Hotgirl Mờ Naive (phải) bị phạt vì nhận vơ ca khúc của tác giả Thu Trang (trái)

Khi giới trẻ bắt đầu quay lưng

Ngoài lượng fan hùng hậu, Sơn Tùng còn có cả lượng anti-fan luôn sẵn sàng đưa ra bằng chứng tố cáo những ca khúc nào “mượn” intro, hình ảnh, phong cách, trang phục, giai điệu của các sao xứ Hàn. Ngay khi “Chúng ta không thuộc về nhau” vừa ra mắt, đã có bản remix giữa ca khúc này và một ca khúc khác - “We Don’t Talk Anymore (Charlie Puth ft. Selena Gomez) để người nghe tiện so sánh.

Không chỉ phản đối, chỉ trích, các anti-fan còn vào cả trang web của chính chủ nhân ca khúc để “tố” Sơn Tùng đạo nhạc. Điều này làm dậy lên làn sóng phản ứng của các fan K-pop khi họ bắt đầu dùng từ ngữ không hay để nói về Sơn Tùng. Đạo nhạc không chỉ là vấn nạn trong nước, mà một khi ra quốc tế, điều này còn mang nỗi nhục lớn hơn trong phạm vi một quốc gia nếu các tác giả nước ngoài khởi kiện. 

Sau nhiều lần lên tiếng và tạm “bỏ qua”cho những nghi án đạo, nhái của Sơn Tùng, lần này, giới nhạc sĩ lại lên tiếng, nhằm “thay đổi” phần nào tư duy “xài chùa” là đương nhiên của ca sĩ này. Tuy nhiên, trớ trêu là ngay khi Vũ Cát Tường - một trong những người lên tiếng, chỉ trích Sơn Tùng đạo nhạc, thì cô bị một nhạc sĩ khác tố đạo nhạc tiếp. Người tố - nhạc sĩ Châu Đăng Khoa - cho rằng, ca khúc “Don’t You Go” của Vũ Cát Tường “đạo” sáng tác Unfriend của Grayson Chance. Ngoài ra, một loạt fan của Sơn Tùng lại “soi” ca khúc “Vết mưa” của Vũ Cát Tường có bản phối tương đồng với ca khúc Rain in the Park của nữ ca sĩ người Nhật Marika Takeuchi. Khi các fan vào tận trang cá nhân của Marika tố Vũ Cát Tường đạo bản phối, nữ ca sĩ người Nhật cũng nghi ngờ tác phẩm của mình bị “vay mượn”. Tuy nhiên, Vũ Cát Tường đã kịp chứng minh bản demo của mình ra sớm hơn sáng tác của Marika vài ngày và “nghi án” đã được bỏ qua.

Những bản hit như “Trách ai bây giờ” - Đông Nhi do Đỗ Hiếu sáng tác cũng từng bị tố có phần beat điệp khúc giống gần như hoàn toàn sound track Auditory Hallucination của NaShow và Jang Jaein. Ngay cả Châu Đăng Khoa - người lên tiếng tố Vũ Cát Tường - cũng dính nghi án đạo, nhái. Cụ thể, tiếng kèn trong phần intro từ ca khúc “Lẻ loi” được cho là giống với bản hit Up&Down của girlgroup Kpop EXID. Ngoài ra, không thể kể hết những nghi án đạo nhái nhan nhản trong showbiz Việt. Những người có nghề đã chỉ ra, nhưng vấn đề là không có hội đồng thẩm định nào lên tiếng. Hoặc có lên tiếng thì cũng được “xóa án” vì bộ phim gắn với bài hát cần phải ra thị trường. Chính những sự du di này đã khiến không ít ca sĩ, nhạc sĩ trẻ ngày càng xem chuyện “vay mượn” mỗi nơi một ít là điều đương nhiên, không có gì phải hổ thẹn. Đó mới là sự lây nhiễm đáng sợ của căn bệnh đạo, nhái, khi người trong cuộc không còn cảm giác xấu hổ hay cật vấn lương tâm thì cả một thế hệ âm nhạc sẽ đi về đâu?

Nên tăng cường xử phạt

Mới đây, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch ra quyết định xử phạt hành chính hotgirl Mờ Naive vì vi phạm quyền tác giả. Hotgirl Mờ Naive (tên thật Trần Hà My) đã bị tố xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ đối với ca khúc “Điều còn lại” của tác giả Hoàng Thu Trang (Chim Sau). Trước đó, ngày 8.7.2016, trên chương trình Bữa trưa vui vẻ, kênh VTV6 của Đài Truyền hình Việt Nam, hotgirl Mờ Naive (tên thật: Trần Hà My) đã biểu diễn ca khúc “Điều còn lại” (tên cũ: Điều em muốn nói) và tự nhận mình là tác giả bài hát. Trong khi đó, tác giả thật sự của ca khúc là tác giả hiện đang sống tại thành phố Nantes, Pháp.

Khi nhận được thông tin về việc Mờ Naive “tự nhận” là người viết ca khúc “Điều em muốn nói”, tác giả Hoàng Thu Trang đã uỷ quyền cho luật sư Trần Thị Tám thuộc Công ty TNHH IPCOM Việt Nam làm đại diện pháp lý, yêu cầu Thanh tra Bộ VHTTDL có biện pháp xử lý xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của Trần Hà My đối với ca khúc “Điều còn lại”. Sau một thời gian xác minh, đến ngày 24.8, Thanh tra Bộ VHTTDL đã buộc hotgirl Mờ Naive nộp phạt hành chính vì xâm phạm quyền tác giả. 

Một vấn đề nữa là những người trong nghề không muốn lên tiếng thêm về các vụ đạo, nhái, vì sợ tác phẩm giả còn được nhiều người biết đến hơn. Mặt khác, có nói nhiều thì cũng thế, nếu không ai xử lý, thì làm sao phải mất thời gian “vạch lá tìm sâu”? Chịu đựng sống chung với đạo nhạc cũng mang lại hậu quả nặng nề, vì im lặng đôi khi cũng có nghĩa là “đồng lõa”. Vậy nên, thiết nghĩ, Hội Nhạc sĩ Việt Nam cùng các Hội Âm nhạc tỉnh, thành cũng nên chú ý đến những trường hợp đạo nhạc để cùng đưa ra hướng giải quyết. Trong các điều luật sở hữu trí tuệ, nên bổ sung những quy định cụ thể hơn về khái niệm cũng như khung hình phạt khi đạo nhạc. Còn nếu không, tình trạng đạo nhái vẫn cứ tiếp diễn dài dài, làm hỏng cả tai nghe của một thế hệ trẻ nghe nhạc và xoáy sâu vào cuộc khủng hoảng niềm tin của những người sáng tác.