Hình ảnh lá gan bị xơ và gan thường.

Nỗi khổ mang tên không biết đẻ

Ông Vũ Văn Khởi trú tại Đông Hưng, Thái Bình, đang điều trị xơ gan tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, là một trong những bệnh nhân đang gánh chịu hậu quả của rượu.

Bà Nguyễn Thị Đậm, vợ ông Khởi, tâm sự, chồng bà vốn là người đàn ông hiền lành, yêu thương vợ con. Nhưng vì bà không biết đẻ nên khiến ông sinh ra chán đời và thường tìm đến rượu để giải sầu.

Những ngày đầu cách đây hơn 20 năm khi bà hạ sinh cô con gái thứ 5, ông tập uống rượu. Từ chỗ chỉ 1 ly rượu nhỏ ông cũng say thì càng ngày tiểu lượng của ông càng tăng lên. Dần dà, rượu trở thành người bạn không thể thiếu của ông Khởi.

Đều đặn mỗi ngày sáng, chiều, tối ông mua một ly rượu có giá 2000 đồng và làm một hơi. Ông uống rượu thay nước. Gia đình, người thân có công việc, cỗ bàn, ông Khởi chỉ cần làm cốc rượu là xong bữa. Nhìn chồng uống rượu thay nước lọc, bà Đậm xót xa lắm nhưng chẳng biết khuyên chồng thế nào bởi cũng tại bà “không biết đẻ”.

Gần đây, bà thấy chồng uể oải, mệt mỏi chỉ muốn nằm một chỗ, giảm cân, da khô, sắc mặt kém, thiếu máu, có hiện tượng mù màu, da vàng, mắt vàng. Nhìn chồng bà đã biết ông có vấn đề về gan vì sống ở làng của bà rất nhiều người đã chết vì uống rượu dẫn đến ung thư gan.

Vận động chồng đến bệnh viện khám không dễ dàng tý nào vì ông bảo thủ, nghĩ mình khoẻ nên không chịu đi khám. Chỉ khi bụng to, cứng hơn ông mới lên Bệnh viện tỉnh khám. Bác sĩ chẩn đoán xơ gan cổ trướng. Bệnh này rất nguy hiểm vì có thể tiến triển thành ung thư. Vợ chồng bà lại khăn gói lên Hà Nội với hi vọng tìm thêm cơ hội chữa bệnh.

Giờ nằm một chỗ điều trị, chi phí vô cùng tốn kém, đi lại phải có người nâng đỡ, ông Khởi lúc nào cũng cảm thấy ân hận vì men rượu đã khiến vợ chồng ông khi về già trở nên khổ sở như thế.

Cái bụng bự - niềm tự hào

Trường hợp của ông Quản Văn Hưng 51 tuổi, trú tại Hai Bà Trưng, Hà Nội cũng bị xơ gan cổ trướng do uống bia rượu. Lúc nào ông Hưng cũng tự hào vì cái bụng bia của mình.

Vợ ông kể khi còn khoẻ tuần nào ông cũng nhậu 4 – 5 lần mà không biết chán. Vợ con ca thán, ông sẽ nổi cáu luôn vì cho rằng “to bụng là tướng làm quan”. Đến giờ, làm quan đâu không thấy, chỉ thấy ông đang bị xơ gan cổ trướng giai đoạn đầu.

Ông Hưng kể gần đây thấy bụng mình to hơn, rắn và nổi các đường gân xanh. Ông sốt ruột đi khám thì phát hiện ra bệnh.

Tại Bệnh viện Bạch Mai, những năm gần đây tỷ lệ xơ gan do rượu chiếm tới 50% các bệnh lý về gan. Uống quá nhiều rượu là nguyên nhân dẫn đến xơ gan nhiều thứ hai, chỉ sau xơ gan do virus. Nhiều người vẫn hay tự hào vì cái “bụng bự” của mình nhưng họ không biết rằng mình đang mang trong người căn bệnh nguy hiểm. Rượu, bia là con đường nhanh nhất để xơ gan bước sang giai đoạn cuối, giai đoạn khó điều trị và rất ít người qua khỏi giai đoạn này.

Bác sĩ Đặng Thế Căn – Nguyên Phó Giám đốc Bệnh viện K Trung ương cho biết, không chỉ rượu mà bất cứ sản phẩm nào có cồn đều ảnh hưởng đến gan. Gan là nơi phải làm việc nhiều nhất khi uống rượu.

Những ca xơ gan của bệnh nhân luôn khiến các bác sĩ ám ảnh. Có những lá gan khi phẫu thuật cắt bỏ xơ như xỉ than không còn sự sống. Bệnh nhân bị xơ gan có nguy cơ tiến triển thành ung thư gan rất lớn. Cho đến nay, ung thư gan vẫn là bệnh ung thư khó khăn nhất, là bệnh có tỷ lệ tử vong cao nhất.

Theo bà Vũ Thị Minh Hạnh - Vụ phó Vụ chính sách và chiến lược y tế, mức tiêu thụ rượu bia ở nam giới nước ta hiện nay trung bình/năm là 27,4 lít, gấp hơn 4 lần mức trung bình toàn cầu. Các nghiên cứu chỉ ra, gần một nửa nam giới Việt Nam (48,5%) có sử dụng rượu bia.

Thêm một điều lo ngại nữa là ở Việt Nam, tình trạng tiêu thụ rượu bia không chính thống chiếm tỷ lệ cao và gia tăng rất nhanh. Trong đó, tình trạng sử dụng rượu pha cồn công nghiệp khá phổ biến, gây nhiều tác hại nghiêm trọng tới sức khỏe, đây nguyên nhân trực tiếp gây ra 30 mã bệnh và nguyên nhân cấu thành 200 mã bệnh khác.