Tháng 1 năm 2025, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã công bố việc chuyển giao GPBank cho VPBank và DongABank cho HDBank. Sự kiện này nối tiếp việc chuyển giao tương tự đã được công bố vào tháng 11 năm 2024 của CBBank cho Vietcombank và Oceanbank cho MBBank.

Việc chuyển giao được thực hiện theo chương trình tái cơ cấu của NHNN nhằm bảo vệ các chủ nợ và phục hồi hoạt động của ngân hàng trở lại bình thường. Trước khi chuyển giao, bốn ngân hàng được NHNN kiểm soát đặc biệt sau nhiều năm tích lũy đáng kể nợ xấu và lỗ lũy kế.

Hiện tại, các ngân hàng yếu kém đang trong tình trạng tài chính khó khăn, nợ xấu cao và khả năng thanh khoản hạn chế. Sau khi chuyển giao bắt buộc, các ngân hàng này sẽ được hỗ trợ về vốn, nhân sự và quản trị để phục hồi hoạt động.

Theo Công ty Cổ phần Xếp hạng Tín nhiệm Đầu tư Việt Nam (Vis Ranking), các ngân hàng mới được chuyển giao tới các ngân hàng lớn sẽ không tạo ra tác động đáng kể. Do quy mô các ngân hàng được chuyển giao còn tương đối nhỏ so với các ngân hàng lớn, và các ngân hàng lớn có đủ nguồn lực để hấp thụ và quản lý hoạt động của ngân hàng được chuyển giao. Bên cạnh đó, theo chủ trương của NHNN, các ngân hàng lớn tham gia tái cơ cấu còn được hưởng nhiều ưu đãi đặc biệt.

Theo quy định của Luật các Tổ chức tín dụng 2024 (sửa đổi), các ngân hàng nhận chuyển giao tổ chức tín dụng yếu kém sẽ được hưởng các cơ chế ưu đãi như: Được giảm 50% tỷ lệ dự trữ bắt buộc; được vay tái cấp vốn với lãi suất bằng lãi suất cho vay, gửi tiền tại ngân hàng thương mại được chuyển giao bắt buộc; Không phải hợp nhất báo cáo tài chính;... Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) đánh giá, điều này sẽ hạn chế ảnh hưởng tiêu cực lên báo cáo tài chính hợp lý nhất.

Các ngân hàng lớn tham gia chương trình tái cơ cấu tổ chức tín dụng yếu kém của NHNN đã cung cấp nguồn lực quản lý và kỹ thuật cho các ngân hàng được chuyển giao nhằm hỗ trợ xây dựng chiến lược kinh doanh, chính sách và quy trình hoạt động.

Cụ thể, mỗi ngân hàng lớn đều cử nhân sự giàu kinh nghiệm để tiếp quản các vị trí chủ chốt bao gồm Chủ tịch Hội đồng quản trị và Tổng giám đốc điều hành tại các ngân hàng được chuyển giao.

Các ngân hàng lớn cũng đổi tên các ngân hàng được chuyển giao tương đồng với ngân hàng mẹ và chuyển đổi mô hình thành các ngân hàng số. Các ngân hàng lớn sẽ nhận được một số lợi ích và miễn trừ từ NHNN, bao gồm tăng hạn mức tăng trưởng tín dụng, hạ yêu cầu dự trữ bắt buộc, hỗ trợ thanh khoản, v.v.  

Ngoài ra, một số ngân hàng lớn có kế hoạch bơm vốn mới vào các ngân hàng được chuyển giao sau khi lỗ lũy kế giảm hoặc được giải quyết toàn bộ. Bộ đệm vốn mạnh hơn sẽ giúp cải thiện khả năng thanh toán và sự phục hồi của các ngân hàng được chuyển giao trước những cú sốc trong tương lai, nâng cao niềm tin của thị trường vào khả năng hoạt động liên tục của các ngân hàng được tái cơ cấu.

Trong đó, VPBank đã công bố kế hoạch góp vốn lên tới 16 nghìn tỷ đồng vào GPBank; MBBank đã công bố kế hoạch bơm 5 nghìn tỷ đồng vào Oceanbank trong vòng 7-8 năm của kế hoạch tái cơ cấu; HDBank dự kiến bơm 9 nghìn tỷ đồng vào DongABank sau khi ngân hàng giảm lỗ lũy kế.

Trong bối cảnh kinh tế và nhu cầu tín dụng tăng trưởng mạnh mẽ, rủi ro tài sản có thể tăng tại các ngân hàng nhận chuyển giao do sử dụng hạn mức tăng trưởng tín dụng mới cao hơn để mở rộng cho vay tại một số ngành, từ đó làm tăng rủi ro cho vay tập trung và khả năng dễ bị tổn thương hơn trước các rủi ro sự kiện.

Theo chia sẻ của ban lãnh đạo, VPBank và HDBank có kế hoạch tăng cho vay ngành bất động sản trong 2025. Trong ba năm vừa qua, VPBank và HDBank đã ghi nhận tăng trưởng mạnh vào các ngành nghề có tính chu kỳ như bất động sản và xây dựng; với tổng dư nợ tăng trưởng bình quân hằng năm khoảng 60%/năm trong giai đoạn từ 2022 đến 9T2024, cao hơn đáng kể so với mức tăng trưởng của ngành là 18%.

Tái cơ cấu ngân hàng yếu kém là một phần quan trọng trong chiến lược phát triển bền vững của hệ thống tài chính Việt Nam. Với sự tham gia của các ngân hàng lớn cùng chính sách hỗ trợ từ NHNN, quá trình này được kỳ vọng sẽ góp phần nâng cao tính ổn định của ngành ngân hàng và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, các ngân hàng tham gia tái cơ cấu cần có chiến lược rõ ràng, tập trung vào việc xử lý nợ xấu, nâng cao năng lực quản trị và duy trì sự ổn định trong hoạt động kinh doanh. Nếu thực hiện tốt, đây sẽ là cơ hội để cả hệ thống ngân hàng Việt Nam phát triển bền vững và vững mạnh hơn trong tương lai.