Nếu điều chỉnh tổ chức quân đội đúng thời điểm, phù hợp với biên chế, vũ khí trang bị, phương tiện kỹ thuật, chiến lược quân sự, phương thức tiến hành chiến tranh, đặc điểm tình hình quốc tế, đất nước… thì sức mạnh sẽ được tăng cường; còn nếu không phù hợp thì tất nhiên kết quả sẽ ngược lại. Đối với Quân đội nhân dân Việt Nam cũng không phải là ngoại lệ.

Quân đội ta đã trải qua gần 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành. Trong quá trình đó, chúng ta đã tiến hành một số lần điều chỉnh tổ chức phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của Quân đội và tình hình của đất nước trong từng giai đoạn cách mạng. Tuy nhiên, những đợt điều chỉnh tổ chức lực lượng trước đây chưa lớn, chưa căn bản trong thời điểm lịch sử bấy giờ với mục tiêu, yêu cầu nhất định. Còn với hiện tại, xây dựng quân đội “tinh, gọn, mạnh” là xu hướng chung của mọi quốc gia, nhằm đáp ứng nhu cầu của chiến tranh hiện đại, chứ không phải vấn đề riêng của Việt Nam.

Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu.

Nghị quyết số 05-NQ/TW của Bộ Chính trị về tổ chức Quân đội nhân dân Việt Nam giai đoạn 2021-2030 ra đời đúng thời điểm và phù hợp với yêu cầu của thực tiễn, với chiến lược, phương thức tác chiến và nghệ thuật quân sự Việt Nam. Sự điều chỉnh tổ chức Quân đội lần này là cơ bản, quy mô và toàn diện hơn, nhằm mục tiêu đảm bảo cho Quân đội “tinh, gọn, mạnh”, có sức chiến đấu cao, thực sự là lực lượng nòng cốt bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Các bậc tiền nhân có câu “quý hồ tinh, bất quý hồ đa” tức là “quân cốt tinh, không cốt nhiều”, “tinh binh, tinh cán”. Việc quyết định thành lập Quân đoàn 12 trên cơ sở sáp nhập Quân đoàn 1 và Quân đoàn 2 - đều có bề dày lịch sử trong kháng chiến chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ và chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, tôi cho rằng đây là sự lựa đúng đắn. Quá trình triển khai, qua theo dõi ở các cấp tôi nhận thấy đã bảo đảm tính kế hoạch, lộ trình điều chỉnh tổ chức, biên chế, tinh, gọn chặt chẽ, khoa học, phù hợp với từng cơ quan, đơn vị, lực lượng. Rõ ràng, đây không phải là một sự dồn dịch cơ học một cách thụ động, thiếu chuẩn bị mà là cả một quá trình chuẩn bị kỹ lưỡng, bài bản nhằm cho ra đời một Quân đoàn mới tinh hơn, gọn hơn, mạnh hơn, đủ điều kiệm đảm đương mọi nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước, Quân đội và nhân dân giao phó.

Mặc dù tên gọi cũ không còn là điều khiến nhiều người, trong đó có các cựu chiến binh từng có nhiều năm công tác trong đội hình đơn vị như chúng tôi không tránh khỏi tâm trạng bâng khuâng. Nhưng gác lại những niềm riêng đó, thì sự ra đời của Quân đoàn 12, Quân đoàn đầu tiên được tổ chức lại theo hướng “tinh, gọn, mạnh”, tiến lên hiện đại và vẫn tiếp tục được xác định là lực lượng cơ động chiến lược, có vai trò đặc biệt quan trọng trong tác chiến phòng thủ bảo vệ Tổ quốc là một điều tự hào, cho thấy sự tin tưởng tuyệt đối của Trung ương. Mặc dù tên gọi không còn, song lịch sử-truyền thống của hai quân đoàn trước đây sẽ mãi còn đó, chắc chắn sẽ được kế thừa và phát triển lên một tầm cao mới. Đó là điều tôi luôn tin tưởng và kỳ vọng!