Cuộc làm việc ngày 03/12 do Tổng Bí thư Tô Lâm chủ trì về tình hình thực hiện chủ trương, chính sách đối với người khuyết tật đã tạo dấu ấn đáng chú ý trong tiến trình hoàn thiện hệ thống an sinh xã hội ở Việt Nam. Không chỉ là một hoạt động trước thềm Ngày Quốc tế Người khuyết tật, sự kiện còn mở ra góc nhìn chiến lược về cách tiếp cận của Đảng trong bảo đảm quyền, phát huy năng lực và thúc đẩy hòa nhập xã hội của hơn sáu triệu người khuyết tật trên cả nước.
Một thông điệp xuyên suốt được Tổng Bí thư nhấn mạnh là: chính sách đối với người khuyết tật phải được coi là nhiệm vụ chính trị thường xuyên của cả hệ thống, chứ không phải hoạt động nhân đạo rời rạc. Đây là chuyển biến tư duy quan trọng. Khi xem người khuyết tật là chủ thể phát triển, không phải đối tượng thụ hưởng, chính sách mới có cơ sở để bền vững, hiệu quả và thực chất.
Tại buổi làm việc, các bộ, ngành đã báo cáo nhiều kết quả tích cực: 32% người khuyết tật được hưởng trợ cấp xã hội; 1 triệu người được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí; hàng trăm nghìn người tiếp cận đào tạo nghề, hỗ trợ việc làm và vay vốn. Công trình công cộng, phương tiện giao thông, trường học từng bước được điều chỉnh để phù hợp với nhu cầu tiếp cận. Đó là những thành tựu đáng ghi nhận trong hơn một thập kỷ triển khai Luật Người khuyết tật.
Tuy nhiên, theo Tổng Bí thư, khoảng cách giữa chính sách và thực thi vẫn còn lớn. Nhiều nhóm người khuyết tật — đặc biệt là khuyết tật nặng, khuyết tật trí tuệ, trẻ em khuyết tật và phụ nữ khuyết tật — vẫn gặp khó khăn trong tiếp cận giáo dục, y tế, việc làm và dịch vụ phục hồi chức năng. Một số địa phương chưa dành sự ưu tiên đúng mức, nguồn lực đầu tư còn phân tán, đội ngũ làm công tác xã hội còn thiếu và yếu, dẫn tới chất lượng hỗ trợ chưa đồng đều. Hệ thống dữ liệu quốc gia về người khuyết tật chưa hoàn chỉnh, khiến việc hoạch định chính sách còn “mù mờ” ở nhiều cấp.
Chính vì vậy, sự ra đời của Kết luận 444 được xem như bản “định hướng chiến lược” mới cho giai đoạn 2025–2030. Kết luận yêu cầu phải rà soát toàn diện hệ thống chính sách, đảm bảo tính thống nhất, tính liên thông, đặc biệt là trong giáo dục nghề nghiệp, chăm sóc sức khỏe, tiếp cận công trình và hỗ trợ pháp lý. Đây là cơ sở để khắc phục tình trạng chính sách chồng chéo, thiếu thực tiễn hoặc không phù hợp với bối cảnh mới.
Một điểm nhấn quan trọng khác là yêu cầu đẩy mạnh chuyển đổi số cho người khuyết tật. Tổng Bí thư cho rằng công nghệ sẽ giúp thu hẹp khoảng cách về cơ hội, từ giáo dục trực tuyến, đào tạo nghề từ xa cho tới việc sử dụng trí tuệ nhân tạo, thiết bị trợ giúp và các nền tảng thông tin tiếp cận. Trong bối cảnh nền kinh tế số ngày càng chiếm tỷ trọng lớn, đây chính là “cánh cửa hòa nhập” đầy tiềm năng – điều mà trước đây chính sách chưa khai thác mạnh mẽ.
Bên cạnh đó, Kết luận 444 đặt ra yêu cầu tăng cường vai trò của các tổ chức xã hội, hiệp hội người khuyết tật, doanh nghiệp và cộng đồng. Việc tạo công ăn việc làm bền vững không chỉ là nhiệm vụ của Nhà nước mà cần sự tham gia sâu rộng của xã hội. Chính các doanh nghiệp mới là lực lượng nòng cốt mở ra cơ hội việc làm, đặc biệt cho các nhóm có khả năng lao động nhưng bị hạn chế bởi rào cản xã hội. Mô hình doanh nghiệp xã hội, cơ sở sản xuất dành cho người khuyết tật, hay những doanh nghiệp tiêu biểu trong sử dụng lao động đặc thù được đánh giá là nguồn cảm hứng và động lực cần nhân rộng.
Một điểm đáng chú ý là chỉ đạo yêu cầu xóa bỏ rào cản vô hình trong nhận thức. Dù chính sách tốt đến đâu, nếu xã hội vẫn nhìn người khuyết tật bằng lăng kính thương hại thì hòa nhập thực chất khó đạt được. Do đó, truyền thông – giáo dục cộng đồng được xác định là một trong những trụ cột quan trọng, nhằm thay đổi nhìn nhận rằng người khuyết tật có quyền bình đẳng, có năng lực đóng góp và có vai trò trong phát triển kinh tế – xã hội.
Đặc biệt, việc Tổng Bí thư trực tiếp chủ trì buổi làm việc gửi đi một thông điệp mạnh mẽ: sự quan tâm đối với người khuyết tật không dừng lại ở cấp bộ ngành mà là nhiệm vụ chiến lược của Đảng, được đặt ở tầm cao của các vấn đề quốc gia. Điều này tạo niềm tin để các địa phương, các tổ chức xã hội và bản thân người khuyết tật yên tâm hơn vào chặng đường phía trước.
Nhìn rộng hơn, chính sách đối với người khuyết tật không chỉ phản ánh tính nhân văn mà còn là chỉ số quan trọng cho thấy chất lượng quản trị quốc gia. Một hệ thống chính trị đủ bao dung sẽ biết cách trao cho người yếu thế cơ hội phát triển, để họ không chỉ hòa nhập mà còn khẳng định vai trò trong xã hội. Kết luận 444 vì thế không đơn thuần là văn bản chỉ đạo; đó là lời cam kết nâng tầm chính sách, thúc đẩy một xã hội tiến bộ, công bằng và nhân văn hơn.
Cuộc làm việc ngày 03/12 mở ra kỳ vọng về một giai đoạn chuyển biến mạnh mẽ hơn, thực chất hơn trong việc bảo đảm quyền, nâng cao chất lượng sống và tạo môi trường hòa nhập bền vững cho người khuyết tật – một cộng đồng luôn nỗ lực vươn lên và xứng đáng được đồng hành trên con đường phát triển của đất nước.
Ý kiến độc giả
Tiêu điểm
