem trộn với bột gạo, sau đó nặn thành từng quả men nhỏ, phía dưới lót rơm và phủ một lớp bên trên cho kín rồi đem treo gác bếp cho khô; thời gian thành men là khoảng 6-8 đêm (mùa Hè), khoảng 10 đêm (mùa Đông).
Khi đã làm được men, người dân sẽ chọn gạo nấu cơm rượu và ủ men rượu. Loại gạo được chọn nấu rượu phải là loại gạo thơm ngon hoặc gạo nếp nương và gạo chỉ xay cho hết vỏ trấu.
Nấu cơm rượu cũng là một kỹ năng được tích lũy từ lâu đời của người Mường. Gạo nếp sẽ được ngâm khoảng 7-8 giờ, sau đó đem vớt ra ráo nước cho vào hông (tức là loại chõ to, bằng gỗ) để đồ; cơm xôi phải được nấu bằng củi và cơm nấu phải vừa chín tới, không được cứng cũng không được quá nát.
Khi xôi chín, người nấu sẽ lót lá chuối trên nong (nia) để nguội, xong đặt xôi lên trên sọt đại, hình thù đan kiểu phễu (có đường kính độ 1,2m), rồi mới trộn với men đã được xay nhỏ. Số men tùy theo trọng lượng gạo đồ xôi, trung bình 1kg gạo phải dùng tới 3 quả men rải đều trên thành phễu.
Sau đó, lá chuối rừng hơ lửa, rửa sạch được đậy lên trên, lá được xếp theo hình phễu để cạnh bếp qua 3 ngày 3 đêm (vào mùa Hè), còn về mùa Đông để dài ngày hơn.
Khi có mùi rượu thơm thì chuyển vào các nồi to và cho nước sôi để nguội vào ngập xôi đã ủ men, sau đó đậy kín, ủ khoảng 4 ngày đêm.
Hoàn thành các công đoạn, uống thử thấy rượu có vị thơm, ngọt, là việc chưng cất đã đạt yêu cầu.
Chị Đinh Thị Thực cho biết thêm, công đoạn nấu rượu cũng rất quan trọng, trước khi đem nung rượu, người nấu rượu phải lọc bỏ bã lấy nguyên cốt cho vào chum và vần quanh bếp. Khi nấu rượu cần theo dõi tỉ mỉ, liên tục xoay vần cho rượu chín đều.
Rượu hoẵng đạt yêu cầu phải trong, sánh, ngả màu vàng sáp ong, có vị ngọt đậm, mát, có mùi thơm lạ của men lá rừng. Rượu cần nung chín bởi rượu chưa chín kỹ uống sẽ bị đau đầu.
Rượu chín không được nhấc ra khỏi bếp ngay mà phải để nguội, tới hôm sau mới nhấc ra và khoảng 2-3 ngày là uống được.
Theo một số người có kinh nghiệm trong thưởng thức ẩm thực, rượu men lá của người Mường ở Thanh Sơn khi uống có hương vị rất hấp dẫn, ngọt mát, đậm đà, dù nồng độ khá cao nhưng lại rất dịu dàng, êm ái. Đó là một đặc điểm rất quý của rượu men lá.
Với đồng bào Mường ở Thanh Sơn, rượu hoẵng còn dùng để biếu khách quý về thăm như một món quà đậm đà hương vị quê hương, chứa đựng cả tình người, được lưu giữ qua đôi bàn tay của người phụ nữ nơi đây.
Ngày nay, dù đã có nhiều loại đồ uống khác nhau, song đặc sản rượu hoẵng người Mường ở Thanh Sơn vẫn được lưu giữ và phát triển trong văn hóa ẩm thực của đồng bào các dân tộc trên địa bàn huyện./.
Rượu hoẵng không biết có từ bao giờ nhưng trải qua bao năm tháng, người Mường ở Thanh Sơn vẫn giữ được bí quyết tạo nên hương vị rất riêng, rất hấp dẫn chỉ nơi đây mới có.
Chị Đinh Thị Thực, dân tộc Mường, ở xóm Chúa, xã Thượng Cửu, huyện Thanh Sơn, người vẫn còn lưu giữ được cách nấu rượu truyền thống cho biết để có được rượu hoẵng thơm ngon phải trải qua rất nhiều công đoạn và mất khá nhiều thời gian, công sức.
Muốn tạo hương vị đặc trưng của rượu hoẵng, người nấu rượu phải đi vào tận rừng sâu hái những loại lá cây phù hợp để làm men. Mỗi quả men là sự hòa quyện của nhiều loại lá rừng, củ rừng như cỏ rịch, cỏ nghén, gừng, ớt, lá trầu không và một ít bồ hóng.
Lá cây rừng sẽ được rửa sạch phơi khô, băm nhỏ, giã thật nát đem trộn với bột gạo, sau đó nặn thành từng quả men nhỏ, phía dưới lót rơm và phủ một lớp bên trên cho kín rồi đem treo gác bếp cho khô; thời gian thành men là khoảng 6-8 đêm (mùa Hè), khoảng 10 đêm (mùa Đông).
Khi đã làm được men, người dân sẽ chọn gạo nấu cơm rượu và ủ men rượu. Loại gạo được chọn nấu rượu phải là loại gạo thơm ngon hoặc gạo nếp nương và gạo chỉ xay cho hết vỏ trấu.
Bánh uôi - một đặc sản ẩm thực độc đáo của người Mường trong dịp Tết cổ truyền. (Ảnh: Thanh Hà/TTXVN)
Nấu cơm rượu cũng là một kỹ năng được tích lũy từ lâu đời của người Mường. Gạo nếp sẽ được ngâm khoảng 7-8 giờ, sau đó đem vớt ra ráo nước cho vào hông (tức là loại chõ to, bằng gỗ) để đồ; cơm xôi phải được nấu bằng củi và cơm nấu phải vừa chín tới, không được cứng cũng không được quá nát.
Khi xôi chín, người nấu sẽ lót lá chuối trên nong (nia) để nguội, xong đặt xôi lên trên sọt đại, hình thù đan kiểu phễu (có đường kính độ 1,2m), rồi mới trộn với men đã được xay nhỏ. Số men tùy theo trọng lượng gạo đồ xôi, trung bình 1kg gạo phải dùng tới 3 quả men rải đều trên thành phễu.
Sau đó, lá chuối rừng hơ lửa, rửa sạch được đậy lên trên, lá được xếp theo hình phễu để cạnh bếp qua 3 ngày 3 đêm (vào mùa Hè), còn về mùa Đông để dài ngày hơn.
Khi có mùi rượu thơm thì chuyển vào các nồi to và cho nước sôi để nguội vào ngập xôi đã ủ men, sau đó đậy kín, ủ khoảng 4 ngày đêm.
Hoàn thành các công đoạn, uống thử thấy rượu có vị thơm, ngọt, là việc chưng cất đã đạt yêu cầu.
Chị Đinh Thị Thực cho biết thêm, công đoạn nấu rượu cũng rất quan trọng, trước khi đem nung rượu, người nấu rượu phải lọc bỏ bã lấy nguyên cốt cho vào chum và vần quanh bếp. Khi nấu rượu cần theo dõi tỉ mỉ, liên tục xoay vần cho rượu chín đều.
Rượu hoẵng đạt yêu cầu phải trong, sánh, ngả màu vàng sáp ong, có vị ngọt đậm, mát, có mùi thơm lạ của men lá rừng. Rượu cần nung chín bởi rượu chưa chín kỹ uống sẽ bị đau đầu.
Rượu chín không được nhấc ra khỏi bếp ngay mà phải để nguội, tới hôm sau mới nhấc ra và khoảng 2-3 ngày là uống được.
Theo một số người có kinh nghiệm trong thưởng thức ẩm thực, rượu men lá của người Mường ở Thanh Sơn khi uống có hương vị rất hấp dẫn, ngọt mát, đậm đà, dù nồng độ khá cao nhưng lại rất dịu dàng, êm ái. Đó là một đặc điểm rất quý của rượu men lá.
Với đồng bào Mường ở Thanh Sơn, rượu hoẵng còn dùng để biếu khách quý về thăm như một món quà đậm đà hương vị quê hương, chứa đựng cả tình người, được lưu giữ qua đôi bàn tay của người phụ nữ nơi đây.
Ngày nay, dù đã có nhiều loại đồ uống khác nhau, song đặc sản rượu hoẵng người Mường ở Thanh Sơn vẫn được lưu giữ và phát triển trong văn hóa ẩm thực của đồng bào các dân tộc trên địa bàn huyện./.
Tạp chí điện tử Hoà Nhập, cơ quan ngôn luận của Hiệp hội Doanh nghiệp của Thương binh và NKT Việt Nam, liên tục cập nhật thông tin liên quan về lĩnh vực kinh doanh của Thương binh và Người khuyết tật như: Đầu tư, kinh doanh, thương mại, dịch vụ, bất động sản, sức khỏe. Ngoài ra, Tạp chí cũng xin giới thiệu tới độc giả những bài viết về chính sách cho người có công, tấm gương thương binh, người khuyết tật vượt khó, doanh nhân thương binh, người khuyết tật tiêu biểu, doanh nghiệp của thương binh và người khuyết tật. Kính mời độc giả đón đọc. Mọi ý kiến đóng góp và chia sẻ xin liên hệ qua email tapchihoanhap@gmail.com.
Theo vietnamplus.vn
Bác Ngọ đây rồi, chúng ta sống rồi bà con ơi!
Trong ký ức của Thượng tướng, Viện sĩ Nguyễn Huy Hiệu, hình ảnh sâu đậm nhất về nguyên Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Huy Ngọ chính là khi người dân miền Trung giữa cơn “đại hồng thủy” năm 1999 reo lên đầy xúc động: “Bác Ngọ đây rồi, chúng ta sống rồi bà con ơi!”.
2025-09-18 10:37:00
Đảng bộ Công ty Than Mạo Khê - TKV hoàn thành chương trình đổi Thẻ đảng viên
Hoà chung với yêu cầu phát triển trong giai đoạn vươn mình của đất nước, thực hiện Chỉ thị số 51 của Ban Bí thư Trung ương Đảng, công văn của Đảng ủy Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam về hướng dẫn đổi Thẻ đảng viên, vừa qua Đảng ủy Công ty than Mạo Khê đã tổ chức cho trên 1.100 đảng viên trong toàn Đảng bộ tham gia đổi Thẻ đảng viên đảm bảo thời gian và đúng quy trình.
2025-09-18 09:12:30
Kích cầu tín dụng tiêu dùng mùa cuối năm
Năm 2025, Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng GDP đạt 8% trở lên, ngành Ngân hàng phấn đấu đạt mức tăng trưởng tín dụng 16%. Điều này, sẽ tạo môi trường thuận lợi cho tín dụng tiêu dùng khi từ nay đến cuối năm luôn là thời điểm sôi động nhất với hàng loạt sự kiện tiêu dùng lớn, như mùa tựu trường, Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán.
2025-09-18 08:59:17
Giải marathon quốc tế Hà Nội ứng dụng công nghệ AI
Lần đầu tiên, công nghệ AI đa mô hình được ứng dụng tại Giải marathon quốc tế Hà Nội để tạo nên video cá nhân hóa sống động, tái hiện hành trình chạy của từng người theo cách độc nhất.
2025-09-17 12:13:57
Khảo sát của Herbalife: 4 trong 5 người tiêu dùng Việt Nam sử dụng thực phẩm bổ sung, nhưng một nửa cảm thấy thiếu tự tin trong việc lựa chọn được loại thực phẩm bổ sung phù hợp
Khu vực Châu Á Thái Bình Dương, ngày 6 tháng 8 năm 2025, Herbalife, một trong những công ty và cộng đồng hàng đầu về sức khỏe và thể chất, đã công bố kết quả Khảo sát về sử dụng thực phẩm bổ sung có trách nhiệm tại khu vực Châu Á – Thái Bình Dương năm 2025, cho thấy mặc dù việc sử dụng thực phẩm bổ sung đã trở nên phổ biến tại khu vực nhưng nhiều người tiêu dùng vẫn cảm thấy thiếu tự tin khi đưa ra quyết định trong việc sử dụng sản phẩm đúng cách.
2025-09-17 11:43:15
Năm học mới ở Trường THPT Nguyễn Đức Thuận
Là cơ sở giáo dục vừa được UBND tỉnh Ninh Bình trao tặng Cờ thi đua xuất sắc năm học 2024-2025, đầu năm học 2025-2026 Trường THPT Nguyễn Đức Thuận đã phát động mạnh mẽ phong trào thi đua “Mỗi thầy, cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”, mỗi giờ học là một niềm vui, phấn đấu lập nhiều thành tích xuất sắc, chuẩn bị tốt nhất cho lễ kỷ niệm 20 năm thành lập trường (2006-2026).
2025-09-17 10:45:51