Các học viện, trường sĩ quan (HV,TSQ) quân đội ra đời, phát triển, trưởng thành gắn liền với quá trình xây dựng, chiến đấu và chiến thắng của Quân đội Nhân dân Việt Nam. Trong hơn 80 năm qua, các HV, TSQ quân đội đã đào tạo, bồi dưỡng hàng vạn cán bộ các cấp góp phần xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam không ngừng lớn mạnh, vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách, cùng toàn dân lập nên những chiến công hiển hách, đánh thắng thực dân Pháp, đế quốc Mỹ xâm lược, giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, giúp nhân dân Lào bảo vệ vững chắc thành quả cách mạng, giúp nhân dân Campuchia thoát khỏi nạn diệt chủng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Hiện nay, các HV, TSQ quân đội là những trung tâm giáo dục - đào tạo, nghiên cứu, ứng dụng, phát triển khoa học - công nghệ quân sự hàng đầu của quân đội và quốc gia.

Tuổi trẻ các Học viện, Trường sĩ quan Quân đội luôn tích cực học tập nâng cao kiến thức. Ảnh: QĐND

Đoàn viên thanh niên (ĐV,TN) ở các HV,TSQ quân đội là lực lượng xung kích thực hiện nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị và là lực nòng cốt trong thực hiện công tác bảo đảm hậu cần, kỹ thuật, tài chính, chăm sóc sức khỏe của cán bộ, giảng viên, học viên... Bồi dưỡng kiến thức pháp luật (KTPL) cho ĐV,TN ở các HV, TSQ quân đội không chỉ góp phần nâng cao nhận thức, hiểu biết và hình thành ý thức tự giác, thói quen chấp hành nghiêm pháp luật nhà nước, kỷ luật quân đội của ĐV, TN và phòng ngừa, ngăn chặn sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, vi phạm kỷ luật, pháp luật mà còn góp phần nâng chất lượng công tác giáo dục- đào tạo, nghiên cứu khoa học, xây dựng các HV, TSQ quân đội vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”. Bồi dưỡng nâng cao KTPL của ĐV,TN ở các HV,TSQ quân đội hiện nay phải tiến hành toàn diện, đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm và vận dụng linh hoạt, sáng tạo các nội dung, biện pháp; trước hết cấp ủy, chỉ huy và cơ quan chức năng các cấp cần tập trung làm tốt một số nội dung, biện pháp chủ yếu sau:

Một là, bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, tinh thần yêu nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc, khơi dậy khát vọng cống hiến cho đoàn viên thanh niên ở các học viện, trường sĩ quan quân đội hiện nay.

Lý tưởng cách mạng, tinh thần yêu nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc định hướng giá trị cốt lõi và khơi dậy khát vọng cống hiến của ĐV, TN, tạo động lực thôi thúc ĐV, TN ở các HV,TSQ quân đội tích cực, chủ động học tập, rèn luyện nâng cao phẩm chất, năng lực, phương pháp tác phong công tác và tự giác nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ được giao. Đại hội lần thứ XII của Đảng đã chỉ rõ: “Bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, lòng yêu nước, xây dựng đạo đức, lối sống lành mạnh, ý thức tôn trọng và nghiêm chỉnh chấp hành Hiến pháp và pháp luật cho thế hệ trẻ”. Trước những tác động tiêu cực từ mặt trái kinh tế thị trường và sự chống phá quyết liệt của các thế lực thù địch, phản động trên lĩnh vực tư tưởng lý luận, một bộ phận thanh niên sống thiếu lý tưởng, giảm sút niềm tin, suy thoái về đạo đức, lối sống, thiếu ý thức chấp hành pháp luật...  Đại hội lần thứ XIII của Đảng tiếp tục khẳng định: “Tăng cường giáo dục thế hệ trẻ về lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa, nâng cao lòng yêu nước, tự hào dân tộc, nuôi dưỡng ước mơ, hoài bão, khát vọng vươn lên, nêu cao tinh thần trách nhiệm đối với đất nước, với xã hội.

Đoàn viên thanh niên ở các HV,TSQ quân đội là những người trẻ tuổi, đang phát triển về thể chất và trí tuệ, năng động, sáng tạo, tích cực, hăng hái xung kích thực hiện các nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị. Song, do họ còn trẻ, trình độ giác ngộ cách mạng, bản lĩnh chính trị và kinh nghiệm công tác còn có mặt hạn chế, dễ bồng bột, bi quan, chán nản khi đối mặt với khó khăn, gian khổ... Bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, tinh thần yêu nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc, khơi dậy khát vọng cống hiến là cơ sở nền tảng để mỗi ĐV, TN có nhận thức đúng đắn, có niềm tin khoa học và tự giác, tự nguyện chấp hành nghiêm pháp luật nhà nước, kỷ luật quân đội. Nghị quyết số 847-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương xác định: “Coi trọng giáo dục mục tiêu, lý tưởng cách mạng, bản chất, truyền thống, chức năng, nhiệm vụ của Quân đội và đơn vị; kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục các chuẩn mực “Bộ đội Cụ Hồ” với giáo dục truyền thống dân tộc, Quân đội, đơn vị; tăng cường giáo dục đạo đức, pháp luật, điều lệnh, điều lệ Quân đội, quy định của đơn vị”. Vì vậy, cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ chủ trì và cơ quan chức năng các cấp tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục chính trị tư tưởng, làm cho ĐV,TN ở các HV,TSQ quân đội nhận thức ngày càng đầy đủ, sâu sắc những nội dung cơ bản và giá trị to lớn, bền vững của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đối với cách mạng Việt Nam và những thành tựu lý luận mà Đảng ta đã đạt được trên cơ sở kiên định, vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong công cuộc đổi mới đất nước. Đẩy mạnh giáo dục, tuyên truyền sâu rộng hệ thống lý luận của Đảng về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta nhằm bồi dưỡng lý tưởng cách mạng và xây dựng niềm tin khoa học của ĐV,TN vào con đường đi lên chủ nghĩa xã hội mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn. Tập trung bồi dưỡng nâng cao trình độ nhận thức tư tưởng, bản lĩnh chính trị, tăng cường sức đề kháng, khả năng “miễn dịch” của ĐV, TN trước những tác động tiêu cực từ mặt trái của kinh tế thị trường và sự chống phá quyết liệt của các thế lực thù địch.

 Tăng cường giáo dục chủ nghĩa yêu nước, truyền thống, lịch sử, văn hóa dân tộc, truyền thống tốt đẹp của Đảng, của Quân đội và đơn vị, nâng cao tinh thần yêu quê hương, đất nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc, ý thức trách nhiệm xã hội, ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật cho ĐV, TN. Làm tốt công tác tuyên truyền, vận động và cổ vũ, động viên ĐV, TN chủ động học tập nâng cao trình độ, kiến thức chuyên môn nghiệp vụ, không ngừng rèn luyện đạo đức, lối sống, hoàn thiện nhân cách, nỗ lực phấn đấu trong công tác, học tập và hăng hái tham gia các hoạt động xung kích, tình nguyện do Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tổ chức, phát động... Thông qua hoạt động thực tiễn và phong trào thi đua quyết thắng để giáo dục, rèn luyện ĐV,TN tự giác chấp hành nghiêm kỷ luật quân đội, pháp luật nhà nước. Phát huy vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ chủ trì, ban chấp hành đoàn cơ sở và hội đồng quân nhân trong giáo dục, quản lý, rèn luyện, nâng cao kiến thức pháp luật cho ĐV, TN. Đẩy mạnh đấu tranh, phản bác các có hiệu quả các quan điểm sai trái, thù địch và thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm chủ động phòng ngừa, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và hành vi vi phạm kỷ luật, pháp luật của ĐV, TN...

Hai là, bồi dưỡng nâng cao tri thức, hiểu biết về pháp luật và củng cố, tăng cường tình cảm, niềm tin của đoàn viên thanh niên ở các học viện, trường sĩ quan quân đội đối với pháp luật nhà nước, kỷ luật quân đội.

Xây dựng thế hệ trẻ Việt Nam phát triển toàn diện về nhân cách, đạo đức, trí tuệ, năng lực sáng tạo, thể chất, tâm hồn, trách nhiệm xã hội, nghĩa vụ công dân, ý thức tuân thủ pháp luật là một chủ trương nhất quán của Đảng và Nhà nước ta. Đại hội lần thứ XIII của Đảng đã chỉ rõ: “Đẩy mạnh giáo dục nâng cao nhận thức, ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật, bảo vệ môi trường, giữ gìn bản sắc dân tộc của người Việt Nam, đặc biệt là thế hệ trẻ”. Bồi dưỡng nâng cao tri thức, hiểu biết và xây dựng tình cảm, niềm tin pháp luật là cơ sở định hướng hoạt động và hình thành ý thức tự giác chấp hành nghiêm pháp luật của ĐV, TN ở các HV, TSQ quan quân đội. Vì vậy, cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ chủ trì và cơ quan chức năng tiếp tục bồi dưỡng cho ĐV, TN ở các HV,TSQ quân đội nắm vững những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin về pháp luật, pháp chế xã hội chủ nghĩa; tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, chủ trương, đường lối, của Đảng về xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo. Tập trung bồi dưỡng cho ĐV, TN nắm vững những nội dung cơ bản của Hiến pháp, pháp luật Nhà nước, các nghị quyết, chỉ thị, quy định của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Điều lệ Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh,... Chú trọng bồi dưỡng cho ĐV,TN có tri thức, hiểu biết đầy đủ, đúng đắn về kỷ luật, điều lệnh, điều lệ, các chế độ, quy định của Quân đội và đơn vị...

Bồi dưỡng cho ĐV, TN hiểu rõ những giá trị chân - thiện - mỹ và nhân văn, nhân đạo của pháp luật và xây dựng, củng cố, tăng cường tình cảm, niềm tin của ĐV, TN đối với pháp luật nhà nước, kỷ luật quân đội. Làm cho ĐV, TN có niềm tin tưởng tuyệt đối vào tính thượng tôn và nghiêm minh của pháp luật, có tình cảm, niềm tin sâu sắc vào những giá trị tốt đẹp, tính nhân văn, nhân đạo, sự công minh, dân chủ, tiến bộ của pháp luật nhà nước, kỷ luật quân đội. “Khẳng định, tôn vinh cái đúng, cái tốt đẹp, tích cực, cao thượng; nhân rộng các giá trị cao đẹp, nhân văn. Đấu tranh phê phán, đẩy lùi cái xấu, cái ác, thấp hèn, lạc hậu...”. Nâng cao tinh thần cảnh giác cách mạng của ĐV,TN và kiên quyết đấu tranh phản bác có hiệu quả các quan điểm sai trái, thù địch xuyên tạc, phủ nhận Cương lĩnh chính trị, đường lối cách mạng của Đảng, Hiến pháp, pháp luật của Nhà nước và chức năng, nhiệm vụ, bản chất, truyền thống tốt đẹp của Quân đội. Giáo dục, xây dựng cho ĐV, TN có ý thức tự giác chấp hành nghiêm kỷ luật, pháp luật, kịp thời phát hiện, động viên, cổ vũ những ĐV, TN điển hình tiên tiến, nhân rộng gương người tốt, việc tốt. Đồng thời, lên án, phê phán, chấn chỉnh những nhận thức, biểu hiện sai trái, lệch lạc của ĐV, TN và kiên quyết xử lý nghiêm minh đối với những hành vi vi phạm kỷ luật quân đội, pháp luật nhà nước và quy định của Điều lệ Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh. ..

Ba là, bồi dưỡng phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, nâng cao ý chí, trách nhiệm và rèn luyện thói quen, ý thức tự giác chấp hành nghiêm kỷ luật, pháp luật của đoàn viên thanh niên ở các học viện, trường sĩ quan quân đội hiện nay.

  Kỷ luật tự giác, nghiêm minh, gương mẫu chấp hành đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật nhà nước, điều lệnh, điều lệ, chế độ quy định của quân đội là một đặc trưng cơ bản của phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” và là vấn đề thuộc về bản chất cách mạng, truyền thống tốt đẹp của Quân đội. Để tiếp tục giữ vững và phát huy phẩm chất cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ” trong thời kỳ mới, Quân ủy Trung ương đã chỉ rõ: “Phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, vừa cấp bách, vừa thường xuyên của các cấp ủy, tổ chức đảng, tổ chức chỉ huy, tổ chức quần chúng, là trách nhiệm của mọi cán bộ, đảng viên và quần chúng trong Quân đội, trước hết là đội ngũ cấp ủy viên, cán bộ chủ trì các cấp”.

Vì vậy, cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ chủ trì, cơ quan chức năng các cấp tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm Nghị quyết số 847-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương “về phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân trong tình hình mới”. Tập trung giáo dục, quán triệt cho ĐV, TN nắm vững những đặc trưng cơ bản của phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, nâng cao ý thức tự giác tu dưỡng, rèn luyện giữ vững và phát huy phẩm chất cao đẹp, danh hiệu cao quý “Bộ đội Cụ Hồ” trong tình hình mới. Bồi dưỡng, rèn luyện nâng cao trình độ bản lĩnh chính trị, xây dựng cho ĐV,TN có lập trường tư tưởng kiên định, vững vàng, có ý thức tự giác học tập, nghiên cứu nâng cao trình độ mọi mặt và kiến thức chuyên môn nghiệp vụ; có ý chí quyết tâm vượt qua khó khăn, gian khổ, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục các đặc trưng chuẩn mực “Bộ đội Cụ Hồ” theo tinh thần Nghị quyết số 847-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương với tăng cường giáo dục đạo đức, pháp luật, điều lệnh, điều lệ của Quân đội, quy định của đơn vị. Chú trọng giáo dục cho ĐV, TN nhận thức, quán triệt, thực hiện nghiêm 10 lời thề danh dự của quân nhân, 12 điều kỷ luật khi quan hệ với nhân dân, giữ gìn sự đoàn kết, thống nhất trong nội bộ, hết lòng yêu thương đồng chí, đồng đội, gắn bó máu thịt với nhân dân, sẵn sàng hy sinh để bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân... Đồng thời, có các giải pháp đột phá nhằm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi những biểu hiện của chủ nghĩa cá nhân, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, vi phạm quy định của Đảng, pháp luật Nhà nước, kỷ luật quân đội của một bộ phận ĐV, TN.

Bồi dưỡng, rèn luyện nâng cao ý chí, trách nhiệm của ĐV, TN trong tự giác chấp hành nghiêm đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các nghị quyết, chỉ thị, quy định của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và của cấp ủy, chỉ huy các cấp. Tăng cường quản lý, rèn luyện và nâng cao ý thức tổ chức kỷ luật tự giác, nghiêm minh cho ĐV,TN và xây dựng cho ĐV,TN có lối sống, nếp sống văn hóa, thường xuyên gương mẫu, tự giác chấp hành nghiêm pháp luật nhà nước, điều lệnh, điều lệ chế độ, quy định của quân đội và đơn vị. Kiên quyết đấu tranh phê phán những nhận thức, biểu hiện, sai trái, tiêu cực, tư tưởng cá nhân chủ nghĩa, lối sống cơ hội, thực dụng, vụ lợi, lười học tập, rèn luyện, thiếu ý thức tổ chức kỷ luật, ngại khó khăn, gian khổ, thoái thác nhiệm vụ...

Bốn là, bồi dưỡng nâng cao đạo đức cách mạng, lối sống, nếp sống văn hoá cho đoàn viên thanh niên ở các học viện, trường sĩ quan quân đội hiện nay.

Thực tiễn cho thấy, sự suy thoái về đạo đức, lối sống và thiếu ý thức tu dưỡng, rèn luyện bản thân của ĐV,TN là nguyên nhân chủ yếu làm nảy sinh các vụ việc vi phạm kỷ luật, pháp luật của ĐV,TN ở các HV,TSQ quân đội trong thời gian qua. Do đó, bồi dưỡng nâng cao đạo đức cách mạng, lối sống, nếp sống văn hóa cho ĐV, TN là một giải pháp có ý nghĩa rất quan trọng để phòng ngừa, ngăn chặn hành vi vi phạm kỷ luật quân đội, pháp luật nhà nước của ĐN, TN ở các HV,TSQ quân đội hiện nay.

Cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ chủ trì và cơ quan chức năng các cấp tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm các nghị quyết, chỉ thị, kết luận, quy định, quyết định của Đảng, của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, hướng dẫn của Tổng cục Chính trị về tăng cường giáo dục, rèn luyện đạo đức cách mạng cho thế hệ trẻ. Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với thực hiện cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới. Tập trung bồi dưỡng nâng cao đạo đức cách mạng, xây dựng lối sống, nếp sống văn hoá làm cho ĐV,TN thấy rõ bổn phận và trách nhiệm của mình, tự giác tu dưỡng, rèn luyện bản thân và trau dồi đạo đức của người quân nhân cách mạng; luôn vững vàng trước mọi khó khăn, thách thức, không bị cám dỗ bởi vật chất, tiền tài, danh vọng.

Tập trung bồi dưỡng cho ĐV,TN những chuẩn mực đạo đức của người quân nhân cách mạng: Tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa; đặt lợi ích của tập thể lên trên hết, trước hết; cần kiệm, liêm chính, chí công vô tư, luôn tâm huyết, trách nhiệm, nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ và sắn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Lối sống trong sạch, khiêm tốn, giản dị, tiết kiệm, không xa hoa, lãng phí, tham ô, tham nhũng, tiêu cực; trung thực, thẳng thắn, khách quan, công tâm, tích cực đấu tranh tự phê bình và phê bình; không giấu diếm khuyết điểm, không nói sai sự thật; thấy đúng phải bảo vệ, thấy sai phải đấu tranh. Nêu cao lòng tự trọng, danh dự, giữ gìn phẩm giá của người quân nhân cách mạng, không cá nhân chủ nghĩa, cơ hội, vụ lợi... Có ý thức kỷ luật tự giác, nghiêm minh, luôn gương mẫu thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, Hiến pháp, pháp luật của Nhà nước, kỷ luật của Quân đội, chế độ, quy định của đơn vị. Đoàn kết nội bộ, hết lòng thương yêu, giúp đỡ đồng chí, đồng đội; gắn bó máu thịt với nhân dân, tôn trọng, học hỏi, giúp đỡ nhân dân. Đề cao vai trò, trách nhiệm và ý thức tự giác, tích cực, chủ động của ĐV,TN trong tự học tập, tu dưỡng, rèn luyện không ngừng nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức, kiến thức, năng lực, phương pháp, tác phong công tác. Cổ vũ, biểu dương các gương sáng về đạo đức cách mạng tạo ảnh hưởng sâu rộng trong ĐV,TN và kiên quyết đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Xây dựng môi trường văn hóa tốt đẹp, lành mạnh, tổ chức tốt các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao và ngăn chặn các sản phẩm độc hại tác động xấu đến ĐV, TN. Bồi dưỡng cho ĐV,TN có lối sống văn hóa, với các đặc tính tốt đẹp: yêu nước, đoàn kết, tài trí, cần cù, nhân ái, nghĩa tình, hòa hiếu, khoan dung...