Xuân Thiện – mở ra triển vọng cho ngành thép Việt Nam

Thời khắc lịch sử của ngành thép Việt Nam

Sự kiện này không chỉ là cái bắt tay giữa một tập đoàn công nghiệp hàng đầu Việt Nam và đơn vị danh tiếng toàn cầu về công nghệ luyện kim mà còn mở ra triển vọng to lớn cho ngành công nghiệp nặng nước nhà thông qua việc đầu tư vào những dây chuyền công nghệ hiện đại nhất hiện nay.

Lễ ký kết Thỏa thuận hợp tác đầu tư giữa Tập đoàn Xuân Thiện và Primetals Technologies diễn ra tại Ninh Bình vào ngày 15.12.2025 với sự chứng kiến của đại diện Ngân hàng MB.

Theo nội dung thỏa thuận, Primetals Technologies đến từ Áo sẽ đóng vai trò là đối tác cung cấp các giải pháp công nghệ, thiết kế kỹ thuật và các thiết bị cốt lõi cho dự án. Điểm nhấn trọng tâm của hợp tác này là việc xây dựng hai dây chuyền sản xuất thép chủ lực với những thông số kỹ thuật chưa từng có tại Việt Nam.

Đầu tiên là dây chuyền thép tấm dày công suất 2 triệu tấn/năm, cho ra sản phẩm thép tấm có khổ rộng 5m và độ dày lên đến 35cm; và dây chuyền đúc cán liên tục HRC công suất 3 triệu tấn/năm sử dụng công nghệ Arvedi ESP tiên tiến, có khả năng tạo ra sản phẩm thép siêu mỏng chỉ 0,7mm, khổ rộng 1,75m. Với hai dây chuyền thép tấm này có tổng công suất 5 triệu tấn/năm, Xuân Thiện đặt mục tiêu chỉ sau 24 tháng sẽ có sản phẩm đầu tiên. Những sản phẩm có thông số kỹ thuật ấn tượng này mang ý nghĩa chiến lược, giúp Việt Nam sớm có thể tự chủ nguồn nguyên liệu thép cho các ngành công nghiệp đòi hỏi độ bền cao, kháng thời tiết và kích thước vật liệu lớn như chế tạo cột điện gió ngoài khơi hay đóng tàu biển... hiện nay đang phải nhập khẩu hoàn toàn.

Song song với đó là dây chuyền sản xuất thép thanh và thép dây có công suất 2 triệu tấn/năm, cho ra sản phẩm thép cường độ cao, hợp kim, thép chống động đất... phục vụ các công trình xây dựng khó tính như cầu, nhà cao tầng...

Chia sẻ về quyết định đầu tư chiến lược này, ông Nguyễn Huy Hoàng - Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Xuân Thiện Nam Định - cho biết: “Hiện nay, trong nước chưa đơn vị nào sản xuất được thép có cường độ cao, kháng thời tiết phục vụ cho ngành đóng tàu biển và trụ cột điện gió. Trong khi đó, tại Tổ hợp Thép xanh Xuân Thiện, chúng tôi đang đồng thời triển khai các dự án chế biến sau thép như: nhà máy đóng tàu và nhà máy sản xuất cột điện gió cần nhu cầu thép này rất lớn. Chính vì vậy, Tập đoàn đã quyết định đầu tư sản xuất các sản phẩm này không chỉ góp phần giúp Việt Nam tự chủ nguồn nguyên liệu chất lượng cao phục vụ các ngành công nghiệp nặng, giảm bớt sự phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu mà còn phục vụ trực tiếp cho chuỗi dự án của Tập đoàn Xuân Thiện.”

Khát vọng vươn tầm quốc tế

Ngược dòng thời gian về 3 năm trước, năm 2022, Tập đoàn Xuân Thiện được tỉnh Nam Định tín nhiệm lựa chọn làm chủ đầu tư Tổ hợp Dự án Thép Xanh (9,5 triệu tấn/năm) tại huyện Nghĩa Hưng (Nam Định cũ nay là tỉnh Ninh Bình). Đây là tổ hợp thép xanh đầu tiên được triển khai tại Việt Nam với công nghệ tiên tiến, hiện đại hàng đầu thế giới. Tổ hợp không sử dụng than cốc, mà sử dụng khí LNG để hoàn nguyên thép, tiến tới sử dụng khí hydro, giảm phát thải khí CO2 lên đến 86%.

Toàn cảnh Dự án Tổ hợp Thép xanh Xuân Thiện, cảng thủy nội địa Nghĩa Hưng và cảng biển nước sâu Xuân Thiện - Ninh Bình.

Để đảm bảo nguyên liệu sản xuất cho Tổ hợp Thép xanh,  Xuân Thiện đã mở rộng đầu tư sang Angola vào dự án chế biến gang thỏi xanh từ than củi. Tại đây, Tập đoàn sở hữu mỏ quặng sắt với trữ lượng lên tới hàng trăm triệu tấn, dự kiến trồng hơn 1 triệu ha rừng bạch đàn làm nguyên liệu để sản xuất gang thỏi xanh. Với công nghệ này, mỗi tấn gang thỏi xanh Xuân Thiện có thể đạt mức phát thải âm 0,7 tấn CO2/tấn sản phẩm.

Ngày 17/3/2025, Tập đoàn Xuân Thiện cùng Cơ quan Dầu mỏ, Khí đốt và Nhiên liệu sinh học quốc gia Angola (ANPG) ký thỏa thuận hợp tác Dự án Đầu tư nghiên cứu chung tìm kiếm, thăm dò dầu khí tại bồn trũng Etosha - Okavango trên diện tích 200.000 km2, ghi cột mốc trở thành một tập đoàn năng lượng quốc tế, tiến tới tự chủ nguồn cung nhiên liệu khí LNG. Sản phẩm thép từ Tổ hợp Thép Xanh Xuân Thiện sẽ đảm bảo tiêu chí xanh từ nguyên liệu đến nhiên liệu sản xuất, được quốc tế cấp chứng chỉ thép xanh, đủ điều kiện xuất khẩu sang các nước Nhật Bản, Mỹ và châu Âu.

Nhà máy Thép xanh số 1 Xuân Thiện Nam Định có quy mô 284,97 ha, công suất 7,5 triệu tấn thép xanh/năm. Sản phẩm chủ lực là thép tấm HRC (thép tấm, thép tấm cuộn cán nóng, thép tấm đặc biệt cho sản xuất ô tô, thép tấm kháng thời tiết đóng container...) và sắt xốp thương phẩm, cung cấp cho thị trường trong và ngoài nước. Dự án có tổng vốn đầu tư 88.000 tỷ đồng, thực hiện theo 3 giai đoạn.

Dự án Nhà máy Thép xanh Xuân Thiện Nghĩa Hưng có vốn đầu tư 10.000 tỷ đồng, được xây dựng trên diện tích 83,93 ha, sản xuất thép thành phẩm từ thép phế liệu bằng lò điện hồ quang và đúc cán liên tục, công suất 2 triệu tấn/năm.

Tổng vốn đầu tư 2 dự án nói trên thuộc Tổ hợp Thép xanh của Tập đoàn Xuân Thiện là 98.000 tỷ đồng, tổng công suất đạt 9,5 triệu tấn thép xanh/năm. Đây là tổ hợp thép xanh đầu tiên được triển khai tại Việt Nam với công nghệ tiên tiến, hiện đại hàng đầu thế giới. Tổ hợp không sử dụng than cốc, mà sử dụng khí LNG để hoàn nguyên thép, tiến tới sử dụng khí hydro, giảm phát thải khí CO2 lên đến 86%.

Theo tiến độ, đến tháng 6/2028, đơn vị sẽ ra sản phẩm thép đầu tiên và tháng 6/2030 hoàn thành Tổ hợp dự án.

Khi đi vào hoạt động, mỗi năm Tổ hợp dự án đóng góp vào ngân sách Nhà nước khoảng 20.000 tỷ đồng, tạo việc làm cho hơn 21.000 lao động.